Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΛΕΥΚΑΔΙΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ:

ΤΟ ΚΟΜΜΑΤΙ
-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΛΕΥΚΑΔΙΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ:
- Δε μ’ λες, μωρ’ θειά (μώρα μου κιόλας) μη (μ)πάει κι έπεσε το κομμάτι, και δε (ν)το πήρα χαμπέρι;.
- Όχι, μαρή θυατέρα, είναι μπονόρα ακόμα, στο (ν)ύπνο σου δα το ειδες;
- Δε (γκ)ξέρω. Εδεκεί π’ σάρωνα, μου κάστ’κε ότ’ άκ’σα τη μουζ’κή.
- Όχι, μαρή κουρεμαδιά, είναι μπονόρα σου λέου. Ύστερα απ’ τσ’ εννιά η ώρα να (ν)το λογαριάζ’ς. Δε μ’ λες τώρα, για να πούμε και τίποτσ’ άλλο, έβαψες πολλά αυγά μαρή;
- Ένα (γ)κόρακα, χριστιανή μου. Δε (γ)ξέρω τι τον ηύρε το (γ)καλοφούρτουνο το ν’κοκύρ’ μου, να (ν)τονε χαρώ, και μου κουβάλ’σε δέκα ντουζίνες, η τζόγια μου, «λες και θα μας κομ-παρίρ’νε οι Αγγλογάλλ’». Κάμε κόντο. Μήτε στα «δώδεκα βαγγέλια» δεν άδειασα να πάου η καψερή, ο Θέος να με σ’χωρέσει.
- Μπα, μαρή κοπέλα μ’. Δε μ’ λες κάνε, τ’ αρνί σας το σφάξατε;
- Μπαααα, θειά μ’. Καρτερώ το μπαρμπα-Χρήστο το Μένιο. Η αφεντιά του μας το σφάζ’ ούλες τσι χρονιές. Είναι φίλος, βλέπ’ς, με το ν’κοκύρ’ μου. Του δίνει και τη (μ)προβιά κάθε χρόνο!
- Εγώ, καψόπαιδο, εφώναξα εχτές το μπάρμπ’ Αργύρ’ και ξεντριγάρ’σα.
- Ναι, είδα τσου «σταυρούς στη (μ)πόρτα» σας. Και του χρόνου να ‘στενε καλά. Δε μ’ λες, αλήθεια, θεια, η αφεντιά σου θα (γ)ξέρ’ς. Τι πράμα είν’ αλήθεια αυτό το κομμάτι; Άκου, να γυρίζ’, λέει, κάθε Μεγασάββα η μουζ’κή στα σοκκάκια και να βαρεί τ’ «διάνα» κι οι ν’κοκυράδες, απ’ όπ’ βρεθούνε, να τσακίζ’νε στσου δρόμ’ς ότ’ παλιαγγειό τσου βρίσκεται. Μπορείς να μ’ πεις η αφεντιά σου, τι σένια είναι, η αφεντιά τσου;
- Εθίματα, μαρή θυατέρα. Παλιά εθίματα των γιορτώνε. Τι θέλ’ς να ‘ναι; Έτσ’ τα ‘βραμε απ’ τσου παλιότερους, έτσ’ τα βαστάμε και στσι μέρες μας. «Μικρή Ανάσταση» μου την είπε, νια μέρα π’ τονε ρώτησα κι εγώ, ο σιορ Πίπ’ς, ο νόντσολος τ’ Άη-Μηνά. Αλλά τώρα, στο (γ)καιρό μας, δεν τα πιεντάνε και πολύ – πολύ. Παλιότερα, καψόπαιδο, ο κοσμάκ’ς τα στ’μάρ’ζε πλειότερο απ’ τσου τωρινούς και μάλ’στα μου πολύ τα χαιρόντανε. Θ’μάμαι νια βολά, σα σήμερα, όπως κατέβαινε η μουζ’κή στο παζάρ’ απ’ τα Χάβρ’κα για τη (μ)πιάτσα, εδεκεί στο σοκκάκι του Μαρκά, πετιέται απ’ το τσαγκάρ’κό του
ο Γιώργ’ς ο Κράλ’ς, Θεός σχωρέστονε κι απ’θώνει καταμεσίς του δρόμ’ ένανε θεόρατο μπότη, από κειούς εκεί με τ’ν αλ’φή απόξ’, ξέρ’ς μαρή, π’ βάν’νε το λάδ’, μ’ ένα φ’τίλ’ απάν’ στη μσ’ούδα του, αναμμένο. Οραντίς και το βλέπ’νε οι μουζ’κάντ’δες, σκιαχτήκανε και το βάν’νε στα κοσάκια. Σκορπίσανε και μήτε δ’νήθηκε να (ν)τσου σ΄μασ’ άλλο ο μακαρίτ’ς ο μπάρμπα Νιόνιος ο Τσ’ρώτος, π’ τσόκανε το «δάσκαλο».
- Έτσ’ λ’πόν!. Και δε μ’ λες αλήθεια, θεια. Όλο τι πράντσα λογαριάζεις να ‘τ’μάσεις;
- Τι πράντσα, μαρή κοπέλα μ’, σα (γ)και δε (ν)τα ξέρ’ς, ρωτάς. Απόψε το πατσαλίκι αυγοκομμένο, όπως το καλεί η βραδιά. Αύριο τσότσο κρέας με μανέστρα και τ’ν άλλ’ τ’ αρνί ψ’μένο. Αυτά. Τα ξέρ’ς. Δε (ν)τα ξέρ’ς τώρα;.
- Θα (ν)το ψήσ’τε στο σουβλί;
- Ναίσκε, μαρή. Όξ’ στ’ν αδειά, αντάμα με το (γ)κ’νιάδο μου και το λαλά μου. Κάθε χρόνο έτσ’ κάν’με, από έσπαλε. Θέλ’νε, βλέπ’ς, άμα το σ’κών’νε, να ρίχν’νε και τσι κουμπουριές τσου, για το καλό τα’ χρόνου. Το δ’κό σας θα (ν)το βάλ’τε στο φούρνο, ε; Είδα το δ’κόνε σου, τ’ απολιώρα, πόφερν’ αποκλάδια.
- Τι να κάμ’με, θειά μου; Είμαστε βλέπ’ς κι οι δύο κονκασάδοι.
- Και για Ανάσταση, πού λέτε να πάτε;
- Εδεδώ στ’ (μ)πιάτσα, λέμε να βγούμε, στον Αη-Σπ’ρίδωνα για πιο σιμά. Ας πάου τώρα ν’ αποσώσω κάτ’ δ’λειές που τ’ς έχω στ’ μέση, μη (μ)πάει κι έρτ’ ο μπάρμπα Χρήστος για το καλότ’χο τ’ αρνί. – Τότενες, γεια σ’ μαρή θυατέρα μου και καλή σας Ανάσταση.
- Αμήν, θεια μου, παρομοίως, με τ’ φαμελιά σου..
(του αείμνηστου Παναγιώτη Τ. Ματαφιά (Νότη Μπρανέλου), απο το βιβλίο του με τίτλο ”Απ’ τον Αη-Μηνά ίσαμε τον Πόντε, Αθήνα 1992”).

Θα πρέπει να επισημανθεί-οπως εχει καταγράψει ο αλησμόνητος Πανταζής Κοντομίχης-οτι το γλωσσικό ιδίωμα της Λευκάδας διαφέρει σε πολλά απο το γλωσσικό ιδίωμα των άλλων νησιών του Ιονίου, έχει βορειοελλαδίτικο φωνηεντισμό και ειναι απόρροια του εύθυμου χαρακτήρα των Λευκαδιτών τόσο στην πόλη όσο και στα χωριά. Ακόμη και σήμερα στη Λευκάδα χρησιμοποιούν ιδιωματικές λέξεις και τις προφέρουν με το γνώριμο αργόσυρτο και αλέγρο υφος, με σήμα κατατεθέν τη συγκοπή συμφώνων.

'Ας δουμε ομως ορισμένες χαρακτηριστικες λέξεις απο το Λευκαδιτικο γλωσσικο ιδιωμα:

Αβανιά = βλάβη, συκοφαντία, Αβάντα = βοήθεια, στήριγμα, Αβαντσάρω = έχω να λάβω από κάποιον, μου χρωστάνε, Αβαράρω = απωθώ το πλεούμενο, Αβάρετος = ακούραστος, Αβαρία = ζημιά, Αβασκαίνω = ματιάζω, Αβασκαντήρα = μικρό χρωματιστό κοχύλι αποτρεπτικό του ματιάσματος, Αβγατίζω = αυξάνω Αβγοκόβω = ρίχνω στη σούπα ή άλλο φαγητό μείγμα αυγού ή λεμονιού, Αβέρτο = ελεύθερο, ανοιχτό, Βαβά = γιαγιά, Βαγένι = βαρέλι κρασιού, Βαζούρα = λιποθυμία, Βαϊζω = λυγίζω, γέρνω, Βαντάκα = στίβα ρούχων, Βαντιέρα = δισκος σπιτικός για σερβίρισμα αλλά και για άλλες χρήσεις, Βαρυγομάω = αγανακτώ, δυσφορώ, Βελέντζα = μάλλινο κλινοσκέπασμα, Βεντερούγα = κύρτωμα της σπονδυλικής στήλης, Βεράγκι = σπίτι ανοιχτό και αφύλαχτο, Βολά = φορά, Βολεί = χωράει, επιτρέπεται, Βουρλίζω = αγανακτώ κάποιον,, Γαδίνι = σουπιέρα, Γαλουρίζω = χαριεντίζομαι με βρέφος, Γάνα = μουντζούρα, Γαρδέλι = καρδερίνα, Γαρμπής = νοτιοδυτικός άνεμος, Γατσούλι = γατάκι, Γεννητσούρια = γέννηση, Γεροκομάω =
περιποιούμαι κάποιον στα γεράματά του, Γήπατα = ψυχικό θάρρος, Γίκος = σύλοχο χοντρόρουχων διπλωμένα με τάξη πάνω σε κασέλλα, Γιομα = μεσημέρι, Γκαστρολογιέμαι = νομίζω ότι είμαι έγκυος, Γκέστα = καμώματα, νάζια, Γνούφα = ημέρα ομιχλώδης και υγρή, Γούπατο = περιοχή που βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από τις γειτονικές, Γουρλώνω = Ανοίγω πολύ τα μάτια, πνίγω, Γουρμάζω = ωριμάζω, Γραίος =βορειοανατολικός άνεμος, Γρίντζολα = εκνευρισμός, Γρουμπανάω = δίνω αλλεπάλληλες γροθιές σε κάποιον, Γυρολόγος = πραματευτής, Δαύτος = αυτός, Δειλινάω = τρώω ελαφρά, Δελόγκου = αμέσως,, Δέμπλα = σκοινί τεντωμένο για το άπλωμα των ρούχων, Δετόρος = γιατρός, Διακονεύω = ζητιανεύω, Διάφορο = κέρδος, αμοιβή, Δικάει - φτάνει, αρκεί, Δόλι = δόλωμα στο ψάρεμα, Δραγάτα = παρατηρητήριο του δραγάτη, Δρολάπι = βροχή με δυνατούς ανέμους, Έγκαψη = επιθυμία, πόθος, Εκειός = εκείνος, Έμπος = καταρρακτώδης βροχή, Έντεσα = πιάστηκα από κάπου, Έντογια = νάτο Έντωσα = ανακουφίστηκα, Εξπήριος = έξυπνος, Ζαβά = στραβά, Ζάβγια = μικρή πόρπη Ζαγάρι = κυνηγόσκυλο ή τιποτένιος άνθρωπος, Ζαμπαρούχι = ακατάσχετο συνάχι, Ζεματάω = καίω, Ζεύκι = φαγοπότι, καλοπέραση, Ζέχνω = είμαι βρώμικος, Ζορκόκωλος = πολύ φτωχός, Ζόρκος = γυμνός, Ζούδιο = άσχημος,, ζουρλοκαμπιέρης = επιπόλαιος, τρελός, ζωχαδιάζω = νευριάζω, Θάμαρη = τρόμος, απόγνωση, Θέρμη = πυρετός, Θλυκώνω = σκεπάζω, Θιαμαίνομαι = παραξενεύομαι, Καδένα = αλυσίδα, Κανδέλλα = ξύλινο δοκάρι, Κάζο = περιπέτεια, λοιδωρία, Κάκοψος = όσπρια που δεν βράζουν καλά, Κακαρώνω = πεθαίνω, Καμπιόνι = πονηρός, ιδιόρρυθμος άνθρωπος, Καναλίζω = ξεπλένω τα ρούχα, Καντάρω = τραγουδάω με ομάδα κανταδόρων, Καντούνι = στενό σοκάκι, Καρακαϊδόνης = άσχημος, Καρανιάζω = διψάω υπερβολικά Καρδαμώνω = δυναμώνω, Λάβα = υπερβολική ζέστη, Λαγιάζω = ησυχάζω, Λακίζω = φεύγω τρέχοντας, Λαλάς = αδελφός, Λάμια = γυναίκα κακούργα και άσχημη, Λαμπαδιάζω = καίγομαι, Λαμπαρδίκα = φωτιά με πολλές και ψιλές γλώσσες, Λαρώνω = ησυχάζω, Λαχομανάω = αναπνέω δύσκολα, Λεβάντες = ανατολικός άνεμος, Λυγδιάζω = είμαι λερωμένος, Λέτσος = ατημέλητος, Λεγάτο = προίκα που δίνεται εγγράφως, Λίβας = θερμός άνεμος, Λίλης = χαζός, Λιρόνι = αλητόπαιδο, Λουφάζω = μένω ακίνητος και σιωπηλός π.χ. από φόβο, Μαγαρίζω: λερώνω με ακαθαρσίες ένα τόπο, Μαέρικο = μαγειρείο, Μακιάζω = λερώνω, Μαλαγάνας = κόλακας, Μαλάτσα = ζέστη με πολλή υγρασία, Μανέστρα = σούπα, Μανίκα = μανίκι, Μαντανία = μάλλινο κρεββατοσκέπασμα, Μαργιόλος = κατεργάρης, Μαρκάς = αγορά, Μαρτούριο = μαρτύριο, Μαστέλος = κάδος που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες για το πλύσιμο των ρούχων, Μεσάλι = τραπεζομάντηλο, Μεσοφούντι = μεσοτοιχία, Μολογάω = ομολογώ, Μονάτος = ολόιδιος, Μόστρα = βιτρίνα Μότσα = υγρασία, Μουντζοφλίδι = χαστούκι, Μουσκλώνω = δυσαρεστούμαι, Μουσούδα = πρόσωπο Μούτελη = λάσπη, Μπάκακας = βάτραχος, Μπαλαχάρτα = δημόσιο έγγραφο, Μπαμπαλίζω = φλυαρώ, Μπαμπαξά = φωνή, λέξη, Μπαρούφα = σφάλμα, Μπασά = είσοδος, Μπακατέλα = τιποτένιο πράγμα, Μπλαθρώνω = λερώνω, Μποκές = ανθοδέσμη, Μπόκολα = σκουλαρίκι, Μπονώρα = νωρίς, Μπουρανέλλος = κάτοικος της πόλης της Λευκάδας, Μπρατσολέτο = βραχιόλι, Μώλος = προκυμαία,, Νείρομαι = επιθυμώ, ονειρεύομαι, Νεροτρουλίδα = πολυλογάς, Νετάρω = τελειώνω, Νιόκος= ζυμαρικό, κριθαράκι, Νιόφωτο = νιόπαντρο ζευγάρι, Νιτερέσο = συμφέρον, ενδιαφέρον, κέρδος, Νογάω = καταλαβαίνω, Νόνα = γιαγιά, Νότια = υγρασία, Ντάλια = καταμεσήμερο, Ντερλικώνω = τρώω υπερβολικά, Ντόζω = ανακουφίζομαι, Ντόρκος = ο χωρίς επίβλεψη και περιορισμούς νέος, Ντούκια = ασθενής, Ντρίτα = ευθεία, με ειλικρίνεια, Ξαγκλίζω = ξεμπερδεύω π.χ. μαλλιά, Ξαμώνω = σπρώχνω, δείχνω επιθετικές διαθέσεις, Ξανακυλάω = υποτροπιάζω, Ξαστοχάω = λησμονώ, Ξαχουρδάω = γλιστράω, Ξεδιαλεούρια = απομεινάρια, Ξεζορκιάζω = απογυμνώνω, Ξεματόχου = επίτηδες, Ξεντρεγάρω = τελειώνω κάποια δουλειά, Ξεσυνέρια = παρεξήγηση, Ξετιμώνω = κουτσομπολεύω, Ξομπλιάστρα= κεντήστρα, Ξωθιό μου = μακρία από εμένα, Ολάκαιρος = ολόιδιος, Όρσε = να, πάρε, Όρτη = ορθή όψη υφάσματος, Παγκάρι = εκκλησιαστικό έπιπλο στο οποίο στέκονται οι επίτροποι, Παδέλα = μαγειρικό σκεύος, Παιδοκομάω = ανατρέφω παιδιά, Παλαμίζω = ορκίζομαι ακουμπώντας το Ευαγγέλιο, Παντυχαίνω = περιμένω, ελπίζω, Παπαλιά = χαστούκι, Παπόρι = καράβι, Παραζούζουλο = αποκρουστικός στην όψη άνθρωπος, Παρανομιά = παρανομία, Παρόλα = κουβέντα, Πάστρα = καθαριότητα, Ραπόρτο = αναφορά, Ρεβαρδάρω = διστάζω, Ρεγάλο = δώρο, ρείπιος = ερειπωμένος, Ρεκάζω = φωνάζω δυνατά από πόνο ή φόβο, Ρεκούμπερο = απαραίτητο οικιακό σκεύος, Ρεμπελιό = αδιαφορία, Ρεμπεύομαι = επιθυμώ, Ρεντίκολο = γελοίος, Ρίνα = ψιλοβρόχι, Ρόβολο = κατήφορος, Ροδάνι = πολυλογία, Σάγιασμα = στρωσίδι, Σαλαγισμένος = αναστατωμένος, Σαλταπίγκος = το παιδί που πηδάει, σαλτάει, Σαραντάκαπνος = αστραπιαία εξαφανισμένος, Σατράκαλο = παραμορφωμένος, Σάψαλο = γερασμένος άνθρωπος, Σγουμπιάζω = καμπουριάζω, Σελιάρο = χαστούκι, Σεστάρω = τακτοποιώ, Σίσκλο = δοχείο άντλησης νερού από τα πηγάδια, Σκάνιο = πείσμα, Σκροβοντάω = χτυπώ με μανία κάτω κάποιον ή κάτι, Σόμπολο = μικρή πέτρα, Σορταγιά = τάξη, Σουσούμια = χαρακτηριστικά, Σύξυλος = αποσβολωμένος, Τάλε κουάλε = ίδια και απαράλλαχτα, Ταχειά = του χρόνου, Τελεύω = βασανίζω, Τζογολί =χαρτοπαίγνιο, Τράω = βλέπω, κοιτάζω, Τρουλίδα = φλύαρος άνθρωπος, Τσαρκνιά = πολύτεκνη οικογένεια, Τσάτσα = αδελφή, Τσατσάρα = χτένα, Τσέκια σου = μπράβο, Τσερνιάζω = μουδιάζω, Τσέτσελε πέτσελε = ασήμαντα πράγματα, Τσίμπιος = ανόητος, Τσινάω = δυσαρεστούμαι, Τσουράπο = ζωηρή, ελεύθερη κοπέλα, Φαμφαρόνος = πολυλογάς, Φαρομανάω = εκδηλώνομαι ζωηρά με γέλια και χειρονομίες, Φάττο = γεγονός, Φελάω = χρησιμεύω, Φινίρω = τελειώνω, Φιόρο = λουλούδι, Φιρί φιρί = επίτηδες, σκόπιμα, Φόρα βία = ατομικά έξοδα Φόσσα = τρύπα, Φκαρίδα = κατσαρίδα, Φούσκος = χαστούκι, Φρεζές = χωρίστρα στα μαλλιά, Φωτερό = φανάρι, Χαλέπεδο = ερειπωμένο κτίσμα, Χαλές = τιποτένιος, Χαλεύω = ζητάω, Χαμπέρι = είδηση, Χαρδαλούπας = λαίμαργος, πολυλογάς, Χαρ' νεμ' το = επιφώνημα χαράς, αγάπης, Χασκουμπρίζω = χαριεντίζομαι, Χαψά = μπουκιά, Χλιός = χλιαρός, Χολάτο = τρυφερό βλαστάρι, Ψαχουλεύω = ψάχνω, Ψίχα = το εσωτερικό του ψωμιού ή του αμυγδάλου, Ψόφος = τσουχτερό κρύο, Ψυχοπιάνομαι = δυναμώνω, Ψυχοπονιέμαι = ευσπλαχνίζομαι, λυπάμαι.

ΥΓ Οι μπουρανέλλοι(μπρανέλοι) αυτοί οι διαφορετικοί χαρακτήρες, γνήσιοι, πνευματώδεις, με κουλτούρα και με ενα μοναδικό χιουμορ. Πρόκειται για προσωνυμία των κατοίκων της πόλης η οποία δόθηκε στην εποχή των Βενετσάνων (1648-1797). Στη Βενετία υπάρχει το νησί BURANO(με την περίφημη σχολή των δαντελιέρων) το οποίο απέχει μισή ώρα απο το νησί Μουράνο(διάσημο κέντρο υαλουργίας απο τον 11ο αιώνα). Oι κάτοικοι του λέγονται και σήμερα μπουρανέλοι.(buranelli). Μερικοί απο τους ψαράδες του Μπουράνο ήρθαν και στη Λευκάδα οπου βρήκαν μια κατ΄εξοχη πόλη φτωχοψαράδων και τους έδωσαν το όνομα τους. Το προσωνύμιο δόθηκε αρχικά στους ψαράδες της πόλης καθώς και της Πρεβεζας. Με την πάροδο του χρόνου ονομάστηκαν έτσι όλοι οι ψαράδες και κατ΄εκταση χλευαστικώς απο τους κατοίκους των χωριών όλοι οι κάτοικοι της πόλης. Την εκδοχή αυτή για την προέλευση της προσωνυμίας την υποστηρίζει τόσο ο Πανταζής Κοντομίχης οσο και ο Τάκης Μαμαλούκας. Η άλλη εκδοχή υποστηρίζει οτι η προσωνυμία μπουρανέλος προέρχεται απο τη λατινική λέξη urbanus που σημαίνει ευγενής, αστικός(στα Ιταλικά urbano με τίς αυτές ερμηνείες) που με την κατάληξη -ελος γινεται urban-έλος, δηλαδή ο ευγενής, ο κατοικος της πόλης που το χρόνο θα παραφθαρεί σε Μπουρανέλο, για να καταλήξει οπως ακουγεται σήμερα: Μπρανέλος. Ωστόσο αυτη η εκδοχή απορρίπτεται γιατι σε καμια αλλη πόλη της Ελλάδος-ιδιαίτερα στα Επτάνησα οικάτοικοιλεγονται Μπουρανέλοι. Πάντως αυτο που πρέπει να επισημάνω ειναι οτι πριν μερικά χρόνια επισκεπτό μενος το Μπουράνο( μετά το Μουράνο) εμεινα εκπληκτος με την ομοιότητα του νησιού σε συγκριση με την πόλη της Λευκάδας. Το σιγουρο ειναι οτι και σημερα η προσωνυμια μπρανέλος δεν εχει εξαλειφθεί παρόλο που χάνονται οι παλιοί χαρακτηριστικοι μπρανέλοι.

Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

ΟΙ 46 ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ ΤΗΣ ΤΡΟΙΚΑΣ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΟΙ 46 ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ ΤΗΣ ΤΡΟΙΚΑΣ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι αλλαγές που σημειώνονται στην Ελλάδα ,το πρόσφατο χρονικό διάστημα, χαρακτηρίζονται ως οι σημαντικότερες των τελευταίων δεκαετιών και οδηγούν σε σημαντική περαιτέρω ανατροπή των κεκτημένων εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων και σε δραματική μείωση μισθών.
Σε σχετική του έκθεση το Ινστιτούτο το ΙΝΕ ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ καταγράφει και σχολιάζει τις 46 σημαντικότερες ανατροπές που εχουν επιφέρει τα μέτρα-σοκ της τρόικας με την μείωση εισοδημάτων, έκρηξη της ανεργίας, περαιτέρω ευελιξία στην αγορά εργασίας αλλά και αυξηση στα ορια ηλικίας συνταξιοδότησης μαζί με μειώσεις συντάξεων. Μάλιστα οπως διαπιστώνει η ετήσια έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ(Μαρτιος 2011) για τις εργασιακές σχέσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, η χωρα μας ειναι πρωταθλήτρια στις ανατροπες στις εργασιακες σχέσεις στον ιδιωτικο τομεα.
Η μείωση των δαπανών για την εργασία και η περαιτέρω ανάπτυξη του φάσματος των ευελιξιών όπως η διευκόλυνση των απολύσεων, η επέκταση των ευέλικτων μορφών εργασίας, η ευελικτοποίηση των ωραρίων, του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων και της διαμόρφωσης των μισθών ειναι ορισμένα απο τα μέτρα που εφαρμόζονται με αποτέλεσμα την πλήρη απορύθμιση και επέκταση της επισφάλειας και ανασφάλειας των συνθηκών και των όρων απασχόλησης της μισθωτής εργασίας.
Οπως τονίζετιαι στην ιδια έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, σε πολλές χώρες οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις είναι γενικευμένες όπως στην Ελλάδα με αφορμή το «μνημόνιο» και στην Πορτογαλία με την δημιουργία ενός νέου κώδικα εργασίας. Στις περισσότερες χώρες τα μέτρα έχουν αποσπασματικό περιεχόμενο αν και έχουν στο επίκεντρό τους την ενίσχυση της ευελιξίας. Οι εργασιακές σχέσεις, ασφυκτιούν σε αυτό το περιβάλλον και η συγκυρία της κρίσης αποτελεί αφορμή για μεγαλύτερη ευελιξία της εργασίας και περιορισμοί των εργασιακών δικαιωμάτων και αμοιβών ως εκδηλώσεις της συνεχιζόμενης και εντεινόμενης υποβάθμισης της εργασίας.
Οι 46 ανατροπες που εχει επιφέρει στη χώρα μας η τροικα μεσω των μνημονίων ειναι οι παρακάτω:
1. Νέα διάταξη περί τεκμηρίου εξαρτημένης εργασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος με τα «μπλοκάκια» απαιτεί δύο προϋποθέσεις: την ύπαρξη σύμβασης 9 συνεχών μηνών και κυρίως την αποκλειστικότητα και κύρια απασχόληση στον ίδιο εργοδότη που το βάρος της απόδειξης αφορά τον ίδιο τον εργαζόμενο. Αυτή η διάταξη ίσχυε και με τον 2639/98 χωρίς το προαπαιτούμενο των 9 μηνών
2. Νέες διατάξεις για τη μερική απασχόληση, οι οποίες προσαρμόζονται στην σχετική κοινοτική οδηγία. Επεκτείνεται και στις ΔΕΚΟ καλύπτοντας πλέον ολόκληρο τον δημόσιο τομέα.
3:. Διατηρεί την προσαύξηση στο ωρομίσθιο στα ίδια επίπεδα με το Ν. 2874/00(7,5%) μόνο για τους εργαζόμενους κάτω των 20 ωρών και δεν επεκτείνεται η προσαύξηση (με μεγαλύτερα ποσοστά π.χ. 20-25%) σε όλο το φάσμα της μερικήςαπασχόλησης ως «δίκαιη» αμοιβή λόγω των χαμηλών αποδοχών και της ιδιαίτερα εντατικοποιημένης εργασίας των μερικά απασχολούμενων. Εισάγεται ρύθμιση για προσαύξηση κατά 10% στο ωρομίσθιο σε περίπτωση υπερωριακής απασχόλησης το οποίο απέχει από τα αντίστοιχα ποσοστά προσαύξησης για τους πλήρως απασχολούμενους (από 25% και άνω).
4- Εισάγονταιι ειδικές ρυθμίσεις διευκόλυνσης μετατροπής της πλήρους απασχόλησης σε μερική που δημιουργεί όρους για σχετικές«πρωτοβουλίες» των εργαζόμενων κατόπιν εργοδοτικών εκβιασμών.
Νέες ρυθμίσεις για την εκ περιτροπής εργασία σε ετήσια βάση εφόσον η εκ περιτροπής απασχόληση υπολογίζεται με αναφορά στο έτος. Εισάγεται περιορισμόςστη διάρκειά της κατά το ημερολογιακό έτος (6μηνο) χωρίς να αποκλείεται νασυνεχίζεται (μέχρι και ένα ακόμη εξάμηνο) και στο επόμενο ημερολογιακό έτος. Επίσης η προβλεπόμενη απλή ενημέρωση και διαβούλευση (που ίσχυε και προηγουμένως) δεν συνοδεύεται από υποχρέωση τεκμηριωμένης οικονομικήςέκθεσης στο πλαίσιο των διαδικασιών για τις ομαδικές απολύσεις. Τέλος η κάθε ημέρα μερικής απασχόλησης θεωρείται ολόκληρη ημέρα προϋπηρεσίας.
5-Με νέες διατάξεις για τον δανεισμό εργαζομένων ρυθμίζονται με αποσπασματικό τρόπο τα θέματα της προσωρινής απασχόλησης και των τριμερών σχέσεων εργασίας, μέσω των γραφείων προσωρινής απασχόλησης με τον κατ’ επάγγελμα δανεισμό(ΕΠΑ). Ειδικότερα για την απασχόληση μέσω ΕΠΑ:
Εισάγονται ρυθμίσεις για επίκληση συγκεκριμένων λόγων προσφυγής σε ΕΠΑ πουδικαιολογούνται από το έκτακτο, πρόσκαιρο και εποχικό των αναγκών. Εισάγεται ηαρχή της ίσης μεταχείρισης με τους εργαζόμενους της δανειζόμενης επιχείρησης γιαόλο το φάσμα των εργασιακών όρων και των παροχών προς το προσωπικό. Απαγορεύεται ο δανεισμός στις επικίνδυνες εργασίες και στις επιχειρήσεις που έχουν προβεί σε ομαδικές απολύσεις για οικονομοτεχνικούς λόγους. Η διάρκεια τουδανεισμού αυξάνεται από 8μηνη σε 10μηνη η οποία θεωρείται και ως ανώτατηδιάρκεια μετά και από τυχόν ανανέωση (αντί του 16μήνου) που ίσχυε. Σε αυτό όμως εισάγεται εξαίρεση για ανώτατη διάρκεια του 18μηνου σε περίπτωση αναπλήρωσης μισθωτού του οποίου αναστέλλεται η εργασιακή σχέση. Επίσης εισάγεται ηαπαγόρευση της ανανέωσης της σύμβασης αν αυτή γίνει εντός 45 ημερών μετά από τη λήξη της προηγούμενης σύμβασης. Με την ρύθμιση αυτή δεν αποκλείεται ο διαρκής δανεισμός του ίδιου προσώπου με διαλείμματα 45ήμερα, ενώ δεν υπάρχει ρύθμιση για την απαγόρευση του συνεχούς δανεισμού του ίδιου εργαζόμενου στην
ίδια δανειζόμενη επιχείρηση.
6--Μείωση των τακτικών αποδοχών και των εν γένει αμοιβών των εργαζομένων(οριζόντια μείωση) σε ΝΠΙΔ, που ανήκουν στο κράτος ή επιχορηγούνται από τονκρατικό προϋπολογισμό, κατά 7%.
7-- Μείωση των επιδομάτων Χριστουγέννων, Πάσχα και άδειας των εργαζομένων στονδημόσιο τομέα (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, ΟΤΑ) κατά 30%.
8--Μείωση των επιδομάτων των εργαζομένων στο δημόσιο (ΝΠΔΔ και ΟΤΑ) κατά 12%.
9- Μείωση του ανώτατου ορίου υπερωριών απογευματινής απασχόλησης στον δημόσιο
τομέα κατά 30%.
10-Πάγωμα μισθών στον δημόσιο τομέα μέχρι τέλους του 2010 με απαγόρευση τωνσυλλογικών συμβάσεων και ατομικών συμφωνιών και την κατάργηση της κάθεαντίθετης ρύθμισης ή διάταξης που αναιρεί το εν λόγω μέτρο.
11-Αναστολή των διορισμών και των προσλήψεων για το έτος 2010, με εξαίρεση τους
τομείς παιδείας, υγείας και ασφάλειας και σταδιακή απορρόφηση των ήδηαποτυχόντων στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.
12-- Καθιέρωση της σχέσης 1 προς 5 μεταξύ προσλήψεων και αποχωρήσεων στο δημόσιομε εξαίρεση (1 προς 1) τους τομείς της υγείας, παιδείας και ασφάλειας.
13-- Μείωση για το 2010 των προσλήψεων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου στο δημόσιο κατά 30%.
-14- Μείωση των αμοιβών και πάσης φύσης αποδοχών των εργαζομένων σε ΝΠΙΔ του δημοσίου κατά 3% (πέραν της μείωσης που έχει προηγηθεί με το Ν. 3833/10).
15- Μείωση των επιδομάτων των εργαζομένων σε ΝΠΔΔ και ΟΤΑ κατά 8% και σε περίπτωση έλλειψης επιδομάτων μείωση των αποδοχών κατά 3% (πέραν των οποίωνμειώσεων έχουν προκύψει από το Ν. 3833/10).
16-- Κατάργηση των επιδομάτων Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας για τουςεργαζόμενους στο δημόσιο που αμείβονται μα αποδοχές άνω των 3.000 ευρώ.
17-- Για τους εργαζόμενους του δημοσίου τομέα που αμείβονται με μικρότερες αμοιβές των 3.000 ευρώ τα επιδόματα εορτών περιορίζονται σε 500 ευρώ για το δώροΧριστουγέννων, 250 ευρώ για το δώρο Πάσχα, και 250 ευρώ το επίδομα αδείας.
18-- Η καθιέρωση της δυνατότητας μη ισχύος της ευνοϊκότερης συλλογικής σύμβασης, σε περίπτωση συρροής συλλογικών συμβάσεων, με τη θέσπιση της δυνατότητας διάβρωσης των κλαδικών με δυσμενέστερες επιχειρησιακές, ακόμη και της εθνικήςγενικής, με δυσμενέστερες συλλογικές συμβάσεις. Κατα το ΙΝΕ ΓΣΕΕ με αυτό τον τρόπο ανατρέπεται η αρχή της ευνοϊκότερης συλλογικής ρύθμισης υπέρ του μισθωτού που αποτελεί θεμελειώδη αρχή στο σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων εργασίας.
19-- Η καθιέρωση της δυνατότητας μη ισχύος της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης ως προς τον κατώτατο μισθό για τους νέους κάτω των 25 ετών διαβρώνοντας, με μια ακόμη ρύθμιση, την έννοια του γενικού κατώτατου μισθού.
20-- Η καθιέρωση ετήσιων συμβάσεων μαθητείας για τους νέους στην οποία δεν θα ισχύει ο κατώτατος μισθός, ρύθμιση που επαναφέρει ουσιαστικά τον θεσμό των stages με την ανάπτυξή του στον ιδιωτικό τομέα.
21-- Η θέσπιση της επιταγής για την επανένταξη των ανέργων με την οποία αντικαθίσταται το επίδομα ανεργίας με μορφές εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιδότησης της απασχόλησης ανέργων από τις επιχειρήσεις ως επιμέρους ενεργητική πολιτική της απασχόλησης απαλάσσοντας τις επιχειρήσεις από το κόστος εργασίας ή και περιορίζοντας αυτό στην συνέχεια με την επιδότηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών όταν ο εργοδότης προσλάβει τον άνεργο μετά από τη λήξητης σύμβασης εκπαίδευσης/κατάρτισης.
22- Η δυνατότητα πρόσληψης ανέργων ηλικίας 55-64 ετών μέσω γραφείων προσωρινής απασχόλησης (επιχειρήσεις ενοικίασης εργαζομένων) για την απασχόλησή(δανεισμό) τους στο δημόσιο με σκοπό τη δημιουργία όρων συνταξιοδότησης των«ηλικιωμένων» εργαζομένων, ευνοώντας την ανάπτυξη του θεσμού της ενοικίασηςεργαζομένων για απασχόληση στον δημόσιο τομέα.
.23. - Ο επανακαθορισμός του ανώτατου χρόνου των συμβάσεων ορισμένου χρόνου (απότα 2 έτη που είναι σήμερα).
24 Η εξέταση της άρσης της μονιμότητας στον δημόσιο τομέα στην περίπτωση κατάργηση της θέσης απασχόλησης στο πλαίσιο ερμηνείας των συνταγματικών διατάξεων με βάση την οποία η μονιμότητα ακολουθεί τη θέση εργασίας και όχι τον εργαζόμενο.
25 Η άρση των περιορισμών στα κλειστά επαγγέλματα.
26- Διευκόλυνση των απολύσεων μέσω της μείωσης της προθεσμίας προειδοποίησης για την καταγγελία των συμβάσεων εργασίας αορίστου χρόνου των υπαλλήλων. Στην πραγματικότητα πρόκειται για έμμεση μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης των υπαλλήλων κατά 50%.
27- Διευκόλυνση των ομαδικών απολύσεων. Σύμφωνα με το νέο νόμο, τα όρια πέρα από τα οποία οι απολύσεις θεωρούνται ομαδικές είναι στενότερα σε σχέση με το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο (νέα ρύθμιση: μέχρι 6 εργαζόμενους γιαεπιχειρήσεις 20-150 εργαζόμενων και 5% των εργαζομένων - 30 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν 150+ εργαζόμενους / προγενέστερη ρύθμιση: 4
εργαζόμενοι για επιχειρήσεις 20-200 ατόμων και 2%-3% των εργαζομένων – 30 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν 200+ εργαζόμενους).
-28 Η μείωση των προσαυξήσεων στην περίπτωση υπέρβασης του ωραρίου εργασίας αποτελεί μια ακόμη ρύθμιση που αποσκοπεί στην περαιτέρω μείωση του εργασιακού κόστους. Ειδικότερα μειώνεται η προσαύξηση στο ωρομίσθιο σε περίπτωσηυπερεργασίας από 25% σε 20%. Σε ότι δε αφορά στις υπερωρίες η προσαύξηση των πρώτων 120 ωρών ανά έτος μειώνεται από 50% σε 40%, και όσων υπερβαίνουν τις120 ετήσιες ώρες υπερωριακής απασχόλησης από 75% σε 60%. Τέλος η προσαύξηση
στις υπερωρίες που δεν έχουν λάβει χώρα στο πλαίσιο της σχετικής αδειοδότησης («κατ’ εξαίρεση» υπερωρίες) μειώνεται από 100% σε 80%.
-29 Μείωση του κόστους εργασίας με την θέσπιση ειδικού καθεστώτος εργασίας για νέους. Ειδικότερα, περικοπή του κατώτατου μισθού των εργαζομένων κάτω των 25ετών στο 84% του κατώτατου εθνικού μισθού που προβλέπεται από την ΕθνικήΓενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Περικοπή του κατώτατου μισθούτων ανηλίκων 15-18 ετών στο 70% του κατώτατου μισθού που προβλέπει η ΕΓΣΣΕ
μέσω της σύναψης σύμβασης μαθητείας.
30- Η κατάργηση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής των συνδικάτων στη διαιτησία, σε περίπτωση που ο εργοδότης αρνείται την πρόταση του μεσολαβητή και η επιλογή της από κοινού προσφυγής στη διαιτησία, μετά από τη μεσολάβηση, επιδεινώνει περαιτέρω τη θέση της εργασίας. Η ρύθμιση αυτή αφορά τον κύριο όγκο των συλλογικών συμβάσεων (κλαδικών, επιχειρησιακών, ομοιοεπαγγελματικών)εξαιρώντας μόνο την εθνική γενική. Και τούτο γιατί η διαιτησία συνιστά θεσμό που αποσκοπεί στην οριστική επίλυση της συλλογικής διαφοράς ώστε αυτή να μηνδιαιωνίζεται και να αποφεύγεται το πάγωμα των μισθών και για τουςνεοπροσλαμβανόμενους 6 μήνες μετά τη λήξη των συλλογικών συμβάσεων και η εξατομίκευση των όρων εργασίας τους. Κατα το ΙΝΕ -ΓΣΕΕ, με αυτό τον τρόπο, η πλευρά της εργασίας, υπό το άλλοθι της ίσης μεταχείρισης σε μια εκ φύσεως άνιση σχέση όπως ηεργασιακή σχέση, όταν δεν θα έχει τη δυνατότητα της μονομερούς προσφυγής μετάαπό την άρνηση της εργοδοσίας να δεχθεί την πρόταση του μεσολαβητή, θα αναγκάζεται προκειμένου να αποφύγει το πάγωμα των μισθών, να αποδέχεται τιςπροτάσεις των εργοδοτών ώστε να υπάρχει το όποιο περιεχόμενο μιας συλλογικήςσύμβασης και να αποφεύγεται η διαιώνιση των συλλογικών διαφορών με τιςεπιπτώσεις που συνεπάγονται για τους εργαζόμενους.
31-Θεσπίζεται για πρώτη φορά η ειδική επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας, αλλάζοντας ουσιαστικά την εσωτερική σχέση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, πλήττοντας την στατική λειτουργία του συστήματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Πρόκειται για το νέο είδος επιχειρησιακών ΣΣΕ που τέθηκε σε ισχύ μετά το Ν. 3899/2010. Αφορούν (το ίδιο όπως οι τυπικές επιχειρησιακές ΣΣΕ) τους εργαζόμενους μιας επιχείρησης ή εκμετάλλευσης του ιδιωτικού, δημόσιου ή ευρύτερου δημόσιου τομέα. Συνάπτονται μεταξύ του εργοδότη, ανεξάρτητα του αριθμού των εργαζομένων που απασχολεί (άρα και λιγότερους από 50) και του επιχειρησιακού σωματείου και εάν αυτό δεν υπάρχει, με το αντίστοιχο κλαδικό πρωτοβάθμιο σωματείο ή με την αντίστοιχη ομοσπονδία. Προκειμένου να συναφθεί ειδική ΕΣΣΕ τα μέρη καταθέτουν κοινή αιτιολογημένη έκθεσή τους στο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης
Εργασίας (ΣΚΕΕ) που διατυπώνει απλή γνώμη, για τη σκοπιμότητά της. Κατα το ΙΝΕ ΓΣΕΕ το νέο αυτό είδος ΣΣΕ δημιουργεί σοβαρά ζητήματα, που οφείλονται κυρίως στο γεγονός ότι με την ειδική ΕΣΣΕ μπορούν να συμφωνηθούν για τους εργαζόμενους της συγκεκριμένης επιχείρησης όροι εργασίας δυσμενέστεροι από αυτούς της αντίστοιχης κλαδικής ΣΣΕ μέχρι το κατώφλι της Εθνικής Γενικής ΣΣΕ. Εφόσον υπάρχει συρροή ΣΣΕ, οι ειδικές ΕΣΣΕ δεν καλύπτονται από την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης των κλαδικών ΣΣΕ, ούτε εφαρμόζονται αντί αυτών ευνοϊκότερες κλαδικές ΣΣΕ που έχουν κηρυχθεί γενικά υποχρεωτικές.
32-Εισάγει σημαντικές αλλαγές στο σύστημα μεσολάβησης και διαιτησίας, καθώς περιορίζει σημαντικά το ρόλο του ΟΜΕΔ, καθώς πλέον δεν αποφασίζει για όλα τα ζητήματα των σχέσεων εργασίας παρά μόνον για θέματα που αφορούν μόνο στο θέμα του καθορισμού βασικού ημερομισθίου ή/και βασικού μισθού. Τα υπόλοιπα θέματα (πχεπιδόματα, λοιποί όροι εργασίας) παραπέμπονται στη συλλογική διαπραγμάτευση και δεν μπορούν να αποτελέσουν περιεχόμενο της απόφασης του διαιτητή.
33-Εισάγει νέες ρυθμίσεις για την εκ περιτροπής εργασία, σύμφωνα με την οποία αν περιοριστούν οι δραστηριότητες του ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στηνεπιχείρηση του, επιμηκύνοντας την διάρκεια της από 6 στους 9 μήνες στο ίδιο
ημερολογιακό έτος, μετά από ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους
εκπροσώπους των εργαζομένων.
34-Καθορίζει την διάρκεια απασχόλησης στον έμμεσο εργοδότη σε 36μήνες, ενώ διευρύνει την διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου σε 12 μήνες.
35Πρόβλεψη, για τα επόμενα τρία χρόνια, ώστε να μην να δοθεί αύξηση στις υφιστάμενες συντάξεις. Το σχέδιο ορίζει ξεκάθαρα ότι από 1.1.2014 οι αυξήσειςστους συνταξιούχους θα είναι συνάρτηση του ΑΕΠ.
-Βασική σύνταξη και για τους ανασφάλιστους άνω των 65 ετών, με εισοδηματικάκριτήρια. Το ποσό της σύνταξης ορίζεται στα 360  μηνιαίως και χρηματοδοτείταιαπό το 2018 από τον κρατικό προϋπολογισμό.
-Ενίσχυση της αναλογικής σύνταξης με κίνητρα για αύξηση της ελάχιστης απόδοσηςεισφορών στα 40 έτη εργασίας, από 37 που ίσχυε. Οι συντελεστές θα είναι κλιμακωτάυψηλότεροι την τελευταία τριετία (37 έως 40 έτη εργασίας) και πάντως διατηρούνται τυπικά τα 35-37 έτη, που όμως δεν αποδίδουν την ανώτατη σύνταξη.
36-Επιβολή Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΛΑΦΚΑ)στις συντάξεις άνω των 1.400  από 1ης Αυγούστου. Το μέτρο αυτό αφορά την κύρια σύνταξη, με συντελεστές 3%-9%, αναλόγως του ποσού.
37-Κατάργηση της 13η και 14ης σύνταξης και αντ ΄αυτών την καταβολή ετήσιουεπιδόματος 800 ευρώ.
38-Σταδιακή εξίσωση, μέσω της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στον ιδιωτικό τομέα από το2011 για τις εργαζόμενες στο ΙΚΑ.
39-Από το 2011, αύξηση έως το 2013 των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών στο Δημόσιο (εξίσωση με τους άνδρες).
40-Ποινή στις μειωμένες συντάξεις –και για τη διαδοχική ασφάλιση- από το 4,5% στο
6%.
41-Από 1.1.2013 η ένταξη των δημοσίων υπαλλήλων στο ΙΚΑ.
42-Από 1.1.2018 καθίσταται, σταδιακά βάση υπολογισμού, το σύνολο του εργασιακού βίου με έτος-βάση το 2013. Διασφαλίζονται ωστόσο τα θεμελιωμένα δικαιώματα (με θεμελίωση έως και το τέλος του 2010) και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.
43-Κατάργηση των προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου.
44-Αναθεώρηση στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα(ΒΑΕ) και αυστηρά κριτήρια στις αναπηρικές συντάξεις.
45-Καθορισμός της σύνταξης με βάση το προσδόκιμο ζωής από το 2020.
46-Κατά την τριετία 2011 έως 2013, θα αυξηθούν κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες οι εισφορές ασφαλισμένων και εργοδοτών στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), με ισόποση μείωση των εισφορών προς τον Οργανισμό ΑπασχόλησηςΕργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και τονΟργανισμό Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ).

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Ο ΤΗΛΥΚΡΑΤΗΣ ΣΤΗΝ Γ΄ ΕΘΝΙΚΗ

Ηταν ονειρο δεκαετιών.Κι εγινε πραγματικότητα.Η ιστορική ομάδα της Λευκάδας , ο Τηλυκράτης ανέβηκε στη Γ΄εθνικη.Ας δούμε ομως την ιστορική του διαδρομή.

Ο πρώτος αθλητικός όμιλος στη Λευκάδα ιδρύθηκε το 1925 από μαθητές του
γυμνασίου και είχε το όνομα ''Σαπφώ'.(διατηρηθηκε μέχρι το 1926). Με το ΝΔ
1926 συστήθηκε Διεύθυνση Εθνικής Φυσικής Αγωγής (ΔΕΦΑ). Έτσι δόθηκε στους
νομάρχες το δικαίωμα να ιδρύουν συλλόγους Εθνικής Φυσικής Αγωγής(ΣΕΦΑ). Με
βάση αυτό το ΝΔ ιδρύθηκε στη Λευκάδα(από τη Νομαρχία Πρεβέζης) ο σύλλογος
Εθνικής Φυσικής Αγωγής 'ο Τηλυκράτης'(χρονολογία ίδρυσης 3-5-1927). Ο πρώτος
'Τηλυκράτης' ήταν ο μόνος ΣΕΦΑ και ήταν Σύλλογος Εθνικής Φυσικής Αγωγής,
αρχικά με τμήμα αθλητισμού στίβου, ποδοσφαίρου κλπ αθλοπαιδιών και τμήμα
εκδρομικό και κολύμβησης. Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Τηλυκράτη
αποτέλεσαν οι: Χριστ. Λάζαρης, Αναστ. Μανούδης, Ιωάννης Σταματέλος,
Θρασύβουλος Αραβανής και Τάκης Καλυβιώτης. Η δράση του συλλόγου αρχίζει από
το 1928 με πρώτο γυμναστή στον Ευστάθιο Σάντα. Κατά διαστήματα στα επόμενα
χρόνια ιδρύθηκαν διάφοροι άλλοι όμιλοι οι οποίοι στη συνέχεια συγχωνεύθηκαν
στο Τηλυκράτη. Εχει για χρώματα το μπλε και το κόκκινο, που συμβολίζουν δύο
μεγάλες αγάπες των Αγιομαυριτών. Το μπλε την Ελλάδα και το κόκκινο το
ποδόσφαιρο. Στις φανέλες, στο αριστερό μέρος υπάρχουν τα κεφαλαία γράμματα
ΤΛ που σημαίνουν Τηλυκράτης Λευκάδας.

Το ονομα του Τηλυκράτη('ο άνθρωπος που κρατεί μακρύ δόρυ») ανήκει σε
Λευκαδίτη πλοίαρχο(εδώ ο ιστορικός Παν. Ροντογιάννης βάζει ερωτηματικο για
το αν ήταν πλοίαρχος) ο οποίος διακρίθηκε ιδιαίτερα στη ναυμαχία στους
'Αιγός Ποταμούς'(στα τέλη Αυγούστου του 405 πχ) οπου καταστράφηκε οριστικά η
Αθηναϊκή δύναμη. Τον Τηλυκράτη εικονιζε ο ένας από τους λαμπρούς εκείνους
ανδριάντες των 'ναυάρχων', που οι νικητές στήσανε στους Δελφούς μετά τη
ναυμαχία(Παυσανίας 10.9,4):<<'Λακεδαιμονίων δε απαντικρύ τούτων αναθήματα
εστίν επ΄Αθηναίων, Διόσκουροι και Ζεύς και Απόλλων τε και ΄Αρτεμις..
Ανάκεινται δε και όπισθεν των κατειλεγμένων, όσοι συγκατειργάσαντο τω
Λυσάνδρω τα εν Αιγός ποταμοίς ή αυτών Σπαρτιατών ή από των συμμαχησάντων
εισί δε οίδε εκ δε Αμβρακίας και Κορίνθου τε και Λευκάδος Τηλυκράτης και
Πυθόδοτος Κορίνθιος και Αμβρακιώτης Ευαντίδας..>>>'''.

Η μακρόχρονη πορεία του Τηλυκράτη στα ποδοσφαιρικά πράγματα είχε και κάποιες
μεταπτώσεις για την ομάδα. Το 1963 με στόχο την εκπροσώπηση του λευκαδίτικου
ποδοσφαίρου σε μεγαλύτερες κατηγορίες (κυρίως στη Β' Εθνική) ο Τηλυκράτης
συγχωνεύτηκε με τη δεύτερη μεγάλη ομάδα της Λευκάδας, τον Λευκάτα (είχε
ιδρυθεί το 1951), και έφτιαξαν τον Παλλευκάδιο. Το δικτατορικό καθεστώς των
στρατοκρατών έδωσε στον σύλλογο το όνομα «Φοίνικας» Λευκάδας. Τις πρώτες
ημέρες της μεταπολίτευσης το 1974, η ομάδα πήρε και πάλι το πραγματικό της
όνομα, Τηλυκράτης, που συνεχίζει την πορεία της με επιτυχία.
Μέχρι τωρα (πριν δηλαδη την ανοδο του εφέτος στην Γ εθνικη)η κορυφαία στιγμή στην πολύχρονη χρονη ιστορία του Τηλυκράτη(εκτός από την κατάκτηση κυπέλων στην περιφέρεια της Ηπείρου) ηταν η προσπάθεια του το 1975 να βρεθεί στη Β' Εθνικη-επαγγελματική- κατηγορια. Στις 20 Μαρτιου του 1975 -ως πρωταθλητής του Νοτίου Ομίλου Ηπείρου- αρχισε από το Γύθειο τους αγωνες διαβαθμισεως για τη Β' Εθνικη κατηγορία. Εκει νικησε με 2-1 τον Πανγυθειακό. Το πρωτο γκόλ πέτυχε ο Πάνος Πολίτης στο 12' με σούτ εξω από τη μεγάλη περιοχή. Στο 17' ισχυρότατο σούτ του Κολογγιού προσεκρουσε στο δοκάρι. Στο 76' ισοφάρισε ο Χατζάρας του Πανθυγειατικου και στο 87΄εσημειωσε το νικητηριο τέρμα ο Γιώργος Χρήστου με κεφαλιά κατόπιν σέντρας του Γαντζία.. Η συνθεση ηταν Κόγκας, Γατζίας, Καράμπαλης, Σκληρός, Φούκας, Γιωργος Πολίτης(ο Νταϊντας που εφυγε προσφατα απο τη ζωή), Λογοθέτης, Γράψας, Πάνος Πολίτης, Ε. Θερμός,. Κολογγιός. Στο 73' λογω τραυματισμου ο Γράψας αντικαταστάθηκε από τον Γ. Χρήστου ενώ ο Θερμός αντικαταστάθηκε από τον Γραμματικόπουλο. Μετα από μια σειρά νικηφόρων αγώνων(πχ 5-0 επι της ΑΕΚ Τριπόλεως) ερχεται στις 14/5/1975 ο ιστορικός αγωνας στην Αθήνα(γηπεδο Ηλιούπολης) με τον Αγιο Δημητριο(Μπραχάμι). Ο αγωνας αυτος ηταν ιδιαιτερα κρισιμης σημασίας αφου με μια νικη επι του πανίσχυρου Αγιου Δημητρίου ειχε μεγάλες πιθανότητες να βρεθεί στη Β΄κατηγορία του επαγγελματικου πρωταθλήματος.. Τον αγωνα παρακολουθησαν περιπου 1200 Λευκαδίτες (αριθμός-ρεκόρ ) μεταξυ των οποίων και συσσωμο το ΔΣ του συλλογου Λευκαδιων Αττικης το οποίο το ιδιο βραδυ παρεθεσε δειπνο στην αποστολή του 'Τηλυκράτη' -στην ταβέρνα 'Σβίγγος' στην Κυψέλη. Ο αγωνας ηταν συναρπαστικος αλλα παρά την μεγάλη προσπάθεια η Λευκαδίτικη ομάδα ηττηθηκε με 2-0(Πάτσης 19', Φωτουλάκης 87'). Οι αθλητικες εφημερίδες της εποχής εγραψαν για τον 'Τηλυκρατη': '''Τρομερη ομάδα με δεμένη αμυνα, εξοχο κεντρο και επίθεση φωτιά, είναι ένα συγκρότημα με μεγάλες αξιώσεις''. Στους διακριθέντες της αναμέτρησης ηταν οι: Γράψας, Λογοθέτης, Παν.Πολίτης και Χρήστου.
Για μια εξαετία παρακολουθούσα όλους τους αγώνες του ως ανταποκριτής των
αθλητικών εφημερίδων της Αθήνας. Θυμάμαι ότι ήταν καταπληκτικοί
ποδοσφαιριστές: ο Πάνος Πολιτης, ο Γιώργος Πολίτης, o Πανος Σκληρός, ο Λακης
Αρωνης, Γερασιμος κολογγιός, Θωμάς Γληγορης, Χρηστος Γατζιας, Πανος Χαλκιας,
Ανδρεας Κολοκας, Εκτωρ Θερμος, ο Γιώργος Χρήστου, Ο Σπυρος Φουκας, ο Ζωης
Λογοθέτης, ο Θανάσης Γράψας, ο Λάμπρος Φούκας, και τόσοι άλλοι που ας με
συγχωρήσουν αν τους ξέχασα. Λευκαδίτες ποδοσφαιριστές που ίδρωσαν, μάτωσαν
για τη φανέλα, χωρίς οικονομικά κίνητρα αλλά με όπλο την αγάπη τους για το
άθλημα και τη Λευκάδα μας.Τωρα πλέον η ομάδα μας ανεβηκε στη Γ εθνική κατηγορία.Ιστορική ανοδος.
ΣΣ ΑΠΟ καρδιάς στέλνω τα θερμά μου συγχαρητήρια σε ολους για την ιστορικη άνοδο της ομάδας μας στη Γ΄ εθνικη.Ως παλιός ποδοσφαιριστης αλλα και ρεπορτερ κατα τη δεκαετια του 1970, νοιώθω διπλα ικανοποιημένος για την θριαμβευτική πορεια και την εκπλήρωση ενός ονείρου με δεδομένο οτι ειμαι και ο στιχουργός του υμνου του Τηλυκρατη μας.

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟΝ ΥΜΝΟ ΤΟΥ ΤΗΛΥΚΡΑΤΗ ΜΑΣ


Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΡΕΤΕ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΕΝΟΙΚΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ(ΟΕΚ)

Αναλυτικός οδηγός:
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΡΕΤΕ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΕΝΟΙΚΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ(ΟΕΚ)
Από τη Δευτέρα 28 Μαρτίου οι δικαιούχοι μπορούν να ενημερώνονται και από τα ΚΕΠ, όπως και από τα γραφεία του Οργ. Εργατικης Κατοικίας(ΟΕΚ) για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ενω από τη Μεγάλη Δευτέρα 18 Απριλίου μπορούν να καταθέτουν αποκλειστικά στα ΚΕΠ τις αιτήσεις με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για το νεο προγραμμα επιδότηση ενοικίου.
Με το νέο πρόγραµµα του ΟΕΚ αυξάνεται έως και 600 ηµέρες ο χρόνος ασφάλισης που πρέπει να έχουν οι εργαζόµενοι για να ζητήσουν επιδότηση ενοικίου. Πάντως, τα επιδόµατα είναι λιγότερα και οι προϋποθέσεις καταβολής τους γίνονται αυστηρότερες. Οι δικαιούχοι υπολογίζονται περίπου σε 120.000. Το πρόγραµµα επιδότησης ενοικίου έχει προϋπολογισµό 110 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι µειωµένο σε σχέση µε το προηγούµενο πρόγραµµα. Οπως όµως επισηµαίνουν στελέχη του υπουργείου Εργασίας, το ποσό αυτό εξαντλεί τα οικονοµικά όρια του Οργανισµού όσον αφορά την επιδότηση ενοικίου, χωρίς να αποκλείεται ταυτόχρονα κάποια κατηγορία δικαιούχου. Στα δικαιολογητικά, εκτός από θεωρηµένο από την αρµόδια ΔΟΥ συµβόλαιο µίσθωσης, θα ζητούνται και τα πλήρη στοιχεία του ιδιοκτήτη ή νοµέα, αλλά και της κατοικίας που µισθώνεται όπως αριθµός λογαριασµού ΔΕΗ, όροφος κ.λπ.
Το γενικό εισοδηµατικό κριτήριο για την ένταξη στο πρόγραµµα θα είναι µέχρι 12.000 ευρώ, µε αυξηµένο ποσοστό επιδότησης για εισοδήµατα µέχρι 6.000 ευρώ και από 6.001 ευρώ έως 9.000 ευρώ. Π.χ., για δικαιούχο παντρεµένο χωρίς παιδιά µε εισόδηµα α) έως 6.000 ευρώ το επίδοµα ανέρχεται στα 125 ευρώ ανά µήνα, β) από 6.001 ευρώ έως 9.000 ευρώ, 105 ανά µήνα και γ) από 9.001 ευρώ έως 12.000 ευρώ, 85 ευρώ ανά µήνα. Τα όρια εισοδήµατος προσαυξάνονται κατά 2.000 ευρώ και το ποσό της επιδότησης κατά 25 ευρώ ανά προστατευόµενο µέλος.
Οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη συµµέτοχη των δικαιούχων του ΟΕΚ στο πρόγραµµα επιδότησης ενοικίου, για ενοίκια που καταβλήθηκαν το έτος 2009, περιγράφονται σ ευπουργική απόφαση. Ετσι, οι δικαιούχοι εργατοϋπάλληλοι πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει µέσα στα όρια της επικράτειας µέχρι την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης για χορήγηση επιδότησης ενοικίου τις παρακάτω ηµέρες εργασίας σε ασφάλιση οργανισµού κύριας ασφάλισης µισθωτών:
(1) Μεµονωµένα άτοµα:
(α) Δύο χιλιάδες οκτακόσιες (2.800) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν ο δικαιούχος είναι µεµονωµένο άτοµο (β) Δύο χιλιάδες διακόσιες (2.200) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν ο δικαιούχος είναι µακροχρόνια άνεργος (γ) Χίλιες επτακόσιες (1.700) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν ο δικαιούχος έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω (δ) Χίλιες τριακόσιες (1.300) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν ο δικαιούχος είναι τυφλός (ε) Οι εποχικώς εργαζόµενοι, οι οποίοι δικαιούνται το εποχιακό επίδοµα από τον ΟΑΕΔ καθώς και οι εργαζόµενοι που από τη σύµβαση της εργασιακής τους σχέσης προκύπτει η εποχική τους απασχόληση και οι οικοδόµοι, απαιτείται να έχουν πραγµατοποιήσει χίλιες επτακόσιες (1.700) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας (στ) Πεντακόσιες (500) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν ο δικαιούχος είναι κινητικά ανάπηρος - παραπληγικός, ανεξάρτητα από τον χρόνο πραγµατοποιήσεώς τους, αρκεί κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης να είναι δικαιούχος του ΟΕΚ (ζ) Οι οµογενείς που προέρχονται από χώρες της τέως Σοβιετικής Ενωσης κι έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα µέχρι 31-12-1999 και αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια ή το ειδικό δελτίο ταυτότητας, πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει στην Ελλάδα τα ανάλογα µε τις ζώνες εγκατάστασής τους ηµεροµίσθια (η) Οι εργατοϋπάλληλοι που κατοικούν στους Νοµούς Ξάνθης, Ροδόπης, Εβρου, Φλώρινας, Καστοριάς, Πέλλας, Σερρών και στα νησιά Ρόδο, Κω, Νίσυρο, Σύµη, Κάρπαθο, Ικαρία, Πάτµο, Λέρο, Κάλυµνο, Σάµο, Καστελλόριζο, Χίο, Λέσβο, Λήµνο, Σαµοθράκη, Τήλο, Κάσο, Χάλκη και στα πέριξ ευρισκόµενα νησιά που υπάγονται διοικητικά στα µεγαλύτερα από αυτά, πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει χίλιες τριακόσιες (1.300) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας.
(2) Δικαιούχοι έγγαµοι ή/και µε προστατευόµενα µέλη:
(α) Δύο χιλιάδες πεντακόσιες (2.500) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι έγγαµος χωρίς παιδιά (β) Δύο χιλιάδες διακόσιες (2.200) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει ένα (1) παιδί (γ) Χίλιες εννιακόσιες (1.900) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει δύο (2) παιδιά (δ) Χίλιες εξακόσιες (1.600) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει τρία (3) παιδιά (ε) Χίλιες τριακόσιες (1.300) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει τέσσερα (4) παιδιά (στ) Χίλιες (1.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει πέντε (5) παιδιά (ζ) Εννιακόσιες (900) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύει έξι (6) παιδιά και άνω (η) Χίλιες εννιακόσιες (1.900) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν τέλεσαν τον γάµο τους µέσα στα δύο (2) τελευταία έτη µέχρι την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης για χορήγηση επιδότησης ενοικίου.
Οι δικαιούχοι εργαζόµενοι των ανωτέρω περιπτώσεων (α έως η), που είτε οι ίδιοι είτε προστατευόµενο µέλος τους έχει αναπηρία µε ποσοστό 67% και άνω, πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει χίλιες πεντακόσιες (1.500) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι έγγαµοι, χίλιες τριακόσιες (1.300) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν ένα (1) παιδί, χίλιες εκατό (1.100) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν δύο (2) παιδιά, χίλιες (1.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν τρία (3) παιδιά, εννιακόσιες (900) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν τέσσερα (4) παιδιά, οκτακόσιες (800) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν (5) παιδιά, επτακόσιες (700) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν (6) παιδιά και άνω, χίλιες (1.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι νιόπαντρο ζευγάρι και πεντακόσιες (500) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι κινητικά ανάπηροι, παραπληγικοί, εφόσον προστατεύουν σύζυγο ή παιδί ανεξάρτητα από τον χρόνο πραγµατοποίησής τους, αρκεί κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης να πληρούνται οι προϋποθέσεις (3) Οι δικαιούχοιµακροχρόνια άνεργοι, πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει δύο χιλιάδες (2.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι έγγαµοι, χίλιες οκτακόσιες (1.800) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν ένα (1) παιδί, χίλιες εξακόσιες (1.600) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν δύο (2) παιδιά, χίλιες τετρακόσιες (1.400) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν τρία (3) παιδιά, χίλιες εκατό (1.100) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν τέσσερα (4) παιδιά, οκτακόσιες (800) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν (5) παιδιά και άνω, χίλιες τετρακόσιες (1.400) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι νιόπαντρο ζευγάρι.
(4) Οι δικαιούχοι εργαζόµενοι των κατωτέρω ειδικών κατηγοριών πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει µέσα στα όρια της Επικράτειας τις ακόλουθες ηµέρες εργασίας, ήτοι: α) Οι εργατοϋπάλληλοι που κατοικούν στους νοµούς Ξάνθης, Ροδόπης, Εβρου, Φλώρινας, Καστοριάς, Πέλλας, Σερρών και στα νησιά Ρόδο, Κω, Νίσυρο, Σύµη, Κάρπαθο, Ικαρία, Πάτµο, Λέρο, Κάλυµνο, Σάµο, Καστελλόριζο, Χίο, Λέσβο, Λήµνο, Σαµοθράκη, Τήλο, Κάσο, Χάλκη και στα πέριξ ευρισκόµενα νησιά, που υπάγονται διοικητικά στα µεγαλύτερα από αυτά, καθώς και οι δικαιούχοι που είναι τυφλοί, χίλιες διακόσιες (1.200) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας οι έγγαµοι, χίλιες εκατό (1.100) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν ένα (1) παιδί, χίλιες (1.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν δύο (2) παιδιά, εννιακόσιες (900) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν τρία (3) έως τέσσερα (4) παιδιά, οκτακόσιες (800) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν πέντε (5) παιδιά, επτακόσιες (700) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν προστατεύουν έξι (6) παιδιά και άνω και χίλιες (1.000) τουλάχιστον ηµέρες εργασίας εάν είναι νιόπαντρα ζευγάρια.
(5) Για όλες τις περιπτώσεις των ανάπηρων δικαιούχων, το ανωτέρω ποσοστό αναπηρίας αυτών αποδεικνύεται µε γνωµάτευση τηςαρµόδιας Υγειονοµικής Επιτροπής του ασφαλιστικού τους φορέα, των δε προστατευόµενων µελών τους είτε µε οριστική είτε µε δύο προσωρινές αποφάσεις ή γνωµατεύσεις τωναρµόδιων νοµοθετηµάτων Υγειονοµικών Επιτροπών, πλην των περιπτώσεων των προστατευόµενων παιδιών και των τυφλών για τους οποίους απαιτείται µία µόνο προσωρινή απόφαση ή γνωµάτευση.
(6) Από τις προαναφερόµενες ηµέρες εργασίας σε ασφάλιση, πρέπει να έχουν πραγµατοποιηθεί τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) συνολικά τα τρία (3) τελευταία έτη, τα προηγούµενα του χρόνου υποβολής της αίτησης για να θεµελιώνεται δικαίωµα υποβολής. Σε περίπτωση που δεν έχει πραγµατοποιηθεί ο απαιτούµενος κατώτατος συνολικός αριθµός των εκατόν είκοσι (120) ηµερών εργασίας, ο δικαιούχος έχει το δικαίωµα, υποβάλλοντας αίτησηστον ΟΕΚ, να τις συµπληρώσει µε εξαγορά εφόσον οιηµέρες εργασίας που υπολείπονται γιατη συµπλήρωση των εκατόν είκοσι (120) δεν υπερβαίνουν τις πενήντα (50), µε την προϋπόθεση ότι το σύνολο των ηµερών εργασίας του είναι τουλάχιστον αυτό που απαιτείται για την κατηγορία του, σύµφωνα µε τα παραπάνω οριζόµενα.
(7)Ω ς ηµέρες εργασίας στην ασφάλιση υπολογίζονται οι ηµέρες συνταξιοδότησης των δικαιούχων που είχαν συνταξιοδοτηθεί προσωρινά λόγω αναπηρίας µε ποσοστό 50% και άνω και στη συνέχεια, κατόπιν επανεξέτασης από την αρµόδια Υγειονοµική Επιτροπή του ασφαλιστικού τους φορέα, είτε παρατάθηκε η προσωρινή τους συνταξιοδότηση µε το ίδιο ποσοστό αναπηρίας είτε κρίθηκαν οριστικά ή επ’ αόριστον συνταξιούχοι ή ικανοί για κάθε εργασία.

Στα δικαιολογητικά, εκτός από θεωρηµένο από την αρµόδια ΔΟΥ συµβόλαιο µίσθωσης, θα ζητούνται και τα πλήρη στοιχεία του ιδιοκτήτη ή νοµέα, αλλά και της κατοικίας που µισθώνεται, όπως αριθµός λογαριασµού ΔΕΗ, όροφος κ.λπ. Οι δικαιούχοι µακροχρόνια άνεργοι, πρέπει να έχουν πραγµατοποιήσει τουλάχιστον δύο χιλιάδες ηµέρες εργασίας εάν είναι έγγαµοι.
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ για τους δικαιούχους ΟΕΚ για ένταξή τους στο πρόγραµµα της επιδότησης ενοικίου έτους 2011:
(1) Αίτηση και υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 που συµπληρώνονται επιτόπου στα ΚΕΠ.
(2) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
Για τους έλληνες πολίτες αναζητείται αυτεπάγγελτα από την Υπηρεσία. Στην υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 δηλώνεται από τον δήµο.
Αν δηλωθούν παιδιά που σπουδάζουν, απαιτείται πιστοποιητικό σπουδών. Αν δηλωθούν παιδιά ανίκανα για βιοποριστικό επάγγελµα, απαιτείται βεβαίωση αρµόδιας Υγειονοµικής Υπηρεσίας. Εάν υπάρχει διαζύγιο ή διάσταση, απαιτείται δικαστική απόφαση για την επιµέλεια των παιδιών, έστω και προσωρινή (αντίγραφο επικυρωµένο).
Για τους αλλοδαπούς δικαιούχους το πιστοποιητικό που θα προσκοµίσουν πρέπει: (α) Να έχει εκδοθεί από τη χώρα προέλευσης κατά το τελευταίο εξάµηνο.
(β) Να είναι επικυρωµένο από την εκεί ελληνική προξενική Αρχή.
(γ) Για τη διαπίστωση της συνοίκησης των προστατευόµενων µελών τους να προσκοµισθεί η άδεια διαµονής τους για το έτος 2009, σε αντίγραφα επικυρωµένα από δηµόσια Αρχή. Επιπρόσθετα:
(δ) Για τους πολίτες κρατών µελών της Ε.Ε. απαιτείται: «Εγγραφο πιστοποίησης µόνιµης διαµονής πολίτη της Ενωσης» του άρθρου 16 του Π.Δ. 106/2007 χορηγούµενο από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας ύστερα από 5ετή συνεχή νόµιµη διαµονή.
(ε) Για τουςυπηκόους τρίτων χωρώνπου διαµένουν νόµιµα στην Ελλάδα απαιτείται:
«Αδεια διαµονής επί µακρόν διαµένοντος» του Π.Δ. 150/2006 ή του άρθρου 40, παρ. 7 του Ν. 3731/2008 (αρµόδιο όργανο είναι εκείνο που χορήγησε την τελευταία άδεια διαµονής) ή άδεια αορίστου διαµονής ή δεκαετίας του άρθρου 91, παρ. 2 του Ν. 3386/2005 ή άδεια διαµονής γονέα ανήλικου ηµεδαπού του άρθρου 94 του Ν. 3386/2005 ή άδεια διαµονής συζύγου πολίτη της Ε.Ε. ή έλληνα πολίτη του άρθρου 63 του Ν. 3386/2005.
(στ) Ειδικά για τους υπηκόους τρίτων χωρών στους οποίους έχει χορηγηθεί πολιτικό άσυλο απαιτούνται: άδεια διαµονής αναγνωρισµένου πολιτικού πρόσφυγα ή µέλους οικογένειας κατόχου τέτοιας άδειας και ταξιδιωτικό έγγραφο (titre de voyage) που εκδίδεται σύµφωνα µε το άρθρο 28 της Σύµβασης της Γενεύης. (η) Για τους οµογενείς από τρίτες χώρες απαιτούνται: ειδικό δελτίο ταυτότητας οµογενούς ή δελτίο ή άλλος τίτλος διαµονής οµογενούς κάθε τύπου ή αυτοτελής άδεια διαµονής επαναπατρισθέντος ή παλιννοστήσαντος ή οµογενούς. (3) Μισθωτήριο συµβόλαιο στο όνοµα του αιτούντος, κατατεθειµένο και θεωρηµένο από την αρµόδια ΔΟΥ µέχρι 31-12-2009, για την κατοικία που ενοικίαζαν το 2009 (επικυρωµένο φωτοαντίγραφο). Στο µισθωτήριο να αναγράφεται ευδιάκριτα το ΑΦΜ του εκµισθωτή και µισθωτή.
(4) Υ πεύθυνη δήλωση του εκµισθωτή, θεωρηµένη για το γνήσιο της υπογραφής από κάθε αρµόδια Αρχή, όπου θα αναφέρεται:
(α) Το ακίνητο στο οποίο αφορά το µισθωτήριο συµβόλαιο (πλήρης περιγραφή, διεύθυνση - όροφος κ.λπ.). (β) Το χρονικό διάστηµα της ενοικίασης. (γ) Οτι η κατοικία δεν έχει ενοικιαστεί σε άλλο πρόσωπο (σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός ενοικιαστές να αναφέρονται ρητά τα στοιχεία τους).
(δ) Οτι τα εισοδήµατα που προέρχονται από το συγκεκριµένο ακίνητο έχουν περιληφθεί στη φορολογική του δήλωση.
(5) Αρχική φορολογική δήλωση οικονοµικού έτους 2010. Απαιτείται και ΑΦΜ της/του συζύγου. Οσοι δεν υποχρεούνται σε υποβολή φορολογικής δήλωσης, θα το δηλώσουν εγγράφως στο έντυπο της υπεύθυνης δήλωσης του Ν. 1599/86. Στη περίπτωση αυτή πρέπει να δηλωθεί και το εισόδηµα που έχει η/ο σύζυγός τους καθώς και τα ΑΦΜ τους και υποχρεωτικά να προσκοµισθούν:
(α) Απόδειξη πληρωµής ενοικίου. (β) Βεβαίωση από τον εργοδότη τους ή από τον οργανισµό κύριας ασφάλισης (π.χ. ΙΚΑ) και το επικουρικό τους ταµείο (εάν υπάρχει), από όπου θα προκύπτει το καθαρό εισόδηµα του δικαιούχου καθώς και του/της συζύγου. Για τους πολίτες κρατών µελών της Ε.Ε. επιπλέον απαιτούνται:
-Αντίγραφο δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος, όπου δηλώνεται η διεύθυνση κύριας κατοικίας και το παγκόσµιο εισόδηµα (εισόδηµα ηµεδαπής και τυχόν αλλοδαπής προέλευσης κ.λπ.).
-Βεβαίωση της φορολογικής Αρχής της χώρας προέλευσης για την ύπαρξη ή µη εισοδηµάτων και ακινήτων στην εν λόγω χώρα. n Υποβολή υπεύθυνης δήλωσης (θεωρηµένη για το γνήσιο της υπογραφής), όπου θα αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος και της µόνιµης κατοικίας του, ο ΑΦΜ της χώρας προέλευσής του και θα δηλώνεται αν αποκτά άλλα εισοδήµατα προσδιορίζοντας αυτά, από τη χώρα προέλευσης.
(6) Εκκαθαριστικό σηµείωµα οικονοµικού έτους 2010 και των δύο συζύγων, πλήρες.
(7) Εντυπο Ε9 έτους 2005 που κατατέθηκε στην αρµόδια ΔΟΥ για την περιουσιακή τους κατάσταση καθώς και εποµένων ετών µέχρι και το έτος 2010, εφόσον υπήρξε µεταβολή. Οσοι δεν υποχρεούνται σε υποβολή εντύπου Ε9 επειδή δεν έχουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, το δηλώνουν στην υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86.
Σύνολο ηµεροµισθίων ασφαλισµένου (για τους εργαζόµενους δικαιούχους).
(α) Οι ασφαλισµένοι που διαθέτουν τα απαιτούµενα για την κατηγορία τους ηµεροµίσθια από 1/1/2002 µέχρι την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης, δεν θα προσκοµίσουν βεβαίωση του ασφαλιστικού τους φορέα για το σύνολο των πραγµατοποιηθέντων ηµεροµισθίων ή για εκείνα της τελευταίας τριετίας, γιατί τα στοιχεία αυτά θα αναζητούνται αυτεπάγγελτα από την Υπηρεσία. Για τους δικαιούχους που δεν συµπληρώνουν τον απαραίτητο αριθµό ηµεροµισθίων από 1/1/2002 µέχρι την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης, απαιτείται βεβαίωση από τον οργανισµό κύριας ασφάλισης, όπου θα αναγράφονται:
-Το σύνολο των ηµεροµισθίων που έχουν πραγµατοποιήσει.
- Αναλυτικά τα ηµεροµίσθια της τελευταίας τριετίας (2008, 2009 και 2010).
- Εάν έχουν γίνει κρατήσεις για τον ΟΕΚ. (β) Ολοι οι ασφαλισµένοι πρέπει να προσκοµίσουν αποδεικτικά πραγµατοποιηθέντων ηµεροµισθίων για το έτος 2011. Αυτά µπορεί να είναι έντυπο βεβαίωσης εργοδότη από την οποία αποδεικνύεται η ασφάλιση του δικαιούχου για το έτος 2011, επίσηµα επικυρωµένη ως προς το περιεχόµενο, από το ΙΚΑ.
(9) Πράξη συνταξιοδότηση (για τους συνταξιούχους), η οποία θα αναφέρει επίσης εάν στη διάρκεια της επαγγελµατικής δραστηριότητας είχαν γίνει κρατήσεις για τον ΟΕΚ.

Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ

ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ
Δεν θα του άνοιγα κουβέντα αν δεν με ''έπειθε'' το αυλακωμένο του πρόσωπο και τα ροζιασμένα χέρια του. Ενα πρόσωπο που σε οδηγούσε σε ενα καλοπροαίρετο άνθρωπο, κουρασμένο απο τη σκληρή δουλειά και τους ανθρώπους. Ήταν μεταλλεργατης, σημερα κοντά στα 75, με την παλιά τραγιάσκα. Ο κυρ Νικος. Ξετύλιξε το κουβάρι της ζωής του. Με την πίκρα χορηγό. Πόλεμοι, αρρώστιες, πείνα. Αγώνες για την επιβίωση και την οικογένεια. Αλλά πάντα η αξιοπρέπεια ήταν η σημαία του. ''Με το κεφάλι ψηλά πορεύτηκα με τη κεφάλι ψηλά θέλω να φύγω'', μου είπε υψώνοντας τη φωνή του. Μου έθιξε το θέμα της περικοπής των συντάξεων και τη στενοχώρια του για την σημερινή κατάντια της Ελλάδας. Μου μίλησε για την υπερβολή των μέσων μαζικής ενημέρωσης, για τους κίτρινους' δημοσιογράφους και τον πανικό που σπέρνουν τα κανάλια. Ξιφούλκησε κατα των πολιτικών και των κομμάτων. Και στάθηκε στα προβλήματα των νέων ανθρώπων με την μεγάλη ανεργία. Αποδοκίμασε τα προγράμματα στα τηλεοπτικά κανάλια κάνοντας λόγο για παρακμή. Και αγανακτισμένος άναψε ενα σκέτο ''22'', αναφερόμενος στην έκρηξη της εγκληματικότητας. Τον ένοιωσα. Με ακούμπησε. Με συγκίνησε. Είναι δικαιολογηµένη η πίκρα και η οργή του. Οπως και ολων των άλλων συνταξιούχων. Και όχι µόνο για τις περικοπές και για τις ανατροπές στη ζωή τους. Αλλά και για την εθνική κατάθλιψη λόγω τρόικας, για την αναξιοπιστία των πολιτικών, για την ατιµωρησία όσων φοροδιαφεύγουν, για τα σκάνδαλα. Είναι οι ίδιοι που (μαζί µε τους μισθωτούς) θυσιάζονται για να επιβιώνουν τα «λαµόγια». Και απορούν γιατί δεν λαµβάνονται άµεσα και αποτελεσµατικά µέτρα για την εκτεταµένη εισφοροδιαφυγή, τη φοροκλοπή, τη µαύρη και ανασφάλιστη εργασία που αποτελούν διαχρονικά το µεγάλο πρόβληµα εσόδων.
Και να που φθάσαμε εδώ χωρις αποσκευές. Ο χρόνος που έφυγε πονάει. Πονάει και ο χρόνος ο αβέβαιος που έρχεται. Και το παρόν-μια αστραπή στα μάτια μας και μια σιωπή. Πάντως ο κυρ Νικος επιμενει. ''Πρωτα η αξιοπρέπεια. Ακομη και αν χρεωκοπήσει η χωρα, παρατηρει, το θεμα ειναι να μην φτωχυνει η καρδιά μας. '' Και εχει δικιο.

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

ΣΤΙΧΟΙ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ

ΣΤΙΧΟΙ ΗΛΙΑ Π. ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΗ ΛΕΥΚΑΔΑ ΜΑΣ
-(ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΙΣ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ)
1. ΛΕΥΚΑΔΑ DNA
Λευκάδα μου,
Άγια μου Μαύρα.
Ορθή επανάληψη
της ομορφιάς.
Υστερόγραφο
του πόθου.
Το μπλε
στο πράσινο,
το άσπρο
στο γαλάζιο,
το όνειρο
στο χρώμα.
Λευκάδα μου,
πηχιαίοι τίτλοι
αισθημάτων,
με τις νύχτες
αξημέρωτες
στον Αη-Νικήτα.
Υπερβολή
της φύσης
Μαδουρή,
με τις μετάνοιες
των πεύκων
στη θάλασσα.
Στερνοπούλι
Μεγανήσι.
Άγια μου Μαύρα,
με τον Λευκάτα
σε στύση
να φλερτάρει
την Κεφαλονιά.
Ερωτική
φαντασίωση
της Γύρας
με την Πρέβεζα.
Δικτατορία
της άμμου,
Εγκρεμνοί.
Ψευδαίσθηση
του Ιονίου
πως νίκησε
το Πόρτο Κατσίκι.
Λευκάδα
φωτοτυπικό
ονείρων.
Καλοσύνη
του πράσινου,
φλυαρία
του μπλε.
Σημαιοστολισμός
της αμμόγλωσσας
με φύκια,
λιτανεία
των γλάρων
στο Ιβάρι.
Λευκάδα μου,
παρασύνθημα
ψυχής,
με το κύμα
επιβήτορα
στη Νηρά.
Μαθητούδια
με σηκωμένα
χέρια
οι ελιές
στη Γύρα.
Καταφύγιο
αιώνων
το Κάστρο
σου.
Λευκάδα μου,
πρωτοσέλιδο
νοσταλγίας.
Γλέντι
της αλμύρας
με τη Σέσουλα.
Ξυπόλυτο
καλοκαίρι
στο Κάθισμα.
Με τα
μονόξυλα
μεθυσμένους
αλήτες,
στο μόλο.
Λευκάδα μου,
θερινό
ανάκτορο
του ήλιου.
Με τα πόδια
ανοιχτά
στον λεβάντε,
της πρώτης
καντάδας
καρδιοχτύπι.
Ιδρωμένο
απομεσήμερο
στους Μύλους.
Μπερδεμένη
μπετονιά
στον Πόντε,
με τα πυροφάνια
χαμένες
πυγολαμπίδες.
Άγια μου
Μαύρα,
‘ξωκλήσι
στο πέλαγος,
αγιόκλημα
και γιασεμί
στου πόθου
τον αυλόγυρο.
Με το κύμα
σε ήχους,
με τ’ αστέρια
σε στίχους.
Νησί ζωή,
νησί φιλί.
Λευκάδα
μάνα,
Λευκάδα
DNA.
----------------------------------------------------
2. ΟΣΟ ΚΙ ΑΝ ΦΕΥΓΩ
Toν μαίστρο
θα προστάξω
το Μαγιάπριλο
θαρθώ,
τη ψυχή μου
να πετάξω,
στην Ελάτη
αετό.
Να ζητήσω
στο μελτέμι
να με φέρει
στο Νυδρί,
να πετάξω
σαν το γλάρο
Μεγανήσι,
Μαδουρή.
Να λυγίσω
σαν το πεύκο
σαν αλήτισσα ιτια,
στού Πουλιού
το τριανέμι
να κοιτάξω
τη Κυρα.
Οσο κι΄αν φεύγω
σε ζητώ
στο Ιβάρι
δειλινό
ενα βότσαλο
στο Πόρο
στη ζωή μου
είσαι δώρο,
πλατάνι
στη Καρυα,
πηγάδι
στο Φρυά.
Οσο κι αν φεύγω
είμαι εδώ,
ένας γλάρος
στο Βλυχό,
στους Σκάρους
κυπαρίσσι,
στο Κάβαλο
μελίσσι,
κρινάκι στην ακτή
μια στροφή
στην Εγκλουβή,
ένας φάρος
στο Λευκάτα
προσευχή
στα Λαζαράτα,
μια αυλή
στο Σπαρτοχωρι,
' μυγδαλιά
στο Σπανοχωρι,
ενα δίχτυ
στη ντουγάνα
καλοκαίρι
στη Νικιάνα.
Λευκάδα μάνα
του πόθου σήμα.
πευκοβελόνα
στη Νηρά.
Λευκάδα μάνα
παραμάνα
στο πανωφόρι
τη χειμωνιά.
Λευκάδα κόρη
γλάρος
στην πλώρη,
στο ξεροβόρι
μια αγκαλιά
Λευκάδα πόνος
γυρίζω μόνος
με μιά κιθάρα
στην αμμουδιά.

----------------------------------
3. ΛΕΥΚΑΔΑ ΜΑΓΙΣΣΑ
Ντυμένο
ονειρο
στο μπλέ,
ψυχής
ακροθαλάσσι,
μια νύχτα
δεν θα φθάσει
για να
σ΄ονειρευτώ,
να τρέξω στα
καντούνια σου,
στις κάτασπρες
αυλες σου
και τις
ομορφιές σου
να κάνω
φυλακτό.
Λευκάδα
μάγισσα
τα
χρόνια
χάλασα
στη ξενιτειά.
μα σε
νοστάλγησα,
κύματα
ναύλωσα
νάρθω κοντά
Να φύγω με
μονόξυλο
στα κύμματα
του Κάστρου
και στην τροχιά
του αστρου
να σε συναντώ,
να πλέξω
με αγιοκλιμα
μνήμες
να σου στείλω
και στης
Κυράς
το μύρο
να σωθώ.
Λευκάδα
μαγισσα
φεγγάρια
δάνεισα
για να
σε δω,
Λευκάδα
μαγισσα
τσιγάρα
μάζεψα
για το
φευγιό.
--------------------------------------
4. TAΞΙΔΙ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ
Λένε πως θα σε μαγέψει
την καρδιά σου θα την κλέψει
δεν μπορείς ν΄αντισταθείς
έλα και μην καρτερείς.
Της βαρκούλας το πανί
θα μας πάει Μαδουρή,
φεγγαράδα στο Βλυχό
πάμε Κάλαμο, Καστό.
Στο Νυδρί και στα Χορτάτα
βαρτζαμι στα Λαζαράτα
Πόρος, Συβρος, Βουρνικα
Κάθισμα για μια βουτιά.
*Τα τοπία στη Λευκάδα
δεν υπάρχουν στην Ελλάδα
Της Λευκάδας τα τοπία
του Θεού η ευλογία.
Τ΄Αη Γιανιού τα δειλινά
δεν θα βρίσκεις πουθενά
η Κυρά Φανερωμένη
στην καρδιά σου ριζωμένη.
Στα πλατάνια της Καρυάς
και στα βράχια της Νηράς
βόλτα στη Βασιλική
Μεγανήσι, Εγκλουβή.
Θα σε πιάσει απ΄το χέρι
μεθυσμένο καλοκαίρι
θα σου δείξει μυστικά
φρέσκο ψάρι στη Λυγιά.
*Της Λευκάδας τα τοπία
ειναι ποίημα, μαγεία.
Τα τοπία στη Λευκάδα
ομορφαίνουν την Ελλάδα.
------------------------------------
Χρυσαφένιες αμμουδιές
και απάτητες κορφές
τα νερά της άλλο μπλέ
που δεν ειναι είδατε ποτέ.
Το γλυκό το μαϊστράλι
θα μας βγάλει Περιγιάλι
μία στάση στη Νικιάνα
πυροφάνια στη ντουγάνα.
Έγινε στο κύμα δίκη
δια βοής Πόρτο Κατσίκι
πεύκα, ρείκια και θυμάρι
κορμοράνοι στο Ιβάρι.
*Τα τοπία στη Λευκάδα
δεν υπάρχουν στην Ελλάδα
Της Λευκάδας τα τοπία
του Θεού η ευλογία.
Μια βραδιά στον Αι Νικήτα
οτι θα ποθήσεις ζήτα.
Εγκρεμνοί και Αγιοφίλι
Γύρα, Κάστρο να κι΄οι Μύλοι.
Με κιθάρες και καντάδες
στα καντούνια οι κυράδες
Καλαμίτσι και Δρυμώνας
δεν υπάρχει εδω χειμώνας.
Καταπράσινο νησί
στεναγμός του ποιητή
οταν ερθεις θα ενδώσεις
και με στίχους θα πληρώσεις.
*Της Λευκάδας τα τοπία
ειναι ποίημα, μαγεία.
Τα τοπια στη Λευκάδα
ομορφαίνουν την Ελλάδα.
------------------------------

5:AΠΕΝΑΝΤΙ
Αφιερωμένο στη Βέρα για τα ατέλειωτα ταξίδια που μας χάρισε.

Xόρευε η βροχή πάνω στα τζάμια
σύννεφα σκεπάσανε τη Λάμια,
βαρύ αστραποβρόντι απ΄τη Γύρα
ξεθύμανε στους Μύλους η αλμύρα. Τρεμόσβυνε στο Κάστρο το φανάρι
ανέβηκε ο 'Ορφέας' στο πατάρι,
διάλεξη σκαρώνει ο Κοκονιώρος
σαρώνει τα αυλάκια ο Μανιώρος.
Πάμε απέναντι ρε Βέρα
για να βρούμε τα παιδιά
η ζωή ειναι μια σφαίρα
ποτέ πίσω δεν γυρνά.
Πάμε με το πυροφάνι
το καμάκι, τη συρτή
μακροβούτια στο μουράγιο
και στου 'Πάπιου' δηλωτή.
Κι απόψε στον παράδεισο του 'Μύτα'
έρωτες και πάθη όλα πίτα,
χέρια που απλώνονται θα ψάξω
με φίλους στου 'Μουτρούκαλη' θ΄αράξω.
'Απόλλωνας' και 'Πάνθεον' στη σκέψη
όνειρα θα βλέπω ως να φέξει
κερί που άναψα και μένει
βιτρό στο ιερό Φανερωμένη.
Πάμε απέναντι ρε Βέρα
για να βρούμε τα παλιά
να γλεντήσουμε τη μέρα
Πόντε, μόλο, Αη Μηνά,
να καλέσουμε τη μνήμη
στον Ανθώνα να μας βρεί
στην σκιά των ευκαλύπτων
με το πρώτο μας φιλί.
Στρώματα θα κάνουμε τα φύκια
Κάστρο, αμμόγλωσα και ρείκια
φεγγάρι προβολέας θα μας βλέπει
κανείς δεν θα μαντέψει αυτό το στέκι.
Έρχεται ο πατέρας με τη βάρκα
νύχτα στο παζάρι για την τσάρκα,
βλέμματα σε στύση ειναι μόνο
τη νιότη μου στα χέρια θα πληγώνω.
Πάμε απέναντι ρε Βέρα
να τα ζήσουμε ξανά,
να σηκώσουμε παντιέρα
στου πελάγους τα βαθιά
εποχή πού εχει φύγει
να καλέσουμε κρυφά
και να κάψουμε τα λάθη
στ΄Αη Γιάννη τη φωτιά.
Γελασα στου Βούλη την παρλάτα
δώσε μας κυρ Σπύρο μαντολάτα,
πίσω απ' την μπάντα και στη 'Διάνα'
κλέφτες κι' αστυνόμοι στην αλάνα.
Φέρε γλυκά αχ μπάρμπα Αντρέα
έγιναν οι γευσεις σου σημαία,
γλέντια, καρναβάλια και ρεσάλτο
με γλυκιές καντάδες στον 'Ρεγάντο'.
Πάμε απέναντι ρε Βέρα
να γελάσουμε ξανά
στου Πουλιού την καλημέρα
στ΄Αη Γιαννιού τα δειλινά,
με τους ήλιους να μας παίρνουν
οπως φεύγουνε μαζί
και μετά όλοι να πούμε
εδώ είναι η ζωή.

Κυριακή 13 Μαρτίου 2011

ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΑ ΣΠΡΕΝΤ

Μπήκαν στη ζωήµας, στο σπίτι µας σαν να είναι συγγενείς. Ντοµινίκ Στρος - Καν, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, Ολι Ρεν, Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, Σερβάζ ντε Ρουζ, Πολ Τόµσεν. Τέτοια οικειότητα, τέτοια άνεση µαζί τους λες και τους ξέρουµε χρόνια. Είναι οι δανειστές αλλά και οι... βασανιστές. Μια χώρα, ένας λαός, σε κλίµα εθνικής κατάθλιψης αναγκάζεται καθηµερινά να «επικοινωνεί» µαζί τους µέσα από την τηλεόραση. Αλλά χωρίς – δυστυχώς – να έχει το δικαίωµα αντιλογίας. Και διαµαρτυρίας. Είναι πλέον τέτοια η οικειότητα µαζί τους που στο σχολείο της µικρής µου κόρης έβγαλαν από τον τοίχο την εικόνα της Μπουµπουλίνας και έβαλαν αυτή της Μέρκελ. Στην πρωινή προσευχή γίνεται επίκληση της τρόικας, ενώ τις προάλλες έβαλαν τιµωρία µια ολόκληρη τάξηνα αντιγράψει 20 φορές το νέο Μνηµόνιο. Αλλά και στα όνειρά µας χάθηκαν πια τα όµορφα ακρογιάλια. Αντικαταστάθηκαν από εφιάλτες µε δάνεια, δανεικά, κατασχέσεις και τράπεζες. Οπως χθες το βράδυ. Παναγία µου. Αυτό δεν ήταν όνειρο. Ηταν ο εφιάλτης στον δρόµο µε τα σπρεντ, νούµερο 12. Ηταν λέει δύο ένοικοι της πολυκατοικίας, στην οποία µένω, και λογοµαχούσαν για την τραγική οικονοµική κατάσταση της χώρας. Ο χοντρός, ο Νίκος, επέµενε ότι θα πρέπει να γυρίσουµε στη δραχµή (πάντα υποβόσκει µια κρυφή γοητεία µε τη δραχµούλα που χάσαµε, έστω κι αν δεν είναι η ίδια δραχµή που θα ξαναβρούµε, αν δεν καταφέρουµε να το αποφύγουµε) και από την άλλη ο Τάκης ο µουσάτος ωρυόταν ότι πρέπει να γίνουν άµεσα εκλογές. Οι ύβρεις που άκουσα µε κατέπληξαν: «Να σε πάρει ο Ολι Ρεν και να σε σηκώσει», έλεγε ο ένας. «Να πας στον αγύριστο του ∆ΝΤ», απαντούσε ο άλλος. Και µέσα σε αυτή την πολεµική ατµόσφαιρα ο ∆ηµητράκης, του πρώτου, είχε πάρει όλα τα ειδοποιητήρια των λογαριασµών, τα έκανε σαΐτες και τις πετούσε στους διαµαρτυρόµενους. Το χαρτοµάνι στο δάπεδο έµοιαζε µε σκηνικό κέντρου και ήταν σαν να πετούσαν λουλούδια στον Πάριο. Ωσπου, ως διά µαγείας, εµφανίστηκε ο Ντοµινίκ Στρος - Καν και έβαλε τα πράγµατα σε τάξη. Ο Νίκος και ο Τάκης άρχισαν να τρέµουν. Να τους λούζει κρύος ιδρώτας. «Κύριε Ντοµινίκ, µη µας πειράξετε, σας παρακαλώ, έχουµε οικογένεια, θα πεινάσουν τα παιδιά µας», παρακαλούσαν και οι δυο γονυπετείς.
Υστερα αποκοιµήθηκα. Για να δω κανένα όνειρο που να µην είναι εφιάλτης.
(TA NEA-9/03/2011).

Δευτέρα 7 Μαρτίου 2011

ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΑΥΤΟΥ.....



Βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1960 με όλη την καταπληκτική παρέα των.. εντιμότατων μπρανέλλων στα ντουζένια τους. Το ΄Πανθεον'΄στις φλόγες με τα φαρομανητά και τα αμπωξίδια. Ατελείωτες οι ιστορίες, οι φάρσες και τα καλαμπούρια. Φοβεροί τύποι. Κι αυτή ήταν η ιδιαιτερότητα των μπρανέλων. Το χιούμορ, ο αυτοσαρκασμός, η διαφορετική προσέγγιση της ζωής, ο ιδιόρρυθμος τρόπος σκέψης. Παρά τη φτώχεια και τις κακουχίες. Αλήθεια και ποιος δεν θυμάται τον Ταγέα και τον Μπίρια. Ο Γεράσιμος καλόκαρδος και μεγάλη ψυχή - είχε ένα καροτσίνι τη Σούζη -και σύχναζε στου ''Μυτα''. Ο Σταυρος ο Ταγέας φώναζε 'Αβάρααα!΄'. Και ποιος δεν θυμάται τον Αντρέα τον Όπερα ή Ριγολέτο(που έσπρωχνε το καροτσινι του σφυρίζοντας ριγολέτο) τον μπάρμπα Αντρέα με τα γλυκά του, τον Βαλαμόντε(Κοκονιώρο) με τις διαλέξεις, τον αξέχαστο Βούλη Βρεττο, τονΜπολσεβίκο, το Ζακχαίο, τον Σεραφείμ, το φοβερό Ζαχαρή με τις φάρσες του, το Γιάννη το Δεσύλα, τον Άγγελο τον παταλέα, τον Σπυραντωνη, το Νιονο τον Πατσά. Ατέλειωτη η λιστα:: ο Σπύρος Φιλιππας Πανάγος, ο Μαλιαρής, ο Μανούδης, ο Τσίνας, ο Ερμολαος Σκεπετάρης, ο Κονιας, ο Γιαννης Αθηνιωτης, ο Λιζας, ο Μπαμπάρος, ο Μούρτας, ο Μπατίστας, ο Κορομλέος, ο Πάπιος( με το ιστορικό καφενείο στην Κουζουντελη), ο Πούλος, ο Μπολσεβίκος, ο Νιονιος ο Σοροκρασής, ο Καρύδης(΄΄ω δρόμο πατέρα΄΄), ο Λιωρης με την παράγκα του, ο Κοτσώλος, ο Αντωνης Κανιός, ο καθηγητης Μανούδης, ο Γούρμος, ο Γιάννης ο Σπρομήλιος,. ο Νικος ο Μανιώρος, ο Φωτάκιας, ο Χαμπέος, ο Καρκαλίτσος, ο Λέτσος, ο Τζεβελέκης, ο Κουφάκιας. Και τόσοι αλλοι.Ηταν η εποχη που εβγαιναν τα χάβαρα στο Κάστρο, οι αυγωμενοι παγούροι στο Ιβάρι, η ψιλή γαρίδα και οι καποσάντες, πριν τους εξαφανίσει η μολυνση. Με το πέραμα της Βέρας, τις αλυκές και τα μονοξυλα. Ο ''Γλάρος''΄, η 'Λουτσίντα'', το ''Πάτραι'' και η ΄Πύλαρος'. Ο Κουτσινής, ο Μπελεμές, ο Μουτρούκαλης. Τα κουρεία με τα μαντολάτα και τα μονά -ζυγά, ο Κουφάκιας με τον περιφημο πατσά. Ηταν η η εποχή που το αμπαλί σημαδευε τηνιδιαιτερότητα της Λευκάδας. Ο Γιάννης ο Κάλιας, ο Αλέκος Μπουρσινός, ο ανεπανάληπτος Σπύρος Ανυφαντής(Μπρούμης), ο Γαγάς, ο Τασος Βαγενάς, ο Χρηστος Τετράδης, ο Κώστας Ματαράγκας, ο Τασος Δρακόπουλος, ο Πάνος Καραβίας-Κοντοπίθιας, ο Φάνης Ανυφαντής(Μπρούμης), ο Νικος Σάντας, ο Νικος Κατωχιανός-Σφυρής, ο Μεμάς Τζεφρώνης-Αλογος, ο Βασίλης Κάλλιας, ο Φανούρης Μήτσουρας και τόσοι άλλοι.Λοιπον που λέτε, ο πατέρας μου ο αλησμόνητος Πάνος ο Λαμπούρης- ενας φτωχος ψαράς βιοπαλαιστής-και ο παπούς μου ο Νιονιος ενας ταπεινός μεροκαματιάρης, συμφωνησαν το 1961 με τον Ηλία Λογοθέτη-Φρουφαλο (στα 23 του τοτε) να με βαφτίσουν. Προηγηθηκε απο τον ιδιο η κουμπαριά με τους γονείς μου. Στον Αγιο Νικόλαο, λοιπον, το μυστήριο, ολα τελειωμένα και ετοιμα. Το ονομα του μωρου-φυσικα Διονυσης-αγόρι και το πρωτο παιδί ο υπογράφων, μην τον βασκάνουμε.
Αρχισε το μυστήριο. '' Και το ονομα αυτού'', ρωτάει ο παπάς:
-''Ηλίας, Ηλίας!!! '' φωνάζει με σεντόρεια φωνη ο Φρουφαλος.
Παγωμάρα και σιωπή μέσα στην εκκλησία.
-΄΄Ηλιας'', λέει και ο παπάς και να η... κατάδυση στην κολυμπήθρα.
Καταλαβαινει κανείς τι εγινε μετά. Τα μουτσουφλίδια(σσ χαστούκια) και τα βρισίδια που ακολούθησαν. Ο παπούς μου το 'ελαβε βαρέως''.''΄Δεν ξερω, Ηταν μια αυρα, καποια μυστική φωνή με ωθησε και με παρέσυρε, απολογειται σημερα ο νονός μου. Ενας αγαπημένος, λατρεμένος, ανθρωπος και ηθοποιός. Και σπουδαίος Λευκαδολάτρης. Κατα λάθος, Ηλίας, λοιπον. Αλλα ενα τόσο ομορφο λάθος!
-Στον αγαπημένο μου νονό αφιερωνω το παρακάτω κείμενο μου με τιτλο: ΄''Η ΗΔΟΝΗ ΤΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ'': Βουτιές στα μουράγια του Κάστρου. Μπάλα στην άμμο. Μπάνιο στην αμμογλωσα και στο φαναράκι. Μια εποχή, μια ανάμνηση. Μια Λευκάδα. Και θυμόμαστε, γυρίζουμε πίσω στο χρόνο για να περάσουμε νοερώς όμορφα, να απολαύσουμε την ηδονή της ανάμνησης αφού η ζωή μας σημερα έγινε αφόρητη, μοναχική, πληκτική, σημαδεμένη απο την ανασφάλεια, το φθόνο και την υποκρισία. Θυμάμαι πηγαίναμε στο Κάστρο με τον Μαγγελάνο, τη βάρκα του Αργύρη και του Ντίνου του Μπαμπάρου. Με το μαϊστράλι να χαϊδεύει τα πρόσωπα μας, να πετάει τα καπέλα. Με τις φθηνές σαγιονάρες( ή συνήθως ξυπόλυτοι )και το μισοτρύπιο μαγιό. Με την αλμύρα να ξεραίνεται στο δέρμα. Και νάσου φόρα για το μακροβούτι, για το ποιός θα κερδίσει. Και νά τα καλαμπούρια και τα πειράγματα. Και τα απόβραδα με τις πυγολαμπίδες στην Κουζούντελη, στα
καφενεία με τη σουμάδα και τα παξιμάδια. Βόλτα στο παζάρι και στο μώλο. Αχ αυτα τα παιδικά μας χρόνια. Τα παιδικά χρόνια που μας σημαδεύουν. Ολους. Και θα μας σημαδεύουν για όλη μας τη ζωή. Γιατί ειναι τα καλύτερα. Τα ομορφότερα. Τα αγαπημένα. Και δεν ειναι μόνο οι μνήμες, οι όμορφες στιγμές, οι πρώτοι έρωτες, τα άγουρα όνειρα, τα φαρομανητά. Ειναι οι αναμνήσεις απο τις αξέχαστες μυρωδιές αλλά και απο τους ήχους. Oι μυρωδιες και οι ήχοι απο τη Λευκάδα. Αξέχαστες. Μοναδικές. Ανεπαναληπτες. Οι μυρωδιες απο το βρεγμένο χώμα στα Βαρδάνια. Και απο τους γερικους ευκάλυπτους. Απο τη μουτελη στο μώλο και τα 'ληγμένα''΄φύκια στοΙβάρι.Οιδιαφορετικές μυρωδιες. Οι αγαπημένες. Του μαραθου στο Κάστρο. Της ασετυλίνης στο πυροφάνι. Των μαντολάτων και της σουμάδας. Του χαλασμένου ξύλου στου 'Πάπιου'. Της ξεραμένης αλμύρας στο δέρμα ενα Αυγουστιάτικο απομεσήμερο. Των λασπωμένων αυλακιών στου Πουλιού. Η μυρωδια απο το καμενο κερί στον επιταφιο, στον Αη Νικόλα. Απο το Κυριακάτικο, μεσημεριανό. τραπέζι, (με την κατσαρόλα να 'χοροπηδάει' απο ευχαρίστηση που ολοκλήρωσε το εργο της). Η μυρωδια των περιβολιών την Πρωτομαγιά. Και του ξεροψημενου ψωμιού απο το φούρνο της Λιονταινας και του Δειβέκη. Του πρωτου τετραδίου. Και της φθηνης κολωνιας μετα το εφηβικό ξυρισμα. Της βρασμένης κουκούτσας και του φρέσκου ψαριου. Οι μυρωδιές που ερχονται και σημερα και με συντροφευουν. Αλλα ειναι και αυτοι οι 'ηχοι, τα ακούσματα. Που με κυνηγάνε. Με χαιδευουν ακομη στα αυτια μου. Οι ηχοι της τρελαμένης καρδιας στο πρωτο ραντεβού. Ο ηχος τις βροχής πάνω στο τσίγκο. Της σάμπας και της μαζουρκας στο 'Πάνθεον'. Της φιλαρμονικης και της μεταμεσονυχτιας καντάδας. Της κορνέτας του Καμινάρη. Και της Διάνας την Πρωτοχρονιά. Το χαχανητό του Κοκοκιώρου. Οι φωνες των φολκλοριικων συγκροτημάτων στο φεστιβάλ. Οι μπαλιές απο το ποδόσφαιρο των φιλακισμένων μέσα στις φυλακές. Ο ηχος απο τις σιδερενιες ροδες απο το κάρο του παπου μου, του Νιόνιου. Και απο τη καμπάνα της Παναγιας των Ξένων. Οι ήχοι των γλάρων στη λιμνοθάλασσα. Και των αδέσποτων σκυλιων στην Αγια Κ άρα. Μυρωδιές και ήχοι. Ηχοι και μυρωδιες. Που μαζι με τις εικόνες, με τις μνήμες θα με κυνηγούν, θα με μαγευουν, θα με σημαδεύουν για πάντα.
ΥΓ: Οι μπουρανέλλοι(μπρανέλοι) αυτοί οι διαφορετικοί χαρακτήρες, γνήσιοι,πνευματώδεις, με κουλτούρα και με ενα μοναδικό χιουμορ. Πρόκειται για προσωνυμία των κατοίκων της πόλης η οποία δόθηκε στην εποχή των Βενετσάνων (1648-1797). Στη Βενετία υπάρχει το νησί BURANO(με την περίφημη σχολή των δαντελιέρων) το οποίο απέχει μισή ώρα απο το νησί Μουράνο(διάσημο κέντρο υαλουργίας απο τον 11ο αιώνα). Oι κάτοικοι του λέγονται και σήμερα μπουρανέλοι.(buranelli). Μερικοί απο τους ψαράδες του Μπουράνο ήρθαν και στη Λευκάδα οπου βρήκαν μια κατ΄εξοχη πόλη φτωχοψαράδων και τους έδωσαν το όνομα τους. Το προσωνύμιο δόθηκε αρχικά στους ψαράδες της πόλης καθώς και της Πρεβεζας. Με την πάροδο του χρόνου ονομάστηκαν έτσι όλοι οι ψαράδες και κατ΄εκταση χλευαστικώς απο τους κατοίκους των χωριών όλοι οι κάτοικοι της πόλης. Την εκδοχή αυτή για την προέλευση της προσωνυμίας τηνυποστηρίζει τόσο ο Πανταζής Κοντομίχης οσο και ο Τάκης Μαμαλούκας. Η άλλη εκδοχή υποστηρίζει οτι η προσωνυμία μπουρανέλος προέρχεται απο τη λατινική λέξη urbanus που σημαίνει ευγενής, αστικός(στα Ιταλικά urbano με τίς αυτές ερμηνείες) που με την κατάληξη -ελος γινεται urban-έλος, δηλαδή ο ευγενής, ο κατοικος της πόλης που το χρόνο θα παραφθαρεί σε Μπουρανέλο, για να καταλήξει οπως ακουγεται σήμερα: Μπρανέλος. Ωστόσο αυτη η εκδοχή απορρίπτεται γιατι σε καμια αλλη πόλη της Ελλάδος-ιδιαίτερα στα Επτάνησα οικάτοικοι λεγονταιΜπουρανέλοι. Πάντως αυτο που πρέπει να επισημάνω ειναι οτι πριν μερικά χρόνια επισκεπτόμενος το Μπουράνο( μετά το Μουράνο) εμεινα εκπληκτος με την ομοιότητα του νησιού σε συγκριση με την πόλη της Λευκάδας. Το σιγουρο ειναι οτι και σημερα η προσωνυμια μπρανέλος δεν εχει εξαλειφθεί παρόλο που χάνονται οι παλιοί χαρακτηριστικοι μπρανέλοι.

Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011

ΑΜΟΛΑ ΚΑΛΟΥΜΠΑ

Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας ανασύρει μέσα μου μόνο αξέχαστες στιγμές και μνήμες. Απο το πέταγμα του αυτοσχέδιου αετού, τη λαχταριστή ζεστή λαγάνα αλλά και τα ξεφαντώματα στο θρυλικό ''Πάνθεον''.Ξημερώματα θυμάμαι φεύγαμε απο το 'Πανθεον' και πηγαίναμε στους φούρνους και παίρναμε ζεστές λαγάνες.Και ανήμερα την Καθαρά Δευτέρα η αγορά ηταν γεμάτη απο πλανόδιους με σαρακοστιανά.Μικρά αλλά τόσο σημαντικά γεγονότα που μας κρατούν συντροφιά σε αυτή την άχαρη ζωή. Σε μια ζωή που έφθασε στο σημείο -με την ανασφάλεια και την οικονομική κρίση- να μας στερούν ακόμη και το δικαίωμα στο Όνειρο. Εκείνη όμως η ανάμνηση που με ξεσηκώνει, με πυρπολεί, ειναι οι θαλασσινές γεύσεις της σαρακοστής. Γεύσεις μοναδικές οπως χάβαρα, χαβαρόσουπα, προσφορίτες (που τις είχε παλιότερα μονοπώλιο ο Μπολσεβίκος), καποσάντες, αυγομένους παγούρους('παούρ απο το ιβάρ'), λούφες,(λεμονάτες), σπετονίκια, μπακαρελάκια(αυγομένοι γουβιοί), πίνες, γάμπαρες, σαρδελα, κουκούτσες, αρμυρίθρες, αυγωμενη γαρίδα('ω γαρίδα π' σέρν' κάρο'). Και ηταν ο αειμνηστος πατέρας μου ο οποίος με μυησε σε αυτες τις μοναδικές γευσεις τις οποίες ππροσπαθώ να ''μεταφέρω'' στα παιδιά μου. Οπως γράφει ο αειμνηστος Δημος Μαλακάσης, στην παλιά Λευκάδα ''την Καθαρή Δευτέρα εξακολουθούσε το γλέντι στον Κάμπο με τα σαρακοστιανά. Ο κοσμάκης γιόρταζε τα κούλουμα και πήγαινε όθε μπορούσε με τα ποδάρια, με κάτι αυτοκίνητα σακαράκες, με κάρρα και μονόξυλα. Παίρνανε μαζί τους ταραμάδες, χαλβάδες, σπετονίκια, αχινιούς, χάβαρα, χλωροκρέμμυδα, μπόλικο κρασάκι -τη χαρά του Θεού- και στρωνόντανε στις λιακάδες της Σπασμένης Βρύσης, τ' Άη Γιαννιού, της Άγια Κατερίνης, της Φανερωμένης, τ' Άη Θωμά και Κουζουντελιού και χορεύανε με φωνόγραφα, τραγουδάγανε με κιθάρες και μαντολίνα, "φαρομανάγανε" με τις γυναίκες τους και τα παιδάκια τους και μετά το σούρουπο γυρίζανε ξέγνοιαστοι, μισομεθυσμένοι κι ολοκάθαροι στην ψυχή και στην καρδιά, για ν' αρχίσουνε την άλλη μέρα το σκληρό αγώνα με το τσαγκαροσούβλι, το μιστρί, το πέζο, τα δίχτια, με τις τέχνες τους… Έτσι περνούσαν οι Απόκριες και τα Κούλουμα, με το λευκαδίτικο σπίρτο, με τα αθώα πειράγματα, τη φίνα σάτιρα που μορφώνει και που δείχνει τη ζεστασά του λαού μας. ''
Επίσης οπως γράφει ο Παναγιώτης Ματαφιάς (Νότης Μπρανέλος) στο βιβλίο του '' Απ’ τον Αη-Μηνά ίσαμε τον Πόντε, Αθήνα 1992'', το χάσκαρι ήταν αποκριάτικο έθιμο – παιχνίδι. Μία από τις Κυριακές της Αποκριάς (συνήθως την τελευταία) στο δείπνο, οι Λευκαδίτες έκαναν το χάσκαρι. Από μια κλωστή, δεμένη ψηλά στο ταβάνι, πάνω ακριβώς απ’ το τραπέζι, κρεμούσαν ένα κομμάτι μαντολάτο, το ωθούσαν περιστροφικά και οι παρακαθήμενοι, χωρίς να χρησιμοποιούν τα χέρια τους, προσπαθούσαν να το πιάσουν δαγκώνοντάς το. Εκείνος που θα κατόρθωνε να το πιάσει ήταν ο νικητής και ο τυχερός της χρονιάς. Το ίδιο παιχνίδι παίζεται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, με τη διαφορά ότι στην άκρη της κλωστής αντί για αυγό έδεναν ξεφλουδισμένο ένα σφιχτοβρασμένο αυγό και το λένε «χάσκα». Πήρε το όνομά του το παιχνίδι απ’ το θέαμα που παρουσιάζουν οι παίχτες, που χάσκουν με ανοιχτό το στόμα στην προσπάθειά τους να δαγκώσουν το αιωρούμενο αντικείμενο.
ΥΓ: Αμόλα Καλούμπα: Φράση που προέρχεται από το πέταγμα του χαρταετού και χρησιμοποιείται ως προτρεπτικό συνέχισης. Σημαίνει άσε τα πράγματα να κυλήσουν κι επίσης μην μένεις στάσιμος, προχώρα. Ετυμολογικά, επίσης η λέξη "κούλουμα" προέρχεται από το λατινικό «cuuiulus», που εκτός από σωρός σημαίνει επίσης και αφθονία, αλλά και τέλος.

ΑΜΟΛΑ ΚΑΛΟΥΜΠΑ

Δημοφιλείς αναρτήσεις