Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Αφιερωμένο στον Σπύρο Γαντζία (Κανάρα)

 ΑΝΑΔΗΜΟΣΕΥΩ ΑΠΟ ΤΟ MYLEFKADA(http://www.mylefkada.gr)/ ENA KATAΠΛHKTIKO KEIMENO TOY HΛ.ΤΣΑΚΑΛΟΥ ΓΙΑ  ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΓΑΤΖΙΑ -ΚΑΝΑΡΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ

Γράφει ο Ηλίας Τσάκαλος
 Αφιερωμένο στον Σπύρο Γαντζία (Κανάρα)
Η Λευκάδα από παλιά είχε δυό μώλους. Τον Μώλο που έβλεπε κατά τον Μαΐστρο-Τραμουντάνα και ατένιζε το Ιβάρι ,το Κάστρο, την Γύρα και τον Πίσω Μώλο που έβλεπε κατά τον Λεβάντε και ατένιζε τα τηγάνια της Αλυκής, Το Ποντίκι, τις Λάσπες, τον Αυλαίμονα και την Περατιά.
Πώς έλαχαν έτσι κανένας δεν το γνώριζε σε αυτή την πόλη. Παλιά όλοι έβλεπαν σε τέσσαρα σημεία . Στην Φανερωμένη, στην Λάμια και πέρα μακριά στο βάθος δεξιά στην κορφή του Μέγα Όρους και αριστερά στην κουκίδα του Προφήτη Ηλία.
Αυτή ήταν η πόλη με τον στραβό δρόμο του Κάστρου που δεν σάχνει ποτέ , με το στενοσόκακα που σε οδηγούσαν στην ανέχεια των χαμηλών σπιτιών, με το Παζάρι , με την πλακόστρωτη Πλατεία , με τα μικρομάγαζα και τους βιοπαλαιστές , με τις ταβέρνες των ψαράδων και τα μαγέρικα των νεοφερμένων χωρικών.
Αυτή ήταν η πόλη. Μια πόλη κατηφής την μια και την άλλη χαρούμενη. Φτωχιά την μια και την άλλη να τα πετάει. Σκεφτική την μια και την άλλη ανέμυαλη.
Σε αυτήν την πόλη ζούσε κόσμος και κοσμάκης. Ψηλά στα διώροφα και τριώροφα κατοικούσαν οι κονομημένοι με τα λιοστάσα, τα περιβόλια και το υπηρετικό προσωπικό. Πιο ψηλά οι αρχόντοι με τους παλικαράδες, τις χοντρές περιουσίες και τις ασπρουλιάρες γυναίκες. Δίπλα οι επιστήμονες με τα ψηλά κολάρα ,τα λεπτά γούστα, τις καλοντυμένες γυναίκες και τα μακριά χέρια. Παρακάτω οι μικρεμπόροι με τα μικρομάγαζα. Ακόμα πιο κάτω οι μπαξεβάνηδες του Αγίου Μηνά με τα οπωρικά τους ,τις γυναικάρες τους, τις κοπελιάρες τους και την ελεγχόμενη φτώχεια. Ακόμα πιο χαμηλά οι χαλκωματένιοι ψαράδες του Π΄λιού και της συνοικίας των Μαύρων. Υπήρχε και πιο χαμηλά αλλά αυτή η κοινωνία δεν έβλεπε, δεν ήθελε να δει ,δεν ενδιαφέρονταν να δει άλλο πιο κάτω.
Οι παλιότεροι κάτοικοι ήταν αυτοί του Π΄λιού. Ψαράδες στην πλειοψηφία τους. Ψαράδες του φτενού νερού του τενάγους που απλώνονταν από τους Μύλους ως το Φανάρι του Μελεούνη. Μάθανε από τους Μπουρανέλους της Βενετίας την τέχνη της ψαροσύνης των βολκών, των καλαμωτών και των διχτυών , πήρανε το όνομά τους και το δώσανε σε όλους κατοίκους της πόλης. Μπουρανέλοι!!!
Άνθρωποι σχεδόν άκακοι, χαροκόποι της ζωής, μ΄ ένα ποτήρι στο χέρι, σχεδόν σπουργίτια που ζούσαν στα μικρά φτωχικά σπίτια και που συχνά ένα τραμέντζο χώριζε τα μυστικά τους.
Αυτόν τον κόσμο τον βρήκε έτσι ακριβώς ο Πόλεμος ,η Κατοχή και η Απελευθέρωση.
Σαν τελειώσαμε από αυτά και οι καιροί άλλαξαν , ο κόσμος άλλαξε, τα σπίτια άλλαξαν, οι άνθρωποι άλλαξαν μέχρι και η Λάμια άλλαξε και από φαλακρή έβαλε λίγη πράσινη τσίπα πάνω της και κάλυψε εκείνη την σταχτιά γύμνια της. Μαζύ μ΄ αυτά στα πριάρια μπήκαν μηχανές Μαλκότση ,η προπέλα δούλεψε, η ταχύτητα αυξήθηκε, τα αυτοκίνητα αποστράτευσαν τον Γλάρο, τα ραδιόφωνα ένωσαν την οικουμένη, ο κόσμος μεγάλωσε και έφτασε ως την Αυστραλία και την Αμερική. Η Αθήνα έγινε ένα σάλτο και ο κόσμος χάθηκε απ΄ του Π΄λιού αφήνοντας πίσω του λίγους ψαράδες, λίγα πριάρια, λίγα δίχτυα απλωμένα στο μώλο και ένα κόσμο που κι αυτός χάθηκε μέσα σε χίλια δυό νέα επαγγέλματα.
Σε πολλούς που άλλαξαν ζωή έμεινε η νοσταλγία της ήρεμης θάλασσας, η λάμπα της ασετιλίνης της πριάς, η Φώσσα, το Πλακερό, τα Διαβασίδια, ο Ντούσμανης, ο Αη Νικόλας το Νησάκι.
Αυτά τους μείνανε μαζύ με την μεγάλη τους καρδιά, την αθωότητα των αισθημάτων τους και την άδολη ανθρωπιά τους.
Μείνανε λίγοι. Πολύ λίγοι. Κι αυτοί λιγοστεύουν και σώνονται και χάνονται μαζύ με τα πριάρια ,τα καλαμωτά, τα χειροποίητα δίχτυα , τα τραμέντζα της ανθρωπιάς ,τα χαμηλά σπιτάκια που χωρούσαν τόσα πολλά όνειρα. Και ο Αη Νικόλας στο Νησάκι πόσο θα αντέξει ακόμη στα κύματα και τα νερά που σηκώνονται να τον πάρουν στο βυθό της επερχόμενης θύελλας........
Έτσι είναι τα πράγματα. Ο Σουμίλας θέλει στρατό και η πόλη ,όπως την ξέραμε , βυθίζεται ανάμεσα στις πολυκατοικίες και τους φαρδείς δρόμους που απομακρύνουν τους ανθρώπους και βυθίζουν τα αισθήματά τους και τη ζωή τους σε αυτό το καθρεφτάκι του συμφέροντος που αντανακλάει τον Ήλιο χωρίς να ζεσταίνει τις καρδιές τους............
Σημείωση : Η φωτογραφία ανοίκει στον φωτογράφο Νίκο Ζαμπέλη
ΠΗΓΗ; http://www.mylefkada.gr/
ΥΓ; ΗΛ.ΓΕΩΡΓΑΚΗ: Εγω να προσθέσω οτι ο Σπύρος ηταν  ενας ευαίσθητος μπρανέλλος και φίλος του αείμνηστου πατέρα μου .Τεράστια ηταν η προσφορά  του στην   διάσωση της εκκλησίας  του Αη Νικόλα στο νησάκι.Τωρα θα ψαρεύουν μαζι στις θάλασσες του ουρανού με τα μονόξυλα  τους.


Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

Η ΒΑΘΕΙΑ ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ



''Φοβόμαστε πλέον και τη σκιά μας'', μονολογούσε η ηλικιωμένη κυρία κατεβαίνοντας χτες τις σκάλες του μετρό στην Ομόνοια. Και είχε δικιο. Η ανασφάλεια ειναι πλέον η σημαία της καθημερινότητας. Oικονομικη κρίση, κοινωνική εξαθλίωση, ληστείες, δολοφονίες, απολύσεις, χρέη στις τράπεζες, αρρώστιες, αυτοκτονίες. Ξυπνάς και τα πρωινάδικα της τηλεόρασης σε καλημερίζουν με νέα οικονομικά μέτρα, με νεους φόρους, με θλιβερές ειδήσεις. Κατεβαίνεις στο ισόγειο της πολυκατοικίας και συναντάς μόνο λογαριασμούς και ειδοποιητήρια της εφορίας. Η τράπεζα ειναι πλέον μια αχώριστη φίλη σου. Πάντως κανονικό γράμμα έχουμε χρόνια να δούμε. Και όταν είδαμε μια επιστολή απο την Αμερική ζηλέψαμε τον παραλήπτη. Άλλωστε ο φθόνος αποτελεί το εθνικό μας σπορ. Φθονούμε ολους όσους ζουν καλύτερα απο εμάς. Αμφισβητούμε τα πάντα. Απο την αξιοπιστία των πολιτικών, των ΜΜΕ μέχρι και την επιτυχία ή τις ικανότητες του συναδέλφου μας στο διπλανό γραφείο. Φθονούμε τις επιτυχίες των άλλων. Αγνοώντας τη δική μας κατάντια. Και φυσικά έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη. Όχι μόνο στις εκάστοτε κυβερνήσεις αλλά και στους γύρω μας. Η καχυποψία αντικατέστησε τη φιλία και την αλληλεγγύη. Κάθε χρόνο εχω παρατηρήσει οτι αρχίζουμε να στολίζουμε τα σπίτια μας, με τα Χριστουγενιάτικα, απο τα μέσα Νοεμβρίου. Ειναι βλέπεις αυτή η αίσθηση της μοναξιάς και θέλουμε να βάλουμε στη μίζερη ζωή μας λίγο χρώμα. Έχουμε ανάγκη τη ζεστασιά, ενα χέρι στον ώμο, λίγα λόγια αγάπης. Αναζητάμε τρυφερότητα και αλληλεγγύη σε μια κοινωνία που ο ένας προσπαθεί με κάθε τρόπο να 'βγάλει' το μάτι του άλλου, οπου κυριαρχεί η υποκρισία, το ψέμα, ο φθόνος και το προσωπικό συμφέρον. Αν δεν κάνω λάθος τα λαμπιόνια συμβολίζουν τα όνειρα. Που αναμοσβύνουν και όταν περάσουν οι γιορτές τα ξαναβάζουμε στην αποθήκη. Η φάτνη σε παραπέμπει στο παρελθόν. Σε όμορφες στιγμές αγάπης και ξενοιασιάς. Τότε που υπήρχε το χαμόγελο, η αληθινή αγάπη, η κατανόηση. Και το χριστουγεννιάτικο δένδρο συμβολίζει τη ζωή που θέλαμε αλλά δεν ζήσαμε. Γι αυτό το έλατο ικετεύει τον ουρανό. Οπως καθημερινά όλοι μας παρακαλούμε να βρέξει ή να χιονίσει ώστε να νοιώσουμε τη ζεστασιά της μοναξιάς νοιώθοντας την ασφάλεια του σπιτιού στην ανασφάλεια της ζωής μας. Αλήθεια δεν έχετε παρατηρήσει οτι στις γιορτές φίλων και συγγενών κάθε χρόνο παίρνουμε και δεχόμαστε ολοένα και περισσότερα τηλέφωνα;;; Γιατί αραγε;;; Η απάντηση κι εδώ εχει να κάνει με τη μοναξιά. Ζούμε σε μια εποχή ανασφάλειας και ερημιάς, που έχουμε αποκούμπι πλέον την τηλεόραση. Αυτή πλέον ειναι η συντροφιά μας. Πάνε οι φίλοι, πάνε οι παρέες, τέλος τα γλέντια. Ο καθένας σηκώνει τον σταυρό του μαρτυρίου και ανεβαίνει στον δικό του Γολγοθά. Με το μυαλό ''καρφωμένο'' στα δάνεια, στα χρέη και στις θλιβερές ειδήσεις με αρρώστιες και θανάτους. Και ειναι αλήθεια οτι αυτή η αβάσταχτη μοναξιά, η βαθιά ψυχή της μοναξιάς, μας κινητοποιεί ώστε να τηλεφωνήσουμε ακόμη και σε ξεχασμένους φίλους και γνωστούς για να τους ευχηθούμε. Απογοητευμένοι απο τους πολιτικούς και την κοινωνία, στηρίζουμε πλέον τις ελπίδες μας στον ουρανό. Αγνοώντας ωστόσο οτι αυτός δεν στηρίζεται πουθενά. Ψάχνουμε σε κινητά, σε τηλεοπτικά σίριαλ, σε τυχερά παιγνίδια να βρούμε λιγες σταγόνες ευτυχίας, να ανακαλύψουμε τη ζωή που φεύγει, που τρέχει ασθμαίνοντας. Δυστυχώς...

Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011

ΤΟ ΛΕΥΚΑΔΙΤΙΚΟ ΚΡΑΣΙ(ΑΦΙΕΡΩΜΑ)






-Οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου.( Ψαλμοί 103)

- In vino veritas. ( εν οίνω η αλήθεια.)

Το «Βερτζαμί» -ποικιλία σταφυλιού και κρασιού- είναι συνώνυμο με το Λευκαδίτικο. Άλλες ονομασίες που ενδέχεται να ακούσουμε αντ’ αυτού είναι: Vertzami, Βαρτζαμί, Βαρσαμί, Μπερτζάμι, Μαρτζαβί. Η νεώτερη λευκαδίτικη ιστορία είναι συνδεδεμένη με την παραγωγή κρασιού στον τόπο μας, με το αμπελουργικό κίνημα να βρίσκεται για δεκαετίες στην πρωτοπορία του αγροτικού κινήματος. Οι εξεγέρσεις των αμπελουργών της Λευκάδας, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, «δια την τιμήν του γλεύκους», ήταν στην ημερήσια διάταξη, με αποκορύφωμα το μεγάλο αιματηρό συλλαλητήριο το φθινόπωρο του 1935. Ήταν μεγάλη παλιότερα η ζήτηση για το λευκαδίτικο κρασί από τους ξένους εμπόρους, που το πουλούσαν κυρίως στην αγορά της Γαλλίας και της Ιταλίας για το βάψιμο των εκεί παραγόμενων κρασιών. Οι δε Λευκαδίτες αμπελουργοί βρίσκονταν μια ζωή στο έλεος αυτών των εμπόρων και των κάθε λογής μεσαζόντων που τους εκμεταλλεύονταν αφόρητα. Η ποικιλία έφτασε στο νησί μας μαζί με τους Βενετούς το 1684 και καλλιεργείται εν μέρει ακόμη μέχρι σήμερα κυρίως στους Δήμους Σφακιωτών, Καρυάς, Απολλωνίων και Ελλομένου, σε εδάφη αμμοαργιλώδη ασβεστούχα σε υψόμετρα από 200 μ. έως 700 μ., με παραγωγή να κυμαίνεται στα 700 κιλά στο στρέμμα. Καλλιεργείται επίσης σποραδικά εκτός Λευκάδας στα υπόλοιπα Ιόνια νησιά, Αιτωλοακαρνανία, Πρέβεζα και Αχαΐα. Είναι ποικιλία ζωηρή, παραγωγική, ανθεκτική στις ασθένειες σχετικά ευαίσθητη στην ξηρασία. Τα σταφύλια είναι μεγάλα με κυανομέλανο φλοιό. Τρυγιέται αρχές Σεπτεμβρίου. Το κρασί είναι ερυθρό με έντονο, βαθύ χρώμα πλούσιο σε τανίνες.


Tο κρασί που παράγεται από τη σπάνια ποικιλία «Βερτζαμί» ή barzamino θεωρείται από τις καλύτερες ποικιλίες που βγάζει η χώρα μας. Ιταλικής προέλευσης ποικιλία οινοποιίας, έχει εισαχθεί στη Λευκάδα τον 14ο–17ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Βενετών. Νεότερες έρευνες (Labra κ.ά. 2003) έδειξαν ότι ανήκει μεν στην ομάδα των ιταλικών ποικιλιών (Marzemino, Barzemino, Balsamina), αλλά, παρά τις μορφολογικές κααμπελογραφικές ομοιότητες, πρόκειται για διαφορετική ποικιλία. Από τον Πονηρόπουλο (1888) αναφέρεται ως Ματζαβί και Βαρντζαμί. Είναι γνωστή με τα συνώνυμα Βαρσαβί, Λευκαδίτικο και Μαρτζαβί, απαντάται όμως και ποικιλία λευκή με την ονομασία Βερτζαμί λευκό ή Ασπροβέρτζαμο (Κριμπάς 1943α). Από τους Viala και Vermorel (1909) αναφέρονται οι ποικιλίες Marzemina nera και Martzavi, τον Molon (1906) η Marzemin nera και τον Poulliat (1888) η Belsamina nera, ως καλλιεργούμενες στη Λευκάδα. Καλλιεργείται συστηματικά στη Λευκάδα – 18.000 στρ., 90% και πλέον των καλλιεργούμενων στην Ελλάδα εκτάσεων. Η καλλιέργεια της ποικιλίας Βερτζαμί συνιστάται για το νομό Λευκάδας και επιτρέπεται στους νομούς Κέρκυρας, Πρέβεζας και Λάρισας Άλλες ποικιλίες λευκαδίτικου κρασιού είναι το γιοματάρι, μαύρο γλυκό, το κεροπάτι, το λευκό και το λάγκερο, απαλό και ελαφρύ κρασί. Από τα αρχαία χρόνια η αμπελοκαλλιέργεια αποτελούσε μια από τις πιο προσφιλείς και προσοδοφόρες αγροτικές εργασίες, κυρίως στα ορεινά και λιγότερο στα πεδινά του νησιού. Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς αναφέρονταν στο λευκαδίτικο κρασί, όπως ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος (23-79 μ.Χ.) και ο Αθήναιος (160-250 μ.Χ.) στο έργο του «Δειπνοσοφισταί».

Τα τελευταία χρόνια, στο νησί της Λευκάδας, νέοι σε ηλικία επιχειρηματίες ασχολήθηκαν με την οινοποιεία προσφέροντας κρασιά μοναδικής ποιότητας. Επίσης στο νομό Λευκάδος δραστηριοποιείται η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λευκάδας που ιδρύθηκε το 1915 με την επωνυμία «ΤΑΟΛ» και προσφέρει προϊόντα αποκλειστικά από τη Λευκάδα, τα οποία διακρίνονται για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους, όπως λευκά και κόκκινα κρασιά που παράγονται κύρια από τις ποικιλίες σταφυλιών «Βαρδέα» και «Βερτζαμί» αντίστοιχα, καθώς και έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Η Ε.Α.Σ. ΛΕΥΚΑΔΑΣ «ΤΑΟΛ» ιδρύθηκε ως Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας. Ακολούθησε τη κοινή πορεία του Συνεταιριστικού κινήματος στην Ελλάδα με τεράστια συμμετοχή στην τοπική κοινωνία όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε ευρύτερο κοινωνικο-πολιτιστικό, με τις κάθε είδους δραστηριότητες και συμμετοχές της. Για πολλές δεκαετίες αποτελούσε το μοναδικό σημείο οικονομικής στήριξης των αγροτών, ιδιαίτερα των σταφυλοπαραγωγών για λογαριασμό των οποίων γίνεται η συγκέντρωση των σταφυλιών, ως και των ελαιοκαλλιεργητών. Στην Ενωση ο παραγωγός έβρισκε και συνεχίζει να βρίσκει οτιδήποτε απαραίτητο για τις βιοτικές και επαγγελματικές του ανάγκες. Το οινοποιειο του ΤΑΟΛ λειτουργεί από το 1949 και στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτίριο στη θέση Κάστρο (είσοδος του νησιού). Στο Οινοποιείο γίνεται η παραλαβή και οινοποίηση των σταφυλιών ως και η διάθεση χύμα και εμφιαλωμένου κρασιού για λογαριασμό των παραγωγών.



Aναλυτικές πληροφορίες για την εξέλιξη της γεωργίας και της αμπελοκομίας στη Λευκάδα- από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα- παρέχονται στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Γ. Θωμά "Οι Τοπικές Ποικιλίες της Λευκάδας(http: //kourtisgiorgos. blogspot. com). Απο το βιβλίο αυτο διαβάζουμε και τα εξής: Μία από τις κύριες απασχολήσεις των κατοίκων τις Λευκάδας από τα αρχαία χρόνια ήταν η γεωργία. Αυτό αποκαλύπτεται από σύμβολα στα νομίσματα της Λευκάδας όπου μεταξύ άλλων υπάρχουν χαραγμένα κλήμα, σταφύλι και κλαδί ελιάς. Η αμπελοκομία και η ελαιοκομία ήταν όπως φαίνεται οι προτιμώμενοι κλάδοι της γεωργίας, η έκταση των οποίων δεν είναι γνωστή. Παρ’ όλα αυτά το κρασί της Λευκάδας λογαριαζόταν σαν ένα από τα καλύτερα της Ελλάδος, όπως μας πληροφορεί ο Πλήνιος ο πρεσβύτερος ο οποίος γράφει πως ο γιατρός Απολλόδωρος (3ο αιώνα π.Χ.-ονομάστηκε ιολόγος διότι ασχολήθηκε με τα δηλητήρια, έγραψε βιβλίο με τίτλο «περί θανάσιμων φαρμάκων»), συνιστούσε στο βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίο το Λευκαδίτικο κρασί σαν ένα από τα καλύτερα της εποχής του (Ροντογιάννης, 1980). Πολύ αργότερα ο Αθήναιος (περίπου 200 μ.Χ) κατηγορεί το Λευκαδίτικο κρασί πως ήταν η αιτία πονοκεφάλων, επειδή οι Λευκαδίτες αμπελουργοί έριχναν στο κρασί γύψο προφανώς για να πετύχουν καλό κόκκινο χρώμα. Ανάμεσα στους 2 συγγραφείς που μιλούν για το Λευκαδίτικο κρασί, υπάρχει διαφορά 400 και πλέον ετών. Δεν αποκλείεται με τον Αθήναιο (Ρωμαιοκρατία) οι Λευκαδίτες αμπελουργοί να έμαθαν από τους Ιταλούς ή άλλους την συνήθεια του γυψώματος του κρασιού. Αυτή την εποχή είναι πολύ λογικό να υποθέσουμε ότι υπήρχε καλλιέργεια σιτηρών στο νησί, ενώ για την καλλιέργεια ελιάς δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες εκτός από την ένδειξη του κλάδου ελιάς σε νομίσματα όπως αναφέρθηκε προηγουμένως. Ίσως να μην ήταν πολύ εκτεταμένη (Ροντογιάννης, 1980). Κατά την διάρκεια της δυτικής επικυριαρχίας στην Λευκάδα υπό τους Ορσίνι, Ανδεγαυούς και Τόκκους (1246-1479) κύρια απασχόληση των κατοίκων του νησιού ήταν η γεωργία. Υπήρχαν οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, οι μικρότεροι κτηματίες και οι δουλοπάροικοι. Το νησί παρήγε κρασί και σιτηρά, γι ’αυτό υπήρχαν οι μύλοι (νερόμυλοι) ενώ γνωστό ήταν και το κεχρί. Ο Γρατιανός Τζώρτζης, διοικητής της Λευκάδας μάλλον από το 1355, υποσχέθηκε να τροφοδοτήσει τον Ενετικό στόλο με 1.000 μόδια (8.750 λίτρες) σιτάρι (Ροντογιάννης, 1980, Λευκαδίτικα Νέα- http: //www. kolivas. de/? p=909), γεγονός που αποδεικνύει την καλλιέργεια σιταριού στην Λευκάδα την εποχή εκείνη.

Μετά το 1479 η Λευκάδα περνάει στην κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι κατακτητές μετέφεραν πολλές οικογένειες Τούρκων από την ‘Ήπειρο και τους παραχώρησαν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Όλα τα καλά κτήματα κατελήφθησαν από τους Τούρκους και όσοι από τους κατοίκους παρέμειναν, πήραν τα πετρώδη και άγονα εδάφη. Έτσι αναγκάσθηκαν να εργάζονται στα Τουρκικά πλέον κτήματα (Δρακονταειδής, 1980). Την εποχή αυτή στο νησί σπερνόταν κυρίως σιτάρι αλλά και βρώμη, κριθάρι και όσπρια. Το σιτάρι σπερνόταν κάθε δεύτερη χρονιά. Κατά τα τέλη της Τουρκοκρατίας υπήρχαν στην Λευκάδα περίπου 11.000 ελαιόδεντρα, αλλά φαίνεται πως η ελαιοκομία δεν ήταν σπουδαία απασχόληση για τους κατοίκους του νησιού σε σχέση με την αμπελουργία.

Η Ενετοκρατία (1684-1797) έφερε μια εποχή και μια σειρά ιστορικών γεγονότων που διαμόρφωσαν τον ιστορικό και πολιτικό χαρακτήρα του νησιού. Συγκεκριμένα, η μετατροπή της κτηνοτροφικής οικονομίας σε οικονομία της ελιάς και της αμπέλου, η εγκατάσταση ενός νέου πληθυσμού με τα δικά του ήθη και έθιμα και το κτίσιμο της νέας πόλης αποτελούν τα σημαντικότερα από τα γεγονότα αυτά. Το λάδι και το κρασί, επιβλήθηκαν στο σύνολο της Λευκάδας σαν κύρια προϊόντα διατροφής (Σκληρού, 2001). Πολλά λιόδεντρα φυτεύτηκαν την εποχή των Ενετών και κυρίως από το 1715 και μετά. Οι Ενετοί εφάρμοσαν στη Λευκάδα το νόμο της υποχρεωτικής φύτευσης ελαιόδεντρων που είχαν βάλει σε εφαρμογή πιο πριν στα άλλα Επτάνησα. Το 1770 ο αριθμός των ελαιόδεντρων είχε ανέλθει σε περίπου 44.000 (Κοντομίχης, 1977). Η οικιακή παραγωγή και η κτηνοτροφία ήταν περιορισμένες και οι κύριες δημητριακές καλλιέργειες ήταν ανεπαρκείς για να διαθρέψουν τους κατοίκους του νησιού. Έτσι, γίνεται φανερό ότι τα προϊόντα του λαδιού και του κρασιού ήταν η κύρια πηγή όχι μόνο της διατροφής, αλλά και της οικονομικής ευρωστίας κάθε νοικοκυριού και η απασχόληση με αυτά επιβαλλόταν σαν απόλυτο καθήκον ολόκληρης της οικογένειας, σε συνδυασμό με το είδος της γεωργικής παραγωγής και τον μικρό κλήρο. Το ανομοιογενές έδαφος μετέβαλε αυτή την απασχόληση σε μια απόλυτη ολοχρονίς δέσμευση, αφού οι εναλλαγές της καλλιέργειας του λαδιού και του κρασιού κάλυπταν ουσιαστικά όλο το χρήσιμο εργασιακό χρόνο από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάρτιο για το λάδι και από την άνοιξη μέχρι το Σεπτέμβριο για το κρασί. Τότε διαμορφώθηκε και ο χαρακτήρας της αγροτικής λευκαδίτικης οικογένειας: πρόχειρο και λιτό φαγητό, απλά σπίτια, απουσία πολυτελών εκδηλώσεων και απασχολήσεων (Σκληρού, 2001).

Αρκετές πληροφορίες σχετικά με την αγροτική παραγωγή και τα προϊόντα που παρήγαγε η Λευκάδα κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας παίρνουμε από την έκθεση του Προνοητή Θαλάσσης Φραγκίσκου Γριμάνη προς την σύγκλητο των Ενετών το 1760. Ο Γριμάνη αναφέρει ότι η Λευκάδα παρήγαγε ποικιλία δημητριακών και λινάρι, ότι υπήρχε πλεόνασμα για το λάδι, το κρασί και το τυρί, το οποίο πλεόνασμα στελνόταν στην Βενετία, αλλά κάνει λόγο επίσης και για εισαγωγή μικρών ποσοτήτων σιτηρών, κρεάτων και καυσόξυλων κυρίως από την όμορη Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα στοιχεία των εισαγωγών και εξαγωγών του νησιού δείχνουν πως η παραγωγή σιτηρών της Λευκάδας δεν επαρκούσε για τις ανάγκες των κατοίκων (γι’ αυτό και οι εισαγωγές σιτηρών από την Τουρκία). Στην ίδια έκθεση αναφέρονταν τα κύρια εξαγόμενα προϊόντα του νησιού, τα οποία ήταν: κριθάρι, βρώμη, όσπρια, λιναρόσπορος, λάδι, οίνος, καρύδια και αμύγδαλα, βαφικοί κόκκοι, μετάξι, λεμόνια και κίτρα, τυρί, βούτυρο και πρόβιο μαλλί (Μαχαίρας, 1951 και Ροντογιάννης, 1980). Η σταφίδα στα χρόνια των Ενετών ενώ ήταν το σπουδαιότερο προϊόν της Ζακύνθου, της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης, δεν υπήρχε στη Λευκάδα. Εισήχθη κατά τις αρχές του 18ου αιώνα κυρίως στο νότο του νησιού, από Κρητικούς που μετά την Κρήτη, εγκατέλειψαν και την Πελοπόννησο όταν αυτή καταλήφθηκε από τους Τούρκους (Ροντογιάννης, 1980 και Κοντομίχης, 1985), ενώ σύμφωνα με τον Νταβίδη (1982) η κορινθιακή σταφίδα μεταφυτεύεται στα Ιόνια Νησιά τον 15ο αιώνα. Πριν φυτευτούν σταφιδάμπελοι στον κάμπο κάτω από τον Άγιο Πέτρο καλλιεργούταν καλαμπόκι, σουσάμι, βαμβάκι, κρεμμύδια, σκόρδα κτλ. Αμπέλια είχαν φυτευτεί στις περισσότερες πλαγιές που έφθαναν μέχρι το δασωμένο βουνό. Παραγόταν άφθονο κρασί και φημισμένο για το μαύρο χρώμα του, τόσο πολύ, που το αγόραζαν οι Ιταλοί για να χρωματίσουν τα δικά τους κρασιά. Αρχικά, η φύτευση σταφιδάμπελων ήταν σποραδική, όταν όμως οι κάτοικοι συνειδητοποίησαν πως η απόδοση ήταν μεγάλη και οι τιμές ικανοποιητικές, φυτεύτηκε όλος ο κάμπος και οι πλαγιές μέχρι σχεδόν τα βουνά. Η παραγωγή έφτασε σε πολύ υψηλά επίπεδα χωρίς έξοδα, παρά μόνο με την προσωπική εργασία, εφόσον δεν υπήρχαν σοβαρές ασθένειες. Αργότερα τα φυτά προσβάλλονταν από ωίδιο και μέχρι να εισαχθεί θειάφι από το εξωτερικό υπήρχε μεγάλη πτώση της παραγωγής. Το 1897 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην περιοχή ο περονόσπορος και η σοδειά καταστράφηκε εντελώς. Για πολλά χρόνια η απόδοση αυξομειωνόταν ανάλογα με την ένταση των ασθενειών και την καταπολέμησή τους. Οι τιμές εξασφαλίστηκαν με την ίδρυση του Α.Σ.Ο. (Ανεξάρτητος Σταφιδικός Οργανισμός) αλλά λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της αθρόας μετανάστευσης που επακολούθησε, κάποια από τα κτήματα εγκαταλείφτηκαν και άλλα ξαμπελώθηκαν. Οι σταφιδάμπελοι αντικαταστάθηκαν με οπωροφόρα δέντρα, εσπεριδοειδή και πολύ αποδοτικές καλλιέργειες πατάτας και τομάτας. Επίσης φυτεύτηκαν πάρα πολλά κτήματα με κρασοστάφυλλα της εξαιρετικής ποικιλίας Βαρδέα (Δρακονταειδής, 1970). Στις αρχές του 20ου αιώνα και συγκεκριμένα την περίοδο 1913-1914, σημαντική έκταση καλλιεργήσιμης γης κατείχαν οι αμπελώνες με 35.890 στρέμματα και οι ελαιώνες με 34.510 στρέμματα. Οι καλλιέργειες αντιμετώπιζαν και προβλήματα προσβολών όπως οι ελιές από το έντομο ρυγχίτη το 1912, όπως αναφέρει ο Ισαακίδης (1912). Το σύνολο της αροτραίας έκτασης στη Λευκάδα τότε έφτανε τα 35.649 στρέμματα τα περισσότερα από τα οποία καλλιεργούνταν με σιτάρι (18.010 στρ.). Ακολουθούσε ο αραβόσιτος με το κριθάρι (8.860 στρ.), τα όσπρια (4.999 στρ.), η βρώμη (2.890 στρ.) και το λινάρι (890 στρ.). Στα παλιότερα χρόνια και μέχρι πριν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το λινάρι κάλυπτε μεγάλες ανάγκες του Λευκαδίτη χωρικού. Με αυτό έκανε όχι μόνο το σύνολο σχεδόν του ρουχισμού του, αλλά και σκοινιά για το σαμάρι, σάγλες (ψιλό σκοινί) για το δεμάτι, σκοινιά για να σέρνει και να δένει τα μαρτίνια του, σπάγκους, κλωστές και πολλές άλλες παραλλαγές. Όσο πάμε πιο πίσω χρονικά, τόσο η χρήση του λιναριού ήταν ευρύτερη (Κοντομίχης, 1977). Σύμφωνα με τον Weaver (1960) η έκταση της ποικιλίας αμπέλου Βερτζαμί, κατά τη δεκαετία του 1950, ανέρχονταν σε 35.800 στρ. και η παραγωγή τους ήταν το 90 % της συνολικής του νησιού. Το 1964 η συνολική καλλιεργήσιμη γη έφτανε τα 133.000 στρέμματα με τις αροτραίες καλλιέργειες να καταλαμβάνουν 57.000 στρέμματα (σημαντική αύξηση σε σχέση με το 1913-1914) και οι υπόλοιπες καλλιέργειες (αμπελώνες, ελαιώνες κτλ) να βρίσκονται στα 76.000 στρέμματα. Σύμφωνα με την απογραφή του 1971 η καλλιεργούμενη έκταση έχει μειωθεί στα 121.000 στρέμματα. Τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν οι ελαιώνες με 60.000 στρέμματα (με 1.000.000 δέντρα, ενώ το 1975 είχαν ξεπεράσει τα 1.123.000 δέντρα- είναι η βάση της αγροτικής οικονομίας), έπονται οι αροτραίες καλλιέργειες με 42.400 στρέμματα, οι αμπελώνες με 19.000 στρέμματα (κυρίως στην ορεινή και ημιορεινή ζώνη) και τα εσπεριδοειδή με 2.000 στρέμματα. Αξιοσημείωτο είναι πως το σιτάρι εξακολουθεί να σπέρνεται κάθε δεύτερη χρονιά, πρακτική που τη συναντάμε τουλάχιστον από την εποχή της Τουρκικής κατάκτησης, καθώς και ότι από τους 270 τόνους παραγωγής οσπρίων οι 60 τόνοι ανήκουν στη φημισμένη φακή του χωριού Εγκλουβή και 20 τόνοι στα φασόλια του Αγ. Πέτρου. Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, το λάδι και το κρασί είναι τα 2 κύρια προϊόντα της Λευκάδας. Σήμερα μάλιστα το λάδι έρχεται στην πρώτη θέση, μετά τη μεταπολεμική παρακμή της αμπελοκαλλιέργειας (Ροντογιάννης, 1980). Ο πληθυσμός της Λευκάδας μειώθηκε πολύ στην εικοσαετία 1951-1971. Η μείωση αυτή τα επόμενα χρόνια όχι μόνο δεν ελαττώθηκε αλλά αυξήθηκε με την μετανάστευση πολλών οικογενειών στα μεγάλα αστικά κέντρα και πάρα πολλών νέων στη Γερμανία, Αυστραλία, Καναδά και Η.Π.Α. (Ροντογιάννης, 1980). Ο Χατζημανωλάκης (1979) μας πληροφορεί πως σύμφωνα με την απογραφή του 1971, στη Λευκάδα ο αγροτικός πληθυσμός ανέρχεται σε 16.850 άτομα, εκ των οποίων ενεργά είναι μόνο 5.000 με μέσο γεωργικό κλήρο τα 25 στρέμματα. Κατά τη δεκαετία 1980-1990 όλες σχεδόν οι καλλιέργειες του νησιού (ιδιαίτερα οι άμπε λοι και οι σταφιδάμπελοι) εμφάνισαν σημαντική μείωση, ενώ οι αγραναπαύσεις αυξήθηκαν κατά 50% περίπου. Οι σημαντικότεροι ανασταλτικοί παράγοντες για την ανάπτυξη της γεωργίας είναι η ορεινή διαμόρφωση του νησιού, η έλλειψη επαρκών υδάτινων πόρων και ο έντονος κατακερματισμός της αγροτικής ιδιοκτησίας. Στους παραπάνω παράγοντες προστίθεται και η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, του οποίου η ανανέωση καθίσταται ολοένα και περισσότερο προβληματική.

Το κρασί έγινε κατά το τέλος του 19ου αιώνα, αντικαθιστώντας το λάδι, το σπουδαιότερο αγροτικό προϊόν στο νησί της Λευκάδας. Αιτία για να γίνει αυτό στάθηκε η καταστροφή από φυλλοξήρα των αμπελιών της Γαλλίας, που άρχισε το 1869. Ο Πάνος Ροντογιάννης αναφέρει στο βιβλίο του Ιστορία της Νήσου Λευκάδος ότι μετά το 1870 “Αμπέλια φυτεύτηκαν παντού: σε χωράφια που προοριζόταν πριν για σπορές δημητριακών και οσπρίων, σε νέα ξεχερσώματα και σε λιοστάσια που καταστράφηκαν”. Ο επισκέπτης του τόπου μας βλέπει ακόμη και σήμερα σε πολλά χωριά της ορεινής Λευκάδας τις περίτεχνες ξερολιθιές -ακόμη και στα πιο απίθανα σημεία- που στήριζαν τις σκάλες με τ’ αμπέλια. Η ζήτηση για το λευκαδίτικο κρασί από τους ξένους εμπόρους, που το πουλούσαν κυρίως στην αγορά της Γαλλίας και της Ιταλίας για το βάψιμο των εκεί παραγόμενων κρασιών, ήταν μεγάλη. Αυτό βοήθησε την περίοδο εκείνη στην βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατοίκων της υπαίθρου. Τότε φαίνεται να χτίστηκαν και τα περισσότερα πέτρινα σπίτια, με τη μορφή που τα συναντάμε μέχρι σήμερα, στα χωριά. Οι αμπελουργοί βρίσκονταν όμως πάντα στο έλεος των εμπόρων και των κάθε λογής μεσαζόντων που τους εκμεταλλεύονταν αφόρητα. Δεν υπήρχαν τότε ούτε καν τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας για την τιμή του προϊόντος. Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια ακόμη μέχρι να δημιουργηθεί το ΤΑΟΛ (Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας) που θα άρχιζε να εμπορεύεται εκ μέρους των παραγωγών το κρασί. Παλιότερα, όπως γράφει ο Ξ. Κούρτης στη μελέτη του ''Το Οινικό ζήτημα της Λευκάδας “Οι ενδιαφερόμενοι ξένοι ήρχοντο στη Λευκάδα με δικά τους μεγάλα καράβια και βαρέλια μεταφοράς και ανέθεταν σε διάφορους τοπικούς μεσίτες την αγορά κρασιού, εφόρτωναν και ξαναγύριζαν. Από το 1900 κι εδώ άρχισε να αναπτύσσεται εξαγωγικό εμπόριο από διάφορους τοπικούς εμπόρους κυριότεροι των οποίων υπήρξαν οι Καββαδίας, Πολέμης, Μανιάκηδες, Σουμιέν (Πρόξενος Γαλλίας στο νησί), Χρήστος Ζαβιτσάνος, Τζεβελέκης-Αρταβάνης κ.ά.”. Οι καταστάσεις αυτές εξηγούν τον πρωτοπόρο ρόλο που έπαιξαν οι αμπελουργοί στο αγροτικό κίνημα του νησιού. Οι απελπισμένοι και πεινασμένοι χωρικοί αντιδρώντας στον εμπαιγμό και την εκμετάλλευση που τους γίνονταν, κατέβαιναν ανά καιρούς σε συλλαλητήρια με αποκορύφωμα το μεγάλο αιματηρό συλλαλητήριο του φθινοπώρου του 1935 που διοργανώθηκε με την καθοδήγηση της οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Στην περιφερειακή ενότητα Λευκάδας τα επισκέψιμα οινοποιεία είναι:

1. Το εργαστήρι τοπικού οίνου Λευκάδας “Σύφλογο”, το οποίο ιδρύθηκε το 1994 από τον Διονύση και τη Μαρία Παπανικολοπούλου. "Σύφλογο" σημαίνει εκεί που σμίγουν όλες οι φλόγες... Για την παραγωγή του “Σύφλογου”, χρησιμοποιούνται τοπικές ποικιλίες, άλλες γνωστές (Βερτζαμί, Βαρδέα, Χλώρη) και άλλες που κοντεύουν να περάσουν στη λήθη - Μαυροπάτρινο, Θειακό, Ασπροβάρτζαμο, Κοκκινοστάφυλο, Λευκαδίτικο μοσχάτο-, παλεύουν με το χρόνο και δίνουν το λιγοστό αλλά υπέροχο καρπό τους. Όλοι οι τύποι κρασιού που παράγονται από το εργαστήρι (Λευκός Ξηρός, Ερυθρωπός Ξηρός, Ερυθρός Ξηρός (Μπρούσκο), Ερυθρός Ημίγλυκος), ωριμάζουν και παλαιώνονται σε Γαλλικά δρύινα βαρέλια σε υπόγειο χώρο. Για να επισκεφθεί κανείς το εργαστήρι θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον κ. Διονύση Παπανικολόπουλο στα τηλέφωνα (+30) 26450 41674, (+30) 6973217833.

2. Στη Λυγιά Λευκάδας, του Αλέξη Λογοθέτη, συνεχιστή της οικογενειακής παράδοσης που ξεκινά το 1965, που παράγει το κρασί “Vetzamo”. Οι ποικιλίες σταφυλιού που χρησιμοποιούνται είναι πολλές, παραδοσιακές και μη: Βαρδέα, Ροδίτης, Σαβατιανό, Chardonnay, Sauvignon blanc, Βερτζαμί, Αγιωργήτικο, Cabernet, Syrah. Φημισμένο και βραβευμένο ως το κορυφαίο Ελληνικό Λευκό ξηρό κρασί (Διεθνής Διαγωνισμός Θεσσαλονίκης, 2006), το λευκό κρασί της σειράς “Λευκάδιος”, από την τοπική ποικιλία Bαρδέα. Το αντίστοιχο ερυθρό, ένα πετυχημένο πάντρεμα από το δύσκολο Βερτζαμί με άλλες ερυθρές ποικιλίες. Άλλοι τύποι κρασιού που παράγονται από το “Verzamo” είναι το Verzamo Λευκό -πάντρεμα της Λευκαδίτικης Βαρδέας με τον Αχαϊκό Ροδίτη-, το Verzamo Ροζέ -από Βερτζαμί και Merlot- και το Verzamo Ερυθρό -συνδυασμός του κοσμοπολίτικου Merlot με το Λευκαδίτικο Βερτζαμί. Η επίσκεψη στο οινοποιείο γίνεται κατόπιν συνεννόησης, στο τηλέφωνο 2645071268 και στο e-mail info@vertzamo. gr. Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.

3. Το οινοποιείο “Λευκαδίτικη Γη” στα Σύβοτα Λευκάδας, ιδρύθηκε το 2000 από τον οινολόγο Δημήτρη Ρομποτή. Εκεί, παράγεται το “Λευκαδίτικη Γη Λευκό”, από τις παραδοσιακές ποικιλίες Βαρδέα και Βερζαμί. Από την ερυθρή ποικιλία Βερτζαμί, παράγεται το “Λευκαδίτικη Γη Ερυθρό”, όπου παλαιώνεται σε βαρέλια για 8-12 μήνες. Από την ίδια ποικιλία αλλά από αμπελώνες με μεγαλύτερο υψόμετρο και διαφορετικό τρόπο οινοποίησης, παράγεται και το “Λευκαδίτικη Γη Ροζέ. ” Ένας ακόμα τύπος κρασιού, είναι ο “Μελήδονος”, ένα γλυκό κρασί από Βερτζαμί και Πατρινό. Η επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου, αποτελεί ένα πραγματικό ταξίδι στον κόσμο του κρασιού. Η διάρκεια μιας επίσκεψης κυμαίνεται από 20 λεπτά έως μία ώρα, ανάλογα με το χρόνο και το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Η περιήγηση ξεκινάει από μια έκθεση με παλιά εργαλεία οινοποίησης. Στη συνέχεια, περνώντας μέσα από το αμπέλι, ο επισκέπτης θα γνωρίσει το χώρο παραγωγής και οινοποίησης, όπου μπορεί να δει από κοντά όλες τις διαδικασίες (οινοποίηση, παλαίωση, εμφιάλωση). Τέλος, στον χώρο γευσιγνωσίας, μπορεί να δοκιμάσει ή και να προμηθευτεί τα κρασιά του οινοποιείου. Το οινοποιείο είναι ανοιχτό για επισκέψεις, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, από τις 9.00 το πρωί έως τις 10.00 το βράδυ. Τους υπόλοιπους μήνες η επίσκεψη γίνεται μετά από επικοινωνία, στο τηλέφωνο 26450 39139.

4. ΠΛΑΓΙΕΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ Το οινοποιείο των Σολδάτου και Αργυρού, ιδρύθηκε το 2002. Η έδρα, τα αμπέλια και οι εγκαταστάσεις βρίσκονται μέσα στα όρια της κοινότητας του Αϊ-Λια, στους ορεινούς όγκους της Λευκάδας, όπου και παράγονται τα περίφημα κρασιά “Πλαγιές Λευκάδας” (Τηλέφωνα επικοινωνίας: 26450 39112, 26450 24687). Μέσα στην κοινότητα του Αϊ-Λια, μια σύγχρονη οινοποιία δέχεται κάθε χρόνο την παραγωγή των αμπελιών. Είναι εξοπλισμένη με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, διαθέτοντας πνευματικό πιεστήριο, ανοξείδωτες δεξαμενές, ψυκτικές εγκαταστάσεις και αυτόματο εμφιαλωτήριο. Στην προστατευμένη από τις εξωτερικές θερμοκρασίες κάβα, αρχικά τα κρασιά ωριμάζουν για 6 μήνες σε δρύινα γαλλικά και αμερικανικά βαρέλια και στη συνέχεια συμπληρώνουν την ωρίμανση σε φιάλες για 3 ακόμη μήνες. Οι ποικιλίες κρασιών που παράγει το οινοποιείο είναι διάφορες. Ο οίνος “Πλαγιές Λευκάδας” Λευκός από την τοπική ποικιλία Βαρδέα είναι ένα κρασί που συνοδεύεται από αρώματα λεμονανθών και γεύση με μια δροσερή οξύτητα. Ο “Πλαγιές Λευκάδας” Ερυθρωπός Ξηρός, ένα κρασί διαυγές, με γεύση φρουτώδη, από την τοπική, επίσης ποικιλία σταφυλιού, Βερτζαμί. Από την ίδια ποικιλία παράγονται και τα κρασιά “Πλαγιές Λευκάδας” Ερυθρός Ξηρός (με μια λεπτή γεύση φρέσκων μπαχαρικών) και Ημίγλυκος (με άρωμα βανίλιας). Ακόμη, το “Πορφυρό Βουνό”, ένας ερυθρός ξηρός οίνος, παρασκε υάζεται από την ποικιλία Cabernet Sauvignon και αφήνει αρώματα κόκκινων φρούτων. Τέλος, το “Merlot”, είναι ένας ερυθρός ξηρός οίνος, με βαθυκόκκινο χρώμα και πλούσια αρώματα.

5.. Το οινοποιείο του Σπύρου Ρεκατσίνα βρίσκεται στο ορεινό χωριό της Καρυάς, που απέχει 14 χιλιόμετρα από την πόλη της Λευκάδας. Σ' ένα παραδοσιακό πετρόκτιστο οίκημα, που στεγάζει τα πλέον σύγχρονα μηχανήματα, ο οινοποιός παντρεύει την παράδοση με την σύγχρονη επιστήμη παράγοντας μοναδικής ποιότητας λευκαδίτικα κρασιά, από αυστηρά επιλεγμένα βιολογικά σταφύλια. Το μεγαλύτερο μέρος των σταφυλιών προέρχεται από τους ιδιόκτητους ημιορεινούς αμπελώνες της οικογένειας που δημιουργήθηκαν με την κατασκευή ξερολιθιών στα επικλινή εδάφη της περιοχής τους. Το πλέον ονομαστό απ' τα κρασιά του οινοποιού είναι το μοναδικής ποιότητας και βαθιάς επίγευσης κόκκινο κρασί που έχει σαν βάση του τη γνωστή λευκαδίτικη ποικιλία σταφυλιού το Βερτζαμί, που έχει βαθύ σκούρο χρώμα και άφθονες τανίνες Στο οινοποιείο, όμως, παράγεται και λευκό κρασί από τις τοπικές ποικιλίες Λαγόρθι, Χλώρη, Περαχωρίτικο και Βαρδέα. Στους κατάλληλα διαμορφωμένους και διακοσμημένους χώρους ο επισκέπτης, θα δει τον τρόπο οινοποίησης καθώς και τα εκθέματα (πέτρινα τρόκολα (στροφιλιές) με την ξύλινη βίδα, ξύλινα παλιά πατητήρια.), ενώ στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα φιλοξενίας θα απολαύσει τα κρασιά του οινοποιείου και την υπέροχη θέα που προσφέρει η θέση του (βρίσκεται σε υψόμετρο 550 μ. περίπου).

ΥΓ 1: Το παλιό οινοποιείο του ΤΑΟΛ στην Εξάνθεια Λευκάδας. Ένα από τα πιο οινοπαραγωγικά χωριά της Λευκάδας ήταν κάποτε η Εξάνθεια. Τότε που το κρασί, μαζί με το λάδι, έθρευαν γενιές ολόκληρες, που αποτελούσαν την κύρια παραγωγική βάση του τόπου μας. Τότε που, όπως αναφέρει στο βιβλιαράκι του «Το Χωριό μας Εξάνθεια Λευκάδας – Ιστορία και Θρύλοι» ο Νίκος Θ. Βλάχος, ο γιατρός Αριστομ. Αρβανίτης μπορούσε να λέει, ότι «υπάρχουσι δε ορεινά χωρία ένθα δεν θα ήτο υπερβολή να είπη τις, ότι ο οίνος είναι αφθονώτερος και ευκοπώτερος την μεταφοράν ή το ύδωρ». Τώρα βέβαια έχουν αλλάξει τα πράγματα. Μόλις 1.200 τόνοι ήταν η παραγωγή σταφυλιών τον περασμένο χρόνο στο νησί μας -τα περισσότερα δε απ’ αυτά σάπισαν πάνω στ’ αμπέλια μιας και το ΤΑΟΛ δεν απορρόφησε καθόλου από την παραγωγή- σύμφωνα με στοιχεία του νέου προέδρου της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Λευκάδας (ΤΑΟΛ) Μάκη Λιβιτσάνου σε πρόσφατη ημερίδα που έγινε στο χωριό για το κρασί και την αμπελοκαλλιέργεια. Την εποχή λοιπόν εκείνη με τα πολλά σταφύλια υπήρχε οινοποιητικό εργοστάσιο, στο πιο οινοπαραγωγικό χωριό της Λευκάδας, την Εξάνθεια. Απομεινάρια του βλέπει κανείς σήμερα. Ερήμωση και εγκατάλειψη. Όπως αναφέρει στο πιο πάνω σύγγραμμά του ο Νίκος Βλάχος, κατασκευάστηκε το 1929 από την Εταιρία Οίνων και Οινοπνευμάτων (Ε.Ε.Ο.Ο.) «ΒΟΤΡΥΣ» και αγοράστηκε αργότερα από το ΤΑΟΛ. Η Ένωση το λειτούργησε αρκετά χρόνια. Η τελευταία σφραγίδα στην πλάστιγκα από τη Διεύθυνση Μέτρων και Σταθμών δείχνει το έτος 1984. Τότε πρέπει να σταμάτησε και η λειτουργία του.

ΥΓ2: Στον Φρυα(Σφακιώτες) υπάρχει και το ΄ξεχασμένο'' οινοποιείο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λευκάδας. Πρόκειται για ένα σημαντικό μνημείο συνδεδεμένο άμεσα με τη ζωή του τόπου την εποχή που η παραγωγή κρασιού ήταν μια από τις κυριότερες εργασίες στο νησί. Το οινοποιείο των Σφακιωτών ιδρύθηκε το 1929 και σταμάτησε προ ετων να λειτουργεί. Η Ένωση Συνεταιρισμών διέθετε τέσσερα οινοποιεία συνολικά. Το παλαιότερο βρισκόταν στη Βασιλική με έτος ίδρυσης το 1927. Το τρίτο ήταν στην Εξάνθεια και το πιο νέο, απέναντι από το Κάστρο της Αγίας Μαύρας, ξεκίνησε το 1950.

YΓ3: TO ΣYΛΛAΛHTHPIO ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ TOY 1935: H MAPTYPIA TOY ΠANOY Γ. PONTOΓIANNH ’30 Σεπτεµβρίου 1935. Πρωΐ κατέβηκα στη Λευκάδα µε τα πόδια, κάθισα στο καφενείο του Kατωπόδη στην Πλατεία (στο νότιο µέρος της) µαζί µε το δικηγόρο Γεώργη Kατωπόδη και πήραµε δύο γλυκά κουταλιού (σταφύλι). Xωρίσαµε στην πόρτα του καφενείου. Aυτός τράβηξε κατά την εφορία, κι εγώ πήγα στο γραφείο του δικηγόρου κ.?. Φατούρου, πίσω από το ιερό του Aγίου Σπυρίδωνος, Hύρα µόνο µέσα τον δικηγόρο Σπύρο Kονδυλάτο κι έµεινα µαζί του κάµποση ώρα. Eν τω µεταξύ πέρασε η δασκάλα Xρυσούλα Mικρώνη, ποία φώναξα και ήρθε µέσα. Mείναµε εκεί ίσαµε 20’, ότε ξαφνικά κάποια ταραχώδης κίνηση ατόµων στο σοκάκι αυτό µας έκαµε να προσέξοµε. Mερικοίπερνούσαν τρέχοντας και τα λίγα µαγαζιά που ήταν εκεί έκλειναν. Pωτήσαµε τι συµβαίνει και µας είπαν «κατεβαίνουν οι χωριάτες». Mπήκαµε πάλι στο γραφείο, όπου µείναµε λίγα λεπτά. Eν το µεταξύ ο θόρυβος είχε σταµατήσει. Aποφασίσαµε να βγούµε έξω. Στην Πλατεία είχαµε συγκέντρωση, και στον εξώστη της? ηµαρχίας (νότια οικία της Πλατείας) µιλούσε ο Θεόδωρος Πετούσης, ενώ µια µαύρη σηµαία (ποδιά κάποιας γυναίκας, όπως έλεγαν έπειτα) ανέµιζε σ’ ένα µπαστούνι. Mόλις φθάσαµε, ακούσαµε κάτι ασαφή περί δηµοκρατίας. O λόγος του Πετούση ήταν περίπου: «Eσάς, που δουλεύετε και µεταβάλλετε τα τσουγγριά των λευκαδίτικων βουνών σε αµπέλια, που κάνουν το γλυκό κρασί για να το πίνουν άλλοι, πεινασµένοι και διψασµένοι Λευκαδίτες, σας απάτησαν κάποτε οι βουλευτάδες σας πως θα ενδιαφερθούν και κοντέψατε τότε να τους πιστέψετε. Aλλά τίποτα δεν έγινε και σήµερα αντιµετωπίζετε την πείνα. Kαλούµε τους Aντιπροσώπους µας, να µας βοηθήσουν, άλλως να παραιτηθούν. Στέλνοµε στη Kυβέρνηση, στον Πρωθυπουργό, στον υπουργό Eσωτερικών, στον υπουργό Oικονοµικών και στους Aντιπροσώπους Λευκάδος το εξής ψήφισµα, το οποίο σας καλώ να εγκρίνετε (χειροκροτήµατα): «Σύσσωµος Λαός Λευκάδος συνελθών πανδήµου συλλαλητηρίου ζητεί την υποστήριξιν του µοναδικού προϊόντος του του κρασιού. Aναµένει εν υπαίθρω και θα προτιµήση να πεθάνη από σφαίρας στρατού µάλλον ή τη πείνα». Kαλώ όλους σας να αναµείνητε απάντησιν και να µη φύγετε».

Oµάδα τις κατέλαβε το Tαχυδροµείο. O Λαός εσκορπίσθη στην Πόλη. Ήταν οπλισµένοι µε µπαστούνια, ίσως είχαν και πιστόλια. Tο µεσηµέρι έφυγα για το χωριό. Tο βράδυ της Kυριακής (29-9-1935), παραµονή του Συλλαλητηρίου, συγκέντρωση έλαβε χώρα στους Σφακιώτες. Mετέσχον εκεί συγκεντρωθέντα όλα τα χωριά της Λευκάδος, πλην Tσουκαλάδων (λίγοι πήγαν µάλλον ως θεατές). Eκεί πήγε ο υποµοίραρχος της Xωροφυλακής Ξωµεριτάκης και τους µίλησε, µάλλον για να κερδίση καιρό, νάρθη η δύναµη από την Πρέβεζα. Tον συνέλαβαν και τον ανάγκασαν να κατεβή πεζός αλλά δεν τον κακοποίησαν.

Tο απόγευµα της 30ης Σεπτεµβρίου τους µίλησαν διάφοροι ρήτορες. Ένας εξ αυτών ήταν ο Ξενοφών Kούρτης, υπάλληλος του T.A.O.Λ.

Eκ µέρους της Kυβερνήσεως εξηπατούντο διά της µεθόδου της αναβολής από τις 4 το απόγευµα στις 7 και από τις 7 για το πρωΐ. Eν τω µεταξύ εστάλη δια νυκτός κάποιος υπενωµοτάρχης (Λυκούδης, εκ Kέρκυρας) εις Πρέβεζαν, ζητών ενίσχυση. Eκείθεν δια µέσου Aκτίου εστάλησαν 30 νεοσύλλεκτοι στρατιώτες κατά τη νύκτα. Tην πρωΐαν της 1ης Oκτωβρίου ωµίλησε εις τους συγκεντρωθέντας εις την Πλατείαν Λευκάδος ο παπάς Kτενάς, εκ Kαρυάς, όστις ώρισε ως τελευταία προθεσµία την 7η µ.µ. της αυτής ηµέρας, προθεσµία εντός της οποίας θα απήτουν τη λύση των ζητηµάτων τους. Eις επίµονον απαίτησιν του πλήθους να ορισθή προθεσµία µέχρι 4 µ.µ. απάντησε «και ως τότε και ως τις 7 τίποτε δεν θα γίνη». Tότε το πλήθος εξαγριωµένο ώρµησε προς κατάληψη της Aστυνοµίας. Oι 30 στρατιώτες όµως είχαν καταλάβει και οχυρωθή εις το µεταξύ οικίας Aρταβάνη και Mπύρας Σίδερη (οικία Tσαρλαµπά) σοκάκι, όπου είχαν στήσει πρόχειρο οδόφραγµα εκ λίθων. Oι στρατιώτες διετάχθησαν να πυροβολήσουν. Kαι εκείνοι επυροβόλησαν µεν αλλά εις τον αέρα. Tούτο φαίνεται ότι εξώργισε τινά των χωροφυλάκων (εκ του αναφερθέντος Λυκούδη) όστις αποταθείς εις τινά στρατιώτην εξ Iωαννίνων νεοσύλλεκτο, της κλάσεως 1935β, τον διέταξε να πυροβολήση. O στρατιώτης απήντησε «Έλα εσύ που είσαι παλληκάρι να τουφεκίσης στα ίσα» (ειρωνικώς). O χωροφύλαξ θυµώσας επυροβόλησε τον ατυχή στρατιώτην διά του πιστολίου και τον πέτυχε εις το στόµα, της σφαίρας σταθείσης εις τον λαιµόν του ατυχή. Oύτος µετεφέρθη εις τον Nοσοκοµείον, υπο δύο λούστρων, µικρών παιδιών, καταλαιπωρούµενος. Aλλά δύο εκ του πλήθους ανέλαβον τελικώς να τον µεταφέρουν εις το Nοσοκοµείο (ο Πρόεδρος της Kοινότητος Tσουκαλάδων Eπαµ. Pοντογιάννης και ο Aγροφύλαξ Παύλ. Σταµατέλος). O στρατιώτης κατά τις πληροφορίες του ιατρού Kουκουλιώτου Nίκανδρου ήτο εκτός αµέσου κινδύνου, πλην τώρα που γράφω αυτά (3 Oκτωβρίου) πληροφορούµαι ότι ο στρατιώτης απεβίωσε. Tο απόγευµα η κατάσταση ήτο µάλλον ήσυχος. H αστυνοµία είχε κλεισθή εις το Tµήµα. Tην µεσηµβρίαν όµως (δεν γνωρίζω ακριβώς πότε) µία επιτροπή αποτελούµενη εκ των Ξεν. Γρηγόρη (ιατρού), Hλία Bεργίνη και Θεόδωρο Mαυροµάτη, µετέβη εις Πρέβεζαν ίνα συζητήση µετά του Φρουράρχου Λαυράνου (Λευκαδίου) περί της καταστάσεως και ζητήσει την βοήθειά του προς διευθέτησιν της καταστάσεως.

Tο απόγευµα επέστρεψαν άπαντες οι ανωτέρω ως και ο ως άνω Φρούραρχος µετά του διοικητού Xωροφυλακής Iωαννίνων, του συνταγµατάρχη Mελά. Mια µεγάλη οµάς πολιτών (χωρικών) µε όπλα µετέβη εις παραλίαν ίνα εµποδίση την τυχόν αποβίβασιν στρατιωτών εκ Πρεβέζης ερχοµένων, οχυρωθείσα εις τα βαρέλια του οίνου, που ήσαν εις τον µώλον, και έµενον εκεί. H συνοδεία των ανωτέρω αξιωµατικών εβάδισε προς την Πλατεία Λευκάδος, όπου είχαν συγκεντρωθεί οι χωρικοί, οµού µε πολλούς επαγγελµατίες Λευκαδίους. Eνώ ένας ναύτης του Λιµεναρχείου Πρεβέης µετέβη από οπίσθιο σοκάκι εις την Aστυνοµία και ενώ άρχισε να οµιλή ο ιατρός Γρηγόρης εκ του εξώστου της δηµαρχίας, ριπαί πολυβόλου (ή οπλοπολυβόλου) ηκούσθησαν, όπερ µετέδωσε τον πανικόν εις τους κατοίκους. Aι βολαί ερρίφθησαν εκ του παραθύρου της Aστυνοµίας, του βλέποντος δια του στενού σοκακίου του µεταξύ οικίας Aρταβάνη και Φαρµακείου Kαββαδά, εις την Πλατείαν, εις τον τόπον της συγκεντρώσεως. Eφονεύθησαν δύο πολίτες (ο µαθητής Γεώργιος Pεκατσίνας, και έτερος εφονεύθη πυροβοληθείς από το οπίσθιο µέρος του αστυνοµικού τµήµατος, ενώ ευρίσκετο εις τα προς τον µώλο σοκάκια). Eπίσης, εκτός των ανωτέρω, εφονεύθησαν τινές, αγνοώ για την ώρα πόσοι. Oι χωρικοί κατέλαβον τα πέριξ της Πλατείας, πολιορκήσαντες τους αστυνοµικούς εις το Tµήµα των, αλλά είχαν έλλειψη φυσιγγίων, καίτοι είχον το πρωϊ εφοδιασθή οπωσδήποτε, σπάζοντες τα καταστήµατα του Σκεπετάρη και Γρηγ. Bλάχου (Tαµπάρου). Άλλοι εζητούν βενζίνη ίνα θέσουν πύρ εις το αστυνοµικό τµήµα. Mερικοί αργόµισθοι εκτύπησαν τους χωρικούς και τους κατεπρόδιδαν όλας τα κινήσεις εις την αστυνοµίαν. Πολλοί χωρικοί έφυγαν διά τα χωριά των. Άλλοι έµενον. Tην νύκτα της 2ας προς την 3η Oκτωβρίου στρατός εστάλη από Iωάννινα – Πρέβεζα – Άρτα και κατέλαβον την Λευκάδα δια πολυβόλων και την απέκλεισαν. Όσοι χωρικοί ευρέθησαν εκεί συνελήφθησαν (απόγευµα 3ης Oκτωβρίου ηµέρα Πέµπτη.

ΠΗΓΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ:

/www. ionianpress.gr

www. kolivas.de

www. lefkadaslowguide.gr

-Αρθρο της Μυρσίνης Τσίγκου στο www. lefkadaslowguide.gr

http: //www. lefkaditikigi. gr

http: //www. keosoe. gr/enoseiseas/lefkada/enosi_leykada. html

http: //www. siflogo-lefkada. gr

http: //www. vertzamo.gr

http: //www. mylefkada.gr

http: //kourtisgiorgos. blogspot. com)

- To Βιβλίο του Κωνσταντίνου Γ. Θωμά "Οι Τοπικές Ποικιλίες της Λευκάδας"'

-http: //de. wikipedia. org/wiki/Vertzami

-΅www. tanea.gr



Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

ΝΕΟΣ ΓΥΡΟΣ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ-ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ -ΕΡΧΕΤΑΙ ΝΕΑ ΚΕΡΑΜΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΜΕ ΕΚΡΗΞΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ



Απολύσεις, δραματικές μειώσεις μισθών και συντάξεων εως και 55%, νεες ανατροπές σε εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα με έκρηξη της ανεργίας οδηγούν σε κοινωνική εξαθλίωση. Μάλιστα έρχεται το 2012 νεος γύρος περικοπών σε μισθούς-συντάξεις αλλά και ανατροπές στο ασφαλιστικό που οδηγουν σε συντάξεις-φιλοδωρήματα. Η μόνη λύση για την ενίσχυση της απασχόλησης και της πραγματικής οικονομίας είναι η ανάπτυξη και η ενίσχυση των εισοδημάτων. Οι εργαζόμενοι-συνταξιουχοι έχουν προ πολλού ξεπεράσει τα όρια αντοχής τους πληρώνοντας μονίμως το κόστος πολιτικών που εντείνουν ακόμη περισσότερο την ύφεση, τη φτώχεια και την εξαθλίωση.

Οπως υποστηρίζει η ΑΔΕΔΥ το νέο μισθολόγιο-βαθμολόγιο δίνει τη χαριστική βολή στα εισοδήματά των δημοσιων υπαλληλων. Οι νέοι βασικοί μισθοί και οι αποδοχές που θεσμοθετεί έχουν ως αποτέλεσμα τη νέα μείωση των εισοδημάτων από 7% έως 55%! Η σύνδεση του μισθού με το βαθμό σε συνδυασμό με τους φραγμούς που τίθενται στη βαθμολογική εξέλιξη, τον αυθαίρετο περιορισμό των ποσοστών στους μεγαλύτερους βαθμούς, αλλά και τον τρόπο κατάταξης, οδηγούν στην παραπέρα μισθολογική καθήλωση των υπαλλήλων. Επιπλέον, η κατάργηση όλων των γενικών και κλαδικών επιδομάτων συμπαρασύρει ακόμη και το επίδομα γάμου, με αποτέλεσμα οι συνολικές απώλειες από το νέο μισθολόγιο - φτωχολόγιο και τα προηγούμενα μέτρα της Κυβέρνησης να ξεπερτούν το 55%.

1. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Πέρα απο τις περικοπές στις συντάξεις ερχονται και νεα μέτρα με δεδομενη την αιμορραγια των ασφαλιστικων ταμειων. Τα στοιχεια δειχνουν οτι λογω της υφεσης:

-Περίπου 4 δισ. ευρώ «χάνονται» από την ανεργία και τη μη ασφάλιση των, επίσημα υπολογιζόμενων, 800.000 ανέργων.

-Τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ κοστίζει η ανασφάλιστη εργασία 1.250.000 ατόμων (το 25% του εργατικού δυναμικού).

-Κάθε αύξηση της ανεργίας κατά μία ποσοστιαία μονάδα προκαλεί απώλειες 450 εκατ. στο ΙΚΑ (μαζί με τα επιδόματα).

-700 εκατ. ευρώ λιγότερα έσοδα από εισφορές φέρνει στα Ταμεία η φετινή, (υποεκτιμημένη) μείωση κατά 6% των μισθών.

-Για κάθε μονάδα που μειώνονται οι αποδοχές προκύπτουν απώλειες περίπου 115 εκατ. κάθε χρόνο.

Επίσης στο τομέα της κοινωνικής ασφαλισης πρέπει να καταβληθεί η 6η δόση και να υπογραφεί η νέα δανειακή σύμβαση έτσι ώστε το Δημόσιο που συμμετέχει σε ποσοστό 40% στη χρηματοδότηση των ταμείων να έχει τη δυνατότητα να τα χρηματοδοτεί (έστω και με μικρότερα ποσά, λόγω δημοσιονομικής προσαρμογής) και να διασφαλιστούν οι πληρωμές των συντάξεων μετά το Δεκέμβριο. Εξάλλου πρέπει να ψηφιστεί το σχέδιο αναπλήρωσης των απωλειών (περί τα 11 - 12 δισ. ευρώ) που θα έχουν τα ταμεία από το «κούρεμα» των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.

Ετσι για το επομενο διάστημα το υπουργειο Εργασίας προωθεί τα παρακάτω(χωρις να ειναι γνωστές οι παραμβάσεις που θα γινουν με την δανειακή σύμβαση):

- Υπογραφή της απόφασης για τη νέα λίστα των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων, η οποία θα εφαρμοστεί από 1/11/2011. Σήμερα, στα ΒΑΕ εντάσσονται 538.913 εργαζόμενοι. Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες από αυτούς θα βρεθούν αντιμέτωποι με ανατροπές, τόσο στα μισθολογικά όσο και στα ασφαλιστικά τους δικαιώματα, με δεδομένη και την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου, ο οποίος καθιστά απαγορευτική την έξοδο στη σύνταξη πριν από τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας. Σίγουρα από το νέο μέτρο δε θίγονται όσοι απασχολούνται σε επαγγέλματα που θα εξαιρεθούν -και θα εξακολουθήσουν να υπάγονται στα ΒΑΕ- εφόσον συμπληρώνουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης μέχρι τις 31/12/2015. Δηλαδή, δε θίγονται όσοι έχουν συμπληρώσει 4.500 ένσημα, εκ των οποίων τα 3.600 στα ΒΑΕ

-Υλοποίηση της συμφωνίας η οποία ρυθμίστηκε νομοθετικά, προκειμένου οι Φαρμακευτικές εταιρείες να καταβάλλουν 262 εκ. ευρώ, μέχρι 15 Δεκεμβρίου στα ασφαλιστικά ταμεία.

-Ολοκλήρωση μέχρι 31/12/2011 της λειτουργίας του Ενιαίου Οργανισμού Παροχών Υπηρεσιών Υγείας,(ΕΟΠΠΥ)η εφαρμογή ενιαίου κανονισμού παροχών και η υπογραφή ενιαίων συμβάσεων με τους ιατρούς, τα φαρμακεία, τις κλινικές και τους άλλους παρόχους υγείας (σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας).

-Εντατικοποίηση των ενεργειών για τη σωστή προετοιμασία της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, προκειμένου να είναι θετική η αξιολόγηση του Eurogroup στις 25 Νοεμβρίου για τις μεταρρυθμίσεις του ασφαλιστικούσυστήματος.

-Ολοκλήρωση μέχρι τέλος Νοεμβρίου των αναλογιστικών μελετών για τα επικουρικά ταμεία και τα ταμεία που παρέχουν εφάπαξ βοηθήματα καθώς και η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των παροχών των συγκεκριμένων ταμείων έτσι ώστε να καταστούν βιώσιμα. Προκειται για αλλαγή του καθεστώτος των επικουρικών συντάξεων (μείωση ποσοστών αναπλήρωσης και ενοποιήσεις ταμείων) και των εφάπαξ που έχει δρομολογηθεί να γίνει από την 1/1/2012.

-Ολοκλήρωση μέχρι τέλος Ιανουαρίου της απογραφής των συνταξιούχων συμπεριλαμβανομένων και των συνταξιούχων των επικουρικών ταμείων. Διασφάλιση της δυνατότητας του ενιαίου κέντρου ελέγχου πληρωμής των συντάξεων, που λειτουργεί στην ΗΔΙΚΑ ΑΕ να κάνει όλες τις διασταυρώσεις στοιχείων για τον αναγκαίο έλεγχο της τήρησης της νομοθεσίας σε σχέση με τα πλαφόν, με τις διπλές συντάξεις κλπ.

-Η ενοποίηση των μηχανισμών ελέγχου και είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών. Η επιλογή αυτή θα τεθεί σε εφαρμογή μέχρι τέλος του 2011. Εντός του πρώτου διμήνου του 2012 επίσης, θα τεθούν σε εφαρμογή δύο ακόμα ρυθμίσεις που αφορούν την κάρτα εργασίας και την ταυτόχρονη πληρωμή αποδοχών και εισφορών μέσα από το τραπεζικό σύστημα.

2. ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΥ: Το υπουργείο Οικονομικών απέστειλε ηδη την εγκύκλιο εφαρμογής του νέου ενιαίου μισθολογίου, που φέρνει μειώσεις ακόμα και άνω του 50% στις συνολικές αποδοχές ορισμένων υπαλλήλων. Ο ανώτερος βασικός μισθός που μπορεί να επιτύχει πλέον εργαζόμενος στο Δημόσιο ανέρχεται στα 2.409 ευρώ το μήνα, ενώ ο αντίστοιχος κατώτερος είναι 780 ευρώ το μήνα. Με το νέο μισθολόγιο καταργούνται 100 επιδόματα στον δημόσιο τομέα. Παραμένουν το οικογενειακό (μόνο για παιδιά που ξεκινάει από 50 ευρώ για το πρώτο παιδί και φτάνει έως τα 310 για τα 6 παιδιά συνολικά), το επίδομα θέσης ευθύνης, το Κίνητρο Επίτευξης Στόχων (ΚΕΣ) και το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ). Το νέο μισθολόγιο αφορά όλους όσους απασχολούνται στον στενό δημόσιο τομέα, τους ΟΤΑ, τα ΝΠΔΔ. Προς το παρόν εξαιρούνται τα ειδικά μισθολόγια. Το όφελος για τον προϋπολογισμό φέτος εκτιμάται στα 100 εκατ. ευρώ και περίπου στα 600 εκατ. ευρώ του χρόνου. Με την εγκύκλιο δίνονται διευκρινίσεις για το πώς θα ενταχθούν οι εν ενεργεία υπάλληλοι στο νέο καθεστώς που αναμένεται να έχουν σημαντικές απώλειες, αλλά και για το πώς θα γίνονται από εδώ και στο εξής οι ασφαλιστικές κρατήσεις. Ειδικότερα, το νέο μισθολόγιο:

-Ενσωματώνει στο βασικό μισθό μέρος από τα επιδόματα που καταβάλλονταν μέχρι σήμερα.

-Υιοθετεί ένα μεικτό σύστημα αποδοχών, βάσει του οποίου η μισθολογική εξέλιξη κάθε υπαλλήλου συναρτάται με τη χορήγηση βαθμού και συνεπώς, συνδέει πλέον το βαθμό που κατέχει κάθε φορά ο υπάλληλος με τον αντίστοιχο μισθό. Οι υπάλληλοι κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες, ανάλογα με τα τυπικά τους προσόντα (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ). Οι υπάλληλοι κάθε κατηγορίας εξελίσσονται στους βαθμούς που προβλέπονται γι' αυτήν. Στον κάθε βαθμό κάθε κατηγορίας αντιστοιχεί ένας βασικός μισθός. Πέραν του βασικού αυτού μισθού, σε κάθε βαθμό προβλέπονται και μισθολογικά κλιμάκια.

- Διατηρεί τον υπολογισμό των βασικών μισθών, συνδέοντας με σταθερούς συντελεστές τον εισαγωγικό βασικό μισθό όλων των υπολοίπων κατηγοριών με τον εισαγωγικό βασικό μισθό της Υ.Ε. κατηγορίας.

-Καταργεί τα κάθε είδους επιδόματα, παροχές και αποζημιώσεις και προσδιορίζει τα επιδόματα που θα καταβάλλονται, εφόσον πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις καταβολής τους.

- Καταργεί την οικογενειακή παροχή (συζύγου) για τους έγγαμους υπαλλήλους, αυξάνοντας ταυτόχρονα την παροχή για τα τέκνα τα οποία βρίσκονται υπό την προστασία του υπαλλήλου.

-Αυξάνει σημαντικά το επίδομα θέσης ευθύνης με σκοπό τη δημιουργία ενός επιπλέον κινήτρου για την κατάληψη των θέσεων ευθύνης από τα ικανότερα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης.

- Προβλέπει τη χορήγηση Κινήτρου Επίτευξης Στόχων στους υπαλλήλους των υπηρεσιών που πετυχαίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τους ποσοτικοποιημένους στόχους που θα τεθούν με βάση το εκάστοτε σύστημα αξιολόγησης.

Επιπλέον, προβλέπεται, αντί του ανωτέρω κινήτρου, η χορήγηση Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων για τους υπαλλήλους κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ, που υπηρετούν σε υπηρεσιακές μονάδες, που έχουν ως κύρια αρμοδιότητά τους την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων ή την είσπραξη δημοσίων εσόδων, καθώς και στους υπαλλήλους που υπηρετούν σε υπηρεσιακές μονάδες που έχουν ως κύρια αρμοδιότητα την επιθεώρηση ή τον έλεγχο υπηρεσιών και λειτουργιών της Δημόσιας Διοίκησης, εφόσον έχουν πετύχει την υλοποίηση των προβλεπόμενων στόχων σε ποσοστό άνω του 90%.

- Προβλέπει τη δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων, με αμοιβή, η οποία καθορίζεται κάθε φορά με υπουργική απόφαση, θέτοντας ως ανώτατο όριο ωρών τις είκοσι (20) μηνιαίως. Για τους μετακλητούς υπαλλήλους που υπηρετούν στα πολιτικά γραφεία των μελών της Κυβέρνησης, των Υφυπουργών και Γενικών Γραμματέων, καθώς και σε αυτούς που αποσπώνται σε γραφεία Βουλευτών και Κομμάτων, η υπερωριακή απασχόληση καθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί το ανώτατο όριο, που ορίζεται από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3833/201Ο, οι οποίες έχουν τροποποιήσει τις όμοιες της παρ. 2 του άρθρου 16 του ν. 3205/2003, δηλαδή 60 ή 50 ώρες, κατά μήνα, ανάλογα την περίπτωση.

- Θέτει συγκεκριμένα όρια στο ύψος των καταβαλλομένων αποζημιώσεων για την λειτουργία συλλογικών οργάνων.

- Ορίζει ευθέως τις περιπτώσεις περικοπής των αποδοχών για κάθε περίπτωση απουσίας.

-Ορίζει τις αποδοχές και τα θέματα καταβολής αυτών στους υπαλλήλους που αποσπώνται ή μετακινούνται από την Υπηρεσία τους σε άλλη Υπηρεσία.

- Ορίζει τον τρόπο καταβολής των διαφορών που προκύπτουν μεταξύ των ήδη καταβαλλόμενων αποδοχών και των αποδοχών που προβλέπονται από τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου.

-Τέλος, προβλέπεται ότι στις διατάξεις του νέου νόμου υπάγεται πλέον άμεσα και το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.

3. ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΦΕΔΡΕΙΑ: Την Τρίτη 15/11 κοινοποιήθηκε σε όλους τους φορείς του Δημοσίου, τους ΟΤΑ και τις ΔΕΚΟ η εγκύκλιος εφαρμογής του νόμου ώστε μέχρι τις 25 Νοεμβρίου να συνταχθούν οι κατάλογοι του προσωπικού του κάθε φορέα που μπαίνει σε καθεστώς εφεδρείας.

Οπως προβλέπεται το προσωπικό που εντάσσεται στο καθεστώς εργασιακής εφεδρείας:

- Συνεχίζει να λαμβάνει για χρονικό διάστημα δώδεκα (12) μηνών, και εφόσον προβλέπεται από ειδικότερες διατάξεις μέχρι είκοσι τέσσερις (24) μήνες, από την ένταξή του στο καθεστώς αυτό, αποδοχές ίσες με το 60% του βασικού μισθού που ελάμβανε κατά το χρόνο εισόδου του στο καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.

- Για το ανωτέρω προσωπικό καταβάλλονται από τον φορέα προέλευσης, οι εισφορές εργοδότη και ασφαλισμένου που αναλογούν για κύρια σύνταξη, επικουρική ασφάλιση, πρόνοια και υγειονομική περίθαλψη, υπολογιζόμενες επίτων τακτικών αποδοχών που ελάμβανε ο εργαζόμενος κατά το χρόνο ένταξής του στο καθεστώς εργασιακής εφεδρείας κατά τον ίδιο χρόνο.

- Αν ο φορέας προέλευσης έχει καταργηθεί, οι ως άνω εισφορές καθώς και η τυχόν οφειλόμενη αποζημίωση λόγω απόλυσης καταβάλλονται από τον Ο.Α.Ε.Δ.

- Η ένταξη στο καθεστώς εργασιακής εφεδρείας λογίζεται ως προαναγγελία απόλυσης για κάθε έννομη συνέπεια και οι αποδοχές που καταβάλλονται στο προσωπικό που εντάσσεται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας, συμψηφίζονται με την αποζημίωση λόγω απόλυσης που τυχόν οφείλεται κατά τη λήξη του χρόνου της εργασιακής εφεδρείας.



Συμφωνα με ερμηνευτική εγκύκλιο του υπουργού Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη,οι υπάλληλοι του δημοσίου τομέα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, καθώς και το μόνιμο προσωπικό που ασφαλίζεται στο ΙΚΑ, τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία, εφόσον, τα έτη ασφάλισης που υπολείπονται για την συμπλήρωση της απαιτούμενης 35ετιας, είναι κατά μέγιστο όριο δύο, μέχρι τις 31.12.2013. Στην περίπτωση που για την συνταξιοδότηση του υπαλλήλου απαιτείται - από τις προϋποθέσεις του ασφαλιστικού του ταμείου - και η συμπλήρωση ορίου ηλικίας, τότε θα πρέπει ταυτοχρόνως να υπολείπονται δύο έτη από την συμπλήρωση του συγκεκριμένου ορίου. Στην εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνη που εξεδόθη με την διαδικασία του επείγοντος, προκειμένου να λυθεί το θέμα αυτό, που έχει περιπλέξει τη διαδικασία υλοποίησης της του μέτρου της εργασιακής εφεδρείας, ξεκαθαρίζεται ότι η συνύπαρξη των δύο προϋποθέσεων (δύο έτη απόσταση από τα 35 έτη ασφάλισης και από το όριο ηλικίας, στις περιπτώσεις που απαιτείται ανάλογο όριο), θα πρέπει να συντρέχουν για να τεθεί ο υπάλληλος σε εργασιακή εφεδρεία. Ταυτοχρόνως στην εγκύκλιο υπογραμμίζεται ότι οι υπάλληλοι που έχουν συμπληρώσει τα 35 έτη ασφάλισης και το όριο ηλικίας, αποχωρούν άμεσα (λύεται η σχέση εργασίας αυτοδικαίως) με την ισχύ το νέου, ανεξαρτήτως αν επιθυμούν να παραμείνουν στην υπηρεσία τους. Στην εγκύκλιο παρατίθενται τα όρια και οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ταμείων ΙΚΑ, ειδικών ταμείων, ΕΤΑΠ ΜΜΕ (δημοσιογράφοι, τεχνικοί τύπου) και ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί), προκειμένου να διευκολυνθεί η ορθή εφαρμογή της εργασιακής εφεδρείας από τις δημόσιες υπηρεσίες.

4. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Σε τρεις φάσεις θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των δημοσίων υπηρεσιών, με μείωση των οργανικών μονάδων και των διευθύνσεων των υπουργείων και των ΝΠΔΔ κατά 30%, ενώ οι ανακατατάξεις στο Δημόσιο έχουν χρονικό ορίζοντα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013. Το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών, με βάση σχετική εγκύκλιο του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Δημ. Ρέππα, έχει ως εξής: μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία «κουρέματος» κατά τουλάχιστον 30% των οργανικών μονάδων του Δημοσίου (γραφεία, τμήματα, διευθύνσεις, γενικές διευθύνσεις κ.λπ.), η οποία οδηγεί στην κατάργηση κενών οργανικών θέσεων, τη μετακίνηση 50.000 υπαλλήλων και την «έξοδο» διά της εργασιακής εφεδρείας όσων υπαλλήλων «περισσεύουν». Σύμφωνα με το μητρώο φορέων, που δημοσιοποιήθηκε οι δημόσοι φορείς το 2011 ανέρχονται σε 1.600. Σε πρώτη φάση θα πρέπει να συσταθεί σε κάθε υπουργείο Επιτροπή Αναδιοργάνωσης Δημοσίων Υπηρεσιών αποτελούμενη από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου, τους γενικούς γραμματείς των λοιπών υπαγόμενων σε αυτό γενικών γραμματειών και τον γενικό διευθυντή διοικητικής υποστήριξης του υπουργείου. Η επιτροπή θα εισηγηθεί έως τις 25 Νοεμβρίου για τις υπηρεσιακές μονάδες που θα καταργηθούν ή θα συγχωνευθούν, καθώς και για όσες θέσεις πρέπει να ανακατανεμηθούν. Οι εισηγήσεις όλων των επιτροπών θα πρέπει να υποβληθούν στο υπουργείο έως τις 28/11. Σε δεύτερη φάση, οι θέσεις που πλεονάζουν κατά κατηγορία και κλάδο και όσες δεν μπορούν να αξιοποιηθούν στο σύνολο των υπηρεσιών ενός υπουργείου μεταφέρονται με υπουργική απόφαση στα υπουργεία ή τα ΝΠΔΔ όπου παρατηρούνται ελλείψεις. Eάν διαπιστωθεί από τις εισηγήσεις των επιτροπών ότι δεν υπάρχουν ελλείψεις στα επιμέρους υπουργεία και τα ΝΠΔΔ που εποπτεύουν, τότε οι θέσεις καταργούνται. Κατά την τρίτη φάση, μέχρι τις 31/12/2011, θα προσδιοριστούν οι φορείς του στενού και ευρύτερου Δημοσίου, των οποίων οι οργανικές μονάδες και το προσωπικό θα αξιολογηθούν με τη συνδρομή εξωτερικών συμβούλων. H διαδικασία αξιολόγησης αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και ολοκληρώνεται έως τις 31/12/2012. Η αξιολόγηση του προσωπικού τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Με βάση την αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2013 η αναδιάρθρωση των φορέων και υπηρεσιών του Δημοσίου (στενού και ευρύτερου) με κατάργηση των μονάδων με περιορισμένο αντικείμενο, μετακίνηση ή μετάταξη του προσωπικού και με κατάργηση των οργανικών θέσεων που πλεονάζουν. Επίσης, ο κ. Ρέππας καταγράφει τα βήματα που πρέπει να γίνουν για να περιοριστεί ο αριθμός των υπηρεσιακών μονάδων, ενώ παραθέτει και ένα παράδειγμα για το πώς πρέπει να διαρθρώνεται μια υπηρεσία. Τα υπουργεία με ευθύνη των γενικών γραμματέων θα πρέπει να συντάξουν νομοθετικές ρυθμίσεις που θα καταργούν τις μονάδες με βάση τις εισηγήσεις των επιτροπών και να τις αποστείλουν έως 18/11 στο υπουργείο. Από την ερχόμενη Δευτέρα θα αρχίσουν οι συναντήσεις των υπευθύνων των υπηρεσιών με στελέχη του υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης για τυχόν διευκρινίσεις ώστε να οριστικοποιηθούν τα σχέδια των νομοθετικών ρυθμίσεων.

5. ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΑΝΕΡΓΙΑ: Καταργείται χρόνο με το χρόνο η 8ωρη- 5ημερη εργασία, και στη θέση της δείχνει να εγκαθίσταται η ευέλικτη απασχόληση με μισθούς από 375 έως και 500 ευρώ, δηλαδή με αμοιβές κατά πολύ χαμηλότερες ακόμη και από το ελάχιστο επίπεδο των 751 ευρώ το μήνα, μικτά, της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Οι εργασιακές σχέσεις ειναι σε πλήρη απορρύθμιση αφου κυριαρχούν οι ελαστικές μορφές απασχόλησης και η μείωση των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα απο 50-80%. Μάλιστα περισσότεροι από τους εργαζόμενους στη χώρα μας είναι πλέον οι άνεργοι. Οπως διαπιστώνει το ΙΝΕ ΓΣΕΕ από τρίμηνο σε τρίμηνο αυξάνονται οι άνεργοι, 4,1 εκατ. άνθρωποι εργάζονται, 4,5 εκατ. δεν εργάζονται -άνεργοι συν συνταξιούχοι. Το επίδομα ανεργίας παίρνουν μόνο 300.000 για 12 μήνες σε σύνολο 1 εκατ. ανέργων, μετά τους συντηρεί η οικογένειά τους. Σημερα ο ένας στους δύο νέους μας είναι άνεργος.

Εξάλλου- σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ και του καθηγητή κ. Σάββα Ρομπόλη-η ένταση της ύφεσης το 2012 θα αυξήσει την πραγματική ανεργία στο 26% και τη στατιστική ανεργία στο 21% (1.050.000) περιορίζοντας τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων κατά 6,5 δισ. ευρώ (έναντι 5 δισ. ευρώ φέτος). Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων και την εντολή της τρόικας για μείωση των κοινωνικών δαπανών, θα οδηγήσει σε νέες ανατροπές στο Ασφαλιστικό, συμπλήρωσε ο Σ. Ρομπόλης. Οι ανατροπές, όπως προβλέπει στο άρθρο 11 ο Ασφαλιστικός νόμος θα γίνουν «αυτόματα»: «Με ειδικό νόμο θα ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού έτσι ώστε να μην υπερβαίνει το ύψος των δαπανών το 2,5% του ΑΕΠ έως το 2060». «Με τη μείωση των συντάξεων μπορεί να μειωθούν οι δαπάνες, θα υπάρχει, όμως, αρνητική αναλογικότητα μεταξύ των εισφορών και των παροχών» υπογραμμίζει ο Σ. Ρομπόλης τονίζοντας ότι η λύση της κάλυψης των ελλειμμάτων από την περαιτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης δεν μπορεί να αποδώσει: «Για να καλυφθούν τα ελλείμματα θα έπρεπε το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης να φτάσει στα 82 έτη!», καταλήγει..

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2011

ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΗ ΛΙΑΚΑΔΑ





Βίντεο απο το MYLEFKADA
http://www.mylefkada.gr/lefkadas-secrets/lefkadas-secrets/6952-portokatsiki.html#comment-295



  Έσβηνε το κύμα στη Νηρά

λάφυρα ζητούσε ο αγέρας,

κέντησαν αστέρια στην Καρυά,

έφυγε στο ψάρεμα ο πατέρας.

Μέθυσαν οι γλάροι στο Βλυχό,

κρύφτηκε η νύχτα στο Δεσίμι,

είσαι της καρδιάς μου μυστικό,

άγκυρα που έμεινε στη μνήμη.

Χειμωνιάτικη λιακάδα

βρίσκεις πάντα αφορμή,

να γυρίσω στη Λευκάδα

όταν ήμουνα παιδί,

να νοικιάσω μαϊστράλια

να με φέρουν στο Νυδρί,

στην αμμόγλωσσα να τρέξω

με τα φύκια προσευχή.

Άναψα κερί στην Παναγιά

τάμα στην Κυρά για να γυρίσω,

με το παραγάδι στ' ανοιχτά

θάλασσα στην πλώρη να μυρίσω.

Έσκιζε η βάρκα το νερό

βγήκε στη Λυγιά το πυροφάνι,

έκανα το πάθος μου σκοπό

είσαι της ζωής μου το λιμάνι.

Χειμωνιάτικη λιακάδα

βρίσκεις πάντα αφορμή,

να γυρίσω στη Λευκάδα

όταν ήμουνα παιδί,

στην Καρυά να ξαποστάσω

στα πλατάνια τα παλιά,

να μεθύσω στα Χορτάτα,

να διψάσω στα Φρυά.

Να βρεθώ στο Μεγανήσι,

Κατωμέρι και Βαθύ,

δειλινό στο Σπαρτοχώρι

με τονιά στην κουπαστή.

Να σταθώ στα Λαζαράτα,

Καλαμίτσι, Μαδουρή,

να γελάσω στους Σφακιώτες,

με δροσιά στη Βαυκερή.

Χειμωνιάτικη λιακάδα

βρίσκεις πάντα αφορμή

να με στείλεις στο Δρυμώνα

Σύβρο, Πόρο κι Εγκλουβή

να τρυγήσω το αμπέλι,

να μαζέψω τιs ελιές,

να μυρίσω άγιο χώμα

στης Ελάτης τις κορφές.

Να ψαρέψω στο Ιβάρι,

στο κανάλι με συρτή,

με ολόγιομο φεγγάρι

να καλέσω τη ζωή.

Χειμωνιάτικη λιακάδα

βρίσκεις πάντα

αφορμή...

του ΗΛΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ
'ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ''(εκδόσεις 'ΑΓΚΥΡΑ")


ΗΛΙΑΣ Π. ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ -ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ(εκδόσεις 'ΑΓΚΥΡΑ').Περιέχει δώρο CD με τραγούδια για τη Λευκάδα σε στίχους του συγγραφέα,.

Το “Χορεύουν τα κόκκινα” είναι η τέταρτη λογοτεχνική περιπλάνηση του βραβευμένου Λευκαδίτη δημοσιογράφου ΗΛΙA Π. ΓΕΩΡΓAΚΗ. Oι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας, η περιπέτεια της ζωής, η μοναξιά, η καθημερινότητα ερχονται να προστεθούν στην αναζήτηση, στην αγωνία για ένα καλύτερο αύριο. Και πάντα –μόνιμος χορηγός ονείρων– η Λευκάδα.

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ 'ΆΓΚΥΡΑ'':


http://www.agyra.gr/

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑ

Λ. Κατσώνη 271

Αγ. Ανάργυροι

210 2693800

210 2693806


ΑΓΚΥΡΑ ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ

Σόλωνος 124 -Αθήνα

210 3837540 - 210 3837667

210 3837066

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΓΟΥΡΖΗ: ΜΙΑ ΛΕΥΚΑΔΙΤΙΣΣΑ ΜΑΕΣΤΡΟΣ




Aπο τον Φιλήμονα και Βαυκίδα. Μια όπερα του Γιόζεφ Χάυδν που ένα μέρος της μουσικής είχε χαθεί και της  δόθηκε παραγγελία απο την όπερα του Βερολίνου το 2003 να την συμπληρώσει η Κ.Γουρζή.
Εκτός απο το Βερολίνο, παίχθηκε στη Βουδαπέστη (2009) και στο φεστιβάλ του Σβεμπις Γκμούντ (Schwäbisch Gmünd) της Γερμανίας το 2010.
Απο εκεί είναι και το  παρακάτω λίνκ.


H Κωνστάντια - παιδί του Παναγιώτη (Παναγιωτάκια) Γουρζή από την Κατούνα Λευκάδας -ποτέ δεν έπαψε να δηλώνει υπερήφανη για την Λευκαδίτικη καταγωγή της. Και το πιο σημαντικό είναι ότι κουβαλά αυτό το καλλιτεχνικό, Λευκαδίτικο, DNA. Η Κωνστάντια από τις διασημότερες μαέστρους στην Ευρώπη, ζει και εργάζεται στη Γερμανία. Είναι καθηγήτρια στην ανώτατη μουσική Ακαδημία του Βερολίνου και του Μονάχου. Πήρε δίπλωμα σύνθεσης και διεύθυνσης ορχήστρας από την Ανωτάτη Ακαδημία Καλών Τεχνών του Βερολίνου. Έχει πάρει βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς σαν μαέστρος και σαν συνθέτης. Στην έναρξη των γιορτών το 2005 στην Λευκάδα την απολαύσαμε στη διεύθυνση της ορχήστρας φίλων της μουσικής – Καμεράτα. Ανοιχτό μυαλό, ευχάριστος τύπος με μόνιμη καλή διάθεση και καρδιά μάλαμα. Από τους ανθρώπουςπου είσαι τυχερός που τους γνωρίζεις. Όπως και η ίδια που όλο και περισσότερο γνωρίζει την “άλλη” Λευκάδα και μένει εκστασιασμένη δηλώνοντας: “Ένα υπέροχο νησί με παθιασμένους ανθρώπους”.

Ως Ελληνίδα, η Κωνσταντία Γουρζή ανήκει μουσικά στη Δύση και στην Ανατολή. Από τη στιγμή που αντιλήφθηκε πόσο απαραίτητο είναι να ασχοληθεί συνειδητά με αυτό το γεγονός, αφιερώνεται όλο και περισσότερο στην εξερεύνηση και το συνδυασμό ήχων που μπορούν να σμιλεύσουν τη δυτική της παιδεία με τη γνώση της δυτικής και της ανατολικής μουσικής παράδοσης. Η συνεύρεση ήχων φαινομενικά ξένων μεταξύ τους, που ακόμη και οι μουσικές πηγές τους είναι τελείως διαφορετικές, παραμένει για εκείνη η σημαντικότερη και ζωηρή ώθηση να συνθέτει ψάχνοντας κάθε φορά μια νέα γλώσσα επικοινωνίας.

Γεννημένη στην Αθήνα με καταγωγή από τη Λευκάδα, σπούδασε στην Αθήνα πιάνο και σύνθεση. Πήρε δίπλωμα σύνθεσης και διεύθυνσης ορχήστρας από την Ανώτατη Ακαδημία Καλών Τεχνών του Βερολίνου (1988-1992). Έχει πάρει βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς ως μαέστρος και ως συνθέτης. Υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση. Το 1995 διετέλεσε βοηθός του Claudio Abbado στη Φιλαρμονική του Βερολίνου και του Ούγκρου συνθέτη Gyorgy Kurtag. Το διεθνές project «Ισημερινός» την έφερε με υποτροφία του γερμανικού κράτους στη Βόρεια και Νότια Αμερική, τη Σκανδιναβία, την Ισπανία και την Ουγγαρία. Το 1990 δημιούργησε δική της ορχήστρα μουσικής δωματίου στο Βερολίνο, την Αttacca Βerlin, την οποία διηύθυνε μέχρι το 1996. Έχει δώσει συναυλίες ως μαέστρος και ως συνθέτης στην ηπειρωτική Ευρώπη, τη Σκανδιναβία, τη Ρωσία, το Ισραήλ και την Αμερική. Έχει συνεργαστεί με διάφορες ορχήστρες, όπως η Φιλαρμονική του Στρασβούργου, οι Ραδιοφωνίες της Φρανκφούρτης, της Στουτγάρδης και του Μονάχου, η Φιλαρμονική Ορχήστρα Νέων του Κόσμου και του Ισραήλ. Ζει στη Γερμανία και διετέλεσε καθηγήτρια στις Ανώτατες Μουσικές Ακαδημίες του Βερολίνου (μέχρι το 2007) και του Μονάχου, καθώς και υπεύθυνη των Μουσικών Συνόλων Μουσικής του 20ού αιώνα. Συνεργάζεται με το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ του Βερολίνου, την Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης του Μονάχου και το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Siemens. Το 2007 δημιούργησε το opus21musikplus, με στόχο την παρουσίαση της μουσικής μαζί με άλλα είδη τέχνης, με το οποίο, μεταξύ άλλων, αναπτύσσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά δημοτικών σχολείων και υλοποιεί μια άμεση και ουσιαστική επαφή των παιδιών με τη μουσική. Τον Ιούλιο 2008 της απονεμήθηκε το διεθνές βραβείο Christoph und Stephan Kaske-Stiftung. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2011, στη δέκατη επέτειο από την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, παρουσίασε το έργο της Time Zero στην πλατεία Όπερας του Μονάχου, μετά από ανάθεση της Αρχιεπισκοπής της Καθολικής Εκκλησίας της Γερμανίας, ενώπιον χιλιάδων θεατών και επισήμων από όλο τον κόσμο.

-Η ελληνίδα μαέστρος και συνθέτις μίλησε στο «Βήμα» για την εμπειρία της «αναρρίχησής» της στη γερμανική σκηνή. «Αποφάσισα να ασχοληθώ με τη διεύθυνση ορχήστρας έχοντας παρακολουθήσει μια πρόβα με τον Λουκά Καρυτινό, ο οποίος διηύθηνε ένα έργο του Μιχάλη Τραυλού στην ΕΡΤ. Τότε σπούδαζα πιάνοαλλά αναζητούσα κάτι άλλο. Η επιλογή της διεύθυνσης ορχήστρας δεν με τρόμαξε, όπως θα περίμενε κανείς, δεδομένου ότι μιλάμε για τη δεκαετία του 1980. Οταν θέλεις κάτι τόσο πολύσυνήθως δεν βλέπεις τίποτε άλλο μπροστά σου. Ωστόσοδεν έφυγα αμέσως στο εξωτερικό. Συνέχισα τις σπουδές του πιάνου καιπήρα διάφορα διπλώματα, εκ των οποίων τίποτε δεν μου χρησίμευσε αργότερα. Εφυγα για τη Γερμανία, όπου ζω και εργάζομαι σήμερα, το 1987. Σπούδασα διεύθυνση ορχήστρας και σύνθεση και τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους. Στην πορεία μουπράγματι έχω αισθανθεί ρατσισμό. Ωστόσοείναι κάτι το οποίο συνειδητοποίησα αρκετά αργότερα. Τότε ούτε το έβλεπα ούτε το ερμήνευα. Σήμερα μπορώ να πω ότι ως γυναίκα χρειάστηκε να προσπαθήσω περισσότερο για να κατακτήσω πράγματα. Ωστόσο, τώρα που μιλάμε, μια γυναίκα στο πόντιουμ είναι πολύ λιγότερο περίεργο φαινόμενο από ό,τι στο παρελθόν. Ενας λόγος είναι ότι τη νέα γενιά μουσικών που μπαίνει στις ορχήστρες δεν την ενδιαφέρει καθόλου αν ο μαέστρος είναι γυναίκα ή άνδρας». (BHMA 30-01-2010)

-Σε αλλη συνέντευξη της, επίσης στο 'ΒΗΜΑ''(30-04-2011) με τιτλο Κωνσταντία Γουρζή: «Οι Ελληνες έχουμε κόμπλεξ με την Ευρώπη»-η συνθέτις και διευθύντρια ορχήστρας, η οποία για περισσότερο από δύο δεκαετίες ζει στο Μόναχο, μιλάει για τη θετική πλευρά της οικονομικής κρίσης, για τον τρόπο που μας βλέπουν πλέον οι Γερμανοί και για την άλλη όψη του πολιτισμού. Ακολουθεί η συνέντευξη:

'' Τι κάνει κάποιος που έχει καταφέρει να επιβιώσει από μια καταστροφή; Σύμφωνα με την Κωνστάντια Γουρζή, ανασυντάσσεται όσο πιο γρήγορα μπορεί και προσπαθεί να βελτιώσει τη ζωή του. Αυτό το «συνειδητά ελπιδοφόρο», όπως η ίδια το χαρακτηρίζει, μήνυμα θέλει να μεταδώσει μέσα από το έργο που ετοιμάζει αυτόν τον καιρό έπειτα από παραγγελία της Βαυαρικής Καθολικής Εκκλησίας. Θα παρουσιαστεί στις 11 Σεπτεμβρίου, ανήμερα τη 10η επέτειο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης. Μονίμως εγκατεστημένη στο Μόναχο από το 1987, η ελληνίδα μαέστρος και συνθέτις θα διευθύνει η ίδια το έργο, σε μια υπαίθρια συναυλία μπροστά στην είσοδο της Κρατικής Οπερας της Βαυαρίας, εγκαινιάζοντας έτσι την Εβδομάδα Ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή. «Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας έγιναν πολλά, με πιο πρόσφατα τα γεγονότα στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, και τώρα στον αραβικό κόσμο και στην Ιαπωνία» σχολιάζει η Κωνστάντια Γουρζή. Μέσα από παραπλήσιο πρίσμα βλέπει και τη σφοδρή οικονομική κρίση η οποία πλήττει την Ελλάδα. Στη σκέψη της, λέει, υπάρχει σαφώς και η χώρα μας- και αυτό όχι μόνο επειδή είναι Ελληνίδα. «Βλέπω την ελληνική κρίση ως μέρος ενός συνόλου» εξηγεί. «Τι κάνω, λοιπόν, μέσα σε αυτές τις συνθήκες; Μένω άπραγη και υποτάσσομαι στη μοίρα μου ή προσπαθώ να βρω διεξόδους αναπτύσσοντας, μεταξύ άλλων, και νέους κώδικες επικοινωνίας;». Στη συνέχεια μεταφέρει την εμπειρία της ζωής της στο Μόναχο σε σχέση με την Ελλάδα και την επίσημη γερμανική στάση:

«Η αλήθεια είναι ότι πέρυσι υπήρχε μια έξαρση αναφορικά με τη χώρα μας. Αυτό το ένιωσα έντονα και η ίδια μιλώντας με φίλους και συναδέλφους. Ο φόβος του Γερμανού να αναλάβει την ευθύνη μιας προβληματικής οικονομικά χώρας ήταν μεγάλος. Ακουγες, φέρ΄ ειπείν, φράσεις του τύπου “εσείς τα κάνατε θάλασσα, εμείς θα την πληρώσουμε;”. Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, όμως, τα πράγματα διαφοροποιήθηκαν. Οι άνθρωποι άρχισαν να σκέπτονται και να συνειδητοποιούν ότι δεν είναι η Ελλάδα το πραγματικό πρόβλημααλλά το ίδιο το σύστημα, το οποίο εδώ και αρκετές, όπως είναι πλέον φανερό, δεκαετίες λειτουργούσε με λάθος τρόπο και οδήγησε σε όλες αυτές τις καταστάσεις». Η Κωνστάντια Γουρζή λέει ότι η ίδια δεν αντιμετώπισε επιθετική συμπεριφορά, ορισμένες φορές όμως έγινε αποδέκτης ειρωνικών σχολίων. Ωστόσο «με υπομονή και συζήτηση κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι λάθη γίνονται παντού και ότι η Ελλάδα δεν ανήκει σε άλλον πλανήτη. Από την άλλη και εμείς, αν τα καταφέρουμε, θα είμαστε οι πρώτοι που θα το έχουμε επιτύχει. Δεν είναι λίγο αυτό».

Κατά πόσον πιστεύει ότι θα τα καταφέρουμε; «Αν χάσουμε την ελπίδα, τότε θα σταματήσουμε να ζούμε» απαντά. «Μεγάλη ευθύνηάλλωστε σε αυτή την πορεία έχουμε και εμείς οι πολίτες. Ας μην τα ρίχνουμε αποκλειστικά στους πολιτικούς. Βεβαίως, από κάπου άρχισε όλο αυτό. Αλλά έχω την αίσθηση ότι δεν θα εξελισσόταν σε αυτόν τον βαθμό αν δεν έβρισκε πρόσφορο έδαφος. Εμάς τους Ελληνες μας κυνηγά ένα ιστορικό κόμπλεξ σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη: η περίοδος της Τουρκοκρατίας και το γεγονός ότι δεν μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις της κοινωνίας, της τέχνης, του τρόπου ζωής αλλού. Ωστόσοευθύνη και σκοπός κάθε λαού αλλά και κάθε μεμονωμένου πολίτη είναι να διαφυλάξει τις ρίζες του. Κυνηγώντας τον “εξευρωπαϊσμό” μας μέσω του άκρατου καταναλωτισμούκάπου χάθηκε η μπάλα». Στη συγκεκριμένη συγκυρία η ίδια αισθάνεται ικανοποιημένη και «ασφαλής» που ζει στο εξωτερικό; «Ειλικρινά δεν το έχω σκεφτεί έτσι. Βλέπω την κατάσταση όπως έχει και προσπαθώ να πορευθώ. Αν ήμουν υποχρεωμένη να ζήσω εδώ με “ψαλιδισμένες” οικονομικές απολαβές και παροχές, δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσα. Ωστόσοδεν μπορώ να μιλήσω για ικανοποίηση. Ελληνικό διαβατήριο έχω, αισθάνομαι την κρίση, τον πόνο του Ελληνα, την κατάθλιψή του. Αν μέσα σε αυτή την κατάσταση μπορέσουμε να γίνουμε ξανά δημιουργικοί, θα είναι πραγματικά ευχής έργον. Πρέπει να συγκεντρωθούμε στο τι μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας, μέσα από παρέες και ομάδες, και όχι να τα περιμένουμε όλα από την Πολιτεία, από το Κράτος, όπως μας αρέσει να λέμε στην Ελλάδα, έτσι, απρόσωπα και ανέξοδα».
Η ίδια θα αντιμετώπιζε το ενδεχόμενο να εργαστεί στην Ελλάδα αυτή την εποχή; «Πιστεύω πως, αν κάποιος αισθάνεται ότι έχει κάτι να προσφέρει, τώρα είναι η ιδανική στιγμή για να το κάνει» λέει η Κωνστάντια Γουρζή. «Το ρίσκο, άλλωστε, πέραν του ότι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής, κρύβει μεγάλη δύναμη μέσα του». Τα 20 πρώτα χρόνια της ζωής της στη Γερμανία η Κωνστάντια Γουρζή απέφευγε να παρουσιάζει έργα ελλήνων συνθετών. «Φοβόμουν ότι θα έλεγαν πως ευλογώ τα γένια μου» εξηγεί. Αργότερα όμως η παρουσίαση της σύγχρονης ελληνικής δημιουργίας προέκυψε ως προσωπική της ανάγκη. Ετσι γεννήθηκε η σειρά «Νέα σύγχρονη ελληνική μουσική στο Μόναχο» που εγκαινιάστηκε το 2007 και περιλάμβανε μία-δύο εκδηλώσεις τον χρόνο. Ως εξέλιξη αυτής της διοργάνωσης αντιμετωπίζει η ίδια τη συναυλία που θα δώσει στις 19 Μαΐου με σπουδαστές της Μουσικής Ακαδημίας του Μονάχου στην Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης της βαυαρικής πρωτεύουσας, όπου, δίπλα σε συνθέτες από τη Γερμανία, την Ουκρανία και τη Σουηδία, θα παρουσιάσει και έργα δύο Ελλήνων, τουΓιώργου Σισιλιάνουκαι του Στέφανου Γαζουλέα.

«Τώρα προτιμώ τα μεικτά προγράμματα καθώς με ενδιαφέρει να παρουσιάσω τη σύγχρονη ελληνική μουσική ως ισάξιο κομμάτι ενός ευρύτερου συνόλου» λέει. Με ενθουσιασμό μιλάει και για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εγκαινίασε το 2008 σε ένα δημοτικό σχολείο στο κέντρο του Μονάχου. «Αυτό που ήθελα να δείξω αρχικά είναι ότι όλη αυτή η συζήτηση επάνω στην προσέγγιση της κλασικής μουσικής από τους νέους ήταν απλώς σκέψεις, θεωρίες. Εδώ όμως χρειάζονται πράξεις. Πολύ με ενδιαφέρει το αυριανό κοινό να μην είναι άνθρωποι που κάθονται σφιγμένοι σε μια καρέκλα».

-Ακολουθεί μια αλλη συνέντευξη της Κ. Γουρζή στα '΄ΝΕΑ'' στον υπογράφοντα -στη στήλη 20 ΕPΩTHΣEIΣ -με τίτλο ''H κλασική μουσική σήμερα περνάει κρίση, όπως και η κοινωνία μας! '' (Πέμπτη 25 Αυγούστου 2005 ). Ηταν το καλοκαίρι που η Κ.Γ. «επέστρεψε» στην ιδιαίτερη πατρίδα της (τη Λευκάδα) με μια μεγάλη συναυλία με την Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής Καμεράτα, αφιερωμένη στα 50 χρόνια των Γιορτών Λόγου και Τέχνης. Προηγήθηκε τον Ιούλιο συναυλία στο Ηρώδειο με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Βερολίνου.

H μουσική παιδεία στην Ελλάδα;

Σαφώς, πολύ καλύτερη απ' ό,τι στο παρελθόν. Όμως, όχι ακόμη αρκετά αυστηρή στην εκπαίδευσή της.

H μουσική στη ζωή σας;

Καθημερινότητα, χωρίς να γίνεται ρουτίνα.

Πενήντα χρόνια Γιορτές Λόγου και Τέχνης στη Λευκάδα...

Είναι να απορείς από θαυμασμό, το τι μεγάλα γεγονότα μπορεί το λευκαδίτικο πείσμα να δημιουργήσει σε έναν χώρο τόσο μικρό.

H κλασική μουσική σήμερα;

Περνάει κρίση, όπως και η κοινωνία μας.

Και η κλασική πρωτοπορία;

Φαίνεται η ποθητή πρωτοπορία να βρίσκεται διεθνώς ακόμη σε «ντροπαλή» φάση.

Τηλεόραση και μουσική;

Με μέτρο και αξιοπρέπεια· αλλιώς βεβηλώνεται η ποιότητα και η αξία τής μουσικής.

Μια γυναίκα - μαέστρος πώς αντιμετωπίζεται;

Ο επαγγελματισμός είναι αυτό που «μετράει» στην αποδοχή.

H εμπειρία από την καριέρα σας στην Ευρώπη;

Μονοπάτι δύσβατο και μοναχικό.

Αγαπημένος σας συνθέτης;

Ο Joseph Haydn.

Και μουσικό κομμάτι;

Το «Blue Moon» τού Miles Davies

To μεγάλο σας πάθος;

H αυτοπειθαρχία!

H κρατική στήριξη στους νέους καλλιτέχνες στην Ευρώπη;

Αμείβεται και υποστηρίζεται η δουλειά τους, όμως και αυτό είναι πολλές φορές θέμα συγκυριών.

Συνθέτις και μαέστρος;

Δύο διαφορετικά μονοπάτια τα οποία συγκλίνουν και το ένα αλληλοσυμπληρώνει, ευτυχώς, το άλλο.

Λευκάδα;

Ένα υπέροχο νησί με παθιασμένους κατοίκους.

Το όνειρό σας;

H γρηγορότερη και ουσιαστικότερη επικοινωνία μεταξύ μας, χωρίς φόβο, εμπιστευόμενοι το περιεχόμενο και την αξία της ζωής.

H παραδοσιακή ελληνική μουσική;

Είναι πλούσια σε συναισθηματικό περιεχόμενο και φαντασία.

Πώς μπορεί να γίνει προσιτή η κλασική μουσική στο μη εξοικειωμένο κοινό;

Χρειάζεται να διαθέτει κανείς λίγη υγιή φαντασία, για να της δώσει άλλες «παρουσιάσεις» και ερμηνείες.

H Ελλάδα είναι και μουσικά στο «σταυροδρόμι» Δύσης και Ανατολής;

Ευτυχώς ναι. Αυτό είναι μια αναγνώριση, παραδοχή και ευθύνη.

Μια συμβουλή στους νέους που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη διεύθυνση ορχήστρας;

H βαθιά αγάπη, η ετοιμότητα της «απογύμνωσης» και του «δοσίματος» χωρίς φόβο, η πίστη, η άρνηση σε κάθε μορφή ατομικής προβολής και η ανάγκη επικοινωνίας.

Διεύθυνση ορχήστρας ή ψυχής;

Και φυσικά, πρώτα της ψυχής!

ΥΓ:. Το νεο ετος η Κωνστάντια θα θα δώσει 4 συναυλίες στην Αθήνα με την συμφωνική ορχήστρα της ΕΡΤ και Χορωδία (τις δυο πρώτες) όπως και 2 συναυλίες με την ορχήστρα ποικίλης μουσικής της ΕΡΤ 1.2. στο Μέγαρο Μουσικής 31.3. στο '' Ακροπόλ'', 9.5. και 16.6. στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Περισσότερα στους παρακάτω συνδέσμους:

http: //www. konstantiagourzi. com/

com www. opus21musikplus.de

''ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ''-ΕΝΑ ΟΜΟΡΦΟ ΔΩΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

ΜΕ ΑΡΩΜΑ ΛΕΥΚΑΔΑΣ.




ΗΛΙΑΣ Π. ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ -ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ(εκδόσεις 'ΑΓΚΥΡΑ').Περιέχει δώρο CD με τραγούδια για τη Λευκάδα σε στίχους του συγγραφέα,.

Το “Χορεύουν τα κόκκινα” είναι η τέταρτη λογοτεχνική περιπλάνηση του βραβευμένου Λευκαδίτη δημοσιογράφου ΗΛΙA Π. ΓΕΩΡΓAΚΗ. Oι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας, η περιπέτεια της ζωής, η μοναξιά, η καθημερινότητα ερχονται να προστεθούν στην αναζήτηση, στην αγωνία για ένα καλύτερο αύριο. Και πάντα –μόνιμος χορηγός ονείρων– η Λευκάδα.
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ 'ΆΓΚΥΡΑ'':

http://www.agyra.gr
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑ
Λ. Κατσώνη 271
Αγ. Ανάργυροι

210 2693800
210 2693806

ΑΓΚΥΡΑ ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ
Σόλωνος 124 -Αθήνα
210 3837540 - 210 3837667
210 3837066
ΣΗΜ:ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΑΣ ΟΛΟΥΣ  ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ  ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ  ΤΟΥ BLOG ΜΟΥ  ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΛΑ ΤΟΥΣ  ΛΟΓΙΑ- ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ  ΣΤΟΥΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΤΟΠΩΝ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝ  ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΟΥ .ΦΥΣΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ-ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ ΝΑ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΦΑΛΤΣΕΣ  ΦΩΝΕΣ-
.ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΜΙΑ ΚΥΡΙΑ-  ΑΣΧΕΤΗ ΜΕ ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ- ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΗΘΗΚΕ ΟΤΙ ..ΤΗΣ ''ΕΚΛΕΨΑ'' ΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΣΑΝΙΚΗ ΒΕΛΟΝΙΑ!!! !ΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ 2012 ΟΤΑΝ ΘΑ ΕΡΘΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΝΕΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΕΤΡΑ. ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ, ΟΤΑΝ ΘΑ '' ΣΦΙΞΟΥΝ''ΚΑΙ ΟΙ ΖΕΣΤΕΣ!!! ΄΄Ω ΜΑΝΑ ΜΟΥ'', ΠΟΥ ΕΛΕΓΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΟΙ ΜΠΡΑΝΕΛΟΙ.

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2011

Η ΑΓΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΓΝΗ ΜΠΑΛΤΣΑ


Η ΑΓΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΓΝΗ ΜΠΑΛΤΣΑ
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΗΝ  ΜΑΓΕΥΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ
 

''Δεν υπήρξα ειδικευμένη σε τίποτε. Τραγούδησα ό,τι με οδήγησε η καρδιά, η φωνή και οι δυνάμεις μου. Και τα τραγούδησα όλα. Είμαι γεμάτη και απίστευτα ευγνώμων. Δεν είναι αυτονόητο να γεννηθείς στη Λευκάδα, να σε λένε Αγνή Μπάλτσα και να σου συμβούν όσα συνέβησαν σ' εμένα».(TO BHMA-2004).

'Αγνή Μπάλτσα. Η δική μας Αγνή. Ειναι σίγουρο οτι δεν θα χρειαστούν να περάσουν και πολλά ακόμη χρόνια για να καταλάβουμε ότι η Αγνή Μπάλτσα είναι η διασημότερη Λευκαδίτισσα όλων των εποχών. Μια μοναδική στο χώρο της καλλιτέχνιδα παγκοσμίου φήμης που λατρεύει τη Λευκάδα. Και τη λατρεύει όχι μόνο επειδή γεννήθηκε και έκανε τα πρώτα της μουσικά βήματα από τη Λευκάδα ή γιατί έρχεται στο νησί τα καλοκαίρια. Αλλά γιατί έχει τη Λευκάδα στην καρδιά της. Είναι ερωτευμένη μαζί της. Και αυτό φαίνεται στις συζητήσεις, στις συνεντεύξεις της, στις εξομολογήσεις της. Η Αγνή, η δική μας Αγνή- γιατί έτσι τη νοιώθουμε εμείς οι Λευκαδίτες που είμαστε περήφανοι γι' αυτή - είχε τη μεγάλη τύχη να ξεκινήσει από τη Λευκάδα με τα ωδεία, τους πολιτιστικούς συλλόγους με τον πρωτοπόρο "Ορφέα", τη διανόηση. Η ίδια, σε συνέντευξη της στο περιοδικό "Εψιλον" της ΄΄Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας'' (31/10/2004), άνοιξε την καρδιά της (στον Απ. Διαμαντή) και μίλησε για τη ζωή, τον έρωτα, τη Λευκάδα. Είπε χαρακτηριστικά: ''Τρία πράγματα με τρελαίνουν στη ζωή: να κάνω έρωτα, να τραγουδάω και να κολυμπάω''. Δεν θα άλλαζε με τίποτα μια βουτιά στη θάλασσα της Λευκάδας, γράφει ο δημοσιογράφος στον πρόλογο της συνέντευξης. Η ίδια στη συνέντευξη παρατηρεί "Ειναι σημαντικό που γεννήθηκα σε ένα εκπληκτικής ομορφιάς νησί όπως είναι η Λευκάδα''.

Εγώ να προσθέσω οτι μετά από τόσα χρόνια μουσικής απουσίας της από το τόπο που την γέννησε, την γαλούχησε και τόσο την αγάπησε, η Αγνή οφείλει μια συναυλία. Όπως και η Λευκάδα οφείλει να δώσει το όνομα της Αγνής στο νεόκτιστο θέατρο. Οι μεγάλοι δημιουργοί πρέπει να τιμούνται εν ζωή. Ας ξεφύγουν επιτέλους οι αρμόδιοι απο τη μίζερη και δημοσιοϋπαλληλική αντίληψη.

Γεννημένη στις 19 Νοεμβρίου του 1944 στη Λευκάδα ειναι η Αγνή η οποία πάντα στις συνεντεύξεις της κάνει αναφορά στο νησί μας: ''Η Λευκάδα πάντα υπάρχει στην καρδιά μου, '' τονισε το 2004 στον Γιάννη Φαλκόνη ενω σε άλλη της συνέντευξη παρατηρεί: ''Βρίσκω καταπληκτικό ότι ύστερα από τόσα χρόνια οι άνθρωποι εξακολουθούν να θέλουν να έρθουν για να με δουν, για να με ακούσουν. Ίσως αυτό να συμβαίνει επειδή πάντοτε σεβάστηκα το κοινό, σεβάστηκα τον εαυτό μου. Είναι μεγάλη ευθύνη, μεγάλος φόβος, αλλά μου δίνει και μεγάλη δύναμη. Η επαφή με το κοινό είναι μια ερωτική ιστορία". Η Κορυφαία σύγχρονη μεσόφωνος, ειναι μεταξύ των καλλιτεχνών παγκόσμιας κλάσης (αποκλήθηκε από Γερμανούς κριτικούς "μαργαριτάρι στο περιδέραιο της Όπερας", ο δε Χέρμπερτ φον Κάραγιαν αποφάνθηκε πως "η Αγνή Μπάλτσα είναι η σημαντικότερη δραματική μέτζο της εποχής μας").

Σε ηλικία 6 ετών ξεκίνησε μαθήματα πιάνου, ενώ 8 ετών ήδη συνέθετε διάφορα κομμάτια!. Μελέτησε στον Μουσικοφιλολογικό Όμιλο "Ορφέα" Λευκάδας, τραγουδώντας στη Χορωδία του και παίρνοντας μέρος σε όλες τις συναυλίες του είτε ως κορίστα είτε ως σολίστ (υπό τους Δημ. Βλάχο και Ν. Θάνο-Μορίνα).

Συνέχισε σπουδές στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών (με τη Ν. Φραγκιά Σπηλιοπούλου) και απεφοίτησε το 1965. Στο μεταξύ, το 1964 πήρε το 3ο βραβείο στον διεθνή Διαγωνισμό του Βουκουρεστίου και στη συνέχεια (Ιανουάριος 1965) της απενεμήθη στην Αθήνα η υποτροφία "Μαρία Κάλλας". Συνέχισε σπουδές στις Μουσικές Ακαδημίες του Μονάχου και της Φρανκφούρτης (στο «στούντιο» της εκεί Όπερας). Εκτός από φωνητική, σπούδασε επίσης θεατρική υποκριτική και γερμανική λογοτεχνία. Πρωτοεμφανίστηκε ως Κερουμπίνο ("Γάμοι του Φίγκαρο") στην Όπερα της Φρανκφούρτης (όπου τραγούδησε από το 1968 ώς το 1972).

Στις 31.8.1973, στην Deutche Oper του Βερολίνου, τραγούδησε θριαμβευτικά τον Ορλόφσκυ ("Νυχτερίδα") και σε μια βδομάδα τραγούδησε εκεί τον Κερουμπίνο, ενώ στις 14.3.1974, στη Φρανκφούρτη ερμήνευσε τον Οκτάβιαν ("Ιππότης με το Ρόδο"). Με αυτούς τους 3 Hosenrollen (ρόλους..."παντελονάτους", δηλαδή ανδρικά πρόσωπα που τραγουδιούνται από γυναίκες) επέβαλε οριστικά την παρουσία της στα γερμανικά θέατρα. Στις 4.5.1974 υποδύεται στο Βερολίνο την Όλγα ("Ευγένιος Ονιέγκιν") και στις 25.10. 1974, τον Σέξτο ("Επιείκεια του Τίτου"). Στις 3.3.1975 ερμηνεύει στην Όπερα του Αμβούργου τη "Σταχτοπούτα"
του Ροσσίνι (φυσικά, στην "τρομερή" αρχική έκδοση για coloratura-contralto...).

Είναι η ώρα να αρχίσει ο αγώνας δρόμου των διασημότερων μαέστρων του Κόσμου για να εξασφαλίσουν τη μοναδική συνεργασία της!... Τον Ευγένιο Γιόχουμ διαδέχεται στις 29.9.1975 ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν και η Φιλαρμονική του Βερολίνου ("Λειτουργία της Στέψης" του Μότσαρτ και "Τε Ντέουμ" του Μπρούκνερ). Ακολουθεί στις 11.1,1976 ο Καρλ Μπαιμ και η Σκάλα του Μιλάνου (Ντοραμπέλα στο "Έτσι κάνουν όλες"). Στις 27.3.1976 τραγουδάει στη Ζυρίχη Ροζίνα, με μαέστρο τον Νέλο Σάντι.

Τον ίδιο χρόνο πρωτοεμφανίζεται και στο Κόβεν(τ) Γκάρντεν του Λονδίνου ως Κερουμπίνο. Τον Νοέμβριο του 1976 τραγουδάει "Αριάδνη στη Νάξο" στην Όπερα της Βιέννης (παρενθετικά αξίζει να σημειωθεί ότι στις 25.2.1977 ανέβηκε στην Όπερα της Βιέννης ο "Κουρέας της Σεβίλλης" με Έλληνες πρωταγωνιστές: Ροζίνα η Μπάλτσα, Φίγκαρο ο Πασχάλης και Αλμαβίβα ο Παπούλκας...). Το καλοκαίρι του
1977 "ανοίγει" το Φεστιβάλ Ζάλτσμπουργκ 1977 ως Ηρωδιάς στη "Σαλώμη", με μαέστρο τον Κάραγιαν. Στο Ζάλτσμπουργκ επίσης τραγούδησε Πριγκίπισσα του Έμπολι ("Ντον Κάρλο"), Οκτάβιαν, Κάρμεν. Επίσης, Ντοραμπέλλα (με τον Ρικάρντο Μούτι), "Πύργο του Κυανοπώγωνα" (με τον Σέιζι Οζάουα), κ.λπ.

Πρωτοεμφανίστηκε στην Όπερα του Παρισιού το 1980. Στη Μετροπόλιταν της Ν.
Υόρκης πρωτοεμφανίστηκε τραγουδώντας έναν από τους πιο επιτυχημένους της ρόλους, την "Κάρμεν" και ξεσηκώνοντας φρενίτιδα ενθουσιασμού σε κοινό και κριτικούς (η φωνητική και σκηνική τελειότητά της στην «Κάρμεν» είναι ανώτερη κάθε περιγραφής --ο εορακώς μεμαρτύρηκεν...).

Ακολούθως, συνεργάζεται (πλην των προαναφερόμενων μεγάλων μαέστρων) με τον Μπερνστάιν, τον Αμπάντο, τον Σινόπολι και πολλούς άλλους. Οι επιτυχημένες περιοδείες της έφτασαν ώς την Ιαπωνία και την Κορέα. Άλλοι εξαιρετικά επιτυχημένοι της ρόλοι: Δαλιδά ("Σαμψών και Δαλιδά"), Άμνερις ("Αϊντα"), Σαρλότ ("Βέρθερος"), Διδώ ("Τρώες"), Συνθέτης ("Αριάδνη στη Νάξο"), Βασίλισσα Ελιζαμπέτα ("Μαρία Στούαρτ"), Τζουλιέτα ("Παραμύθια Χόφμαν"), Σαντούτσα ("Καβαλλερία Ρουστικάνα"), Ρωμαίος ("Ρωμαίος και Ιουλιέτα"), Σέξτος ("Η Μεγαλοψυχία του Τίτου"), Ανταλτζίζα ("Νόρμα"), Ιζαμπέλα ("Ιταλίδα στο Αλγέρι"), κ.ο.κ.

Πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα μόλις το 1984 ("Κάρμεν" με την Όπερα της
Ζυρίχης) και από τότε ακολούθησαν αρκετές εμφανίσεις (1987, 1988, 1993, 1994, 1995) και εξαιρετικά επιτυχημένες συνεργασί ες με το ΜΜΑ. Πλουσιότατη είναι επίσης και η δισκογραφία της (ξεπερνούν τις 60 οι εξαιρετικές ηχογραφήσεις της, μεταξύ των οποίων στις όπερες του Μότσαρτ: «Ο Ασκάνιος στην Άλμπα» 1976, «Ο Μαγικός Αυλός» 1980, «Έτσι κάνουν όλες» 1982, «Ιδομενεύς» 1983, «Οι γάμοι του Φίγκαρο» 1985, «Ντον Τζιοβάννι» 1985, «Μιθριδάτης, βασιλιάς του Πόντου» 1991, στις όπερες του Ροσσίνι: «Ο Κουρέας της Σεβίλλης», «Σταχτοπούτα», «Η Ιταλίδα στο Αλγέρι», στις όπερες του Ντονιτσέττι «Μαρία Στιούαρτ» και «Το Κουδουνάκι», στους «Καπουλέτους και Μοντέκους» του Μπελλίνι, στην όπερα «Σαμψών και Δαλιδά» του Σαιν-Σάνς, στην «Καβαλλερία Ρουστικάνα» του Μασκάνι, στην «Τζιοκόντα» του Πονκιέλλι, στις όπερες του Βέρντι «Αϊντα» και «Ντον Κάρλο», στις όπερες του Ρ. Στράους «Ο ιππότης με το ρόδο» και «Σαλώμη», στην «Κάρμεν» του Μπιζέ (και οι 5 προηγούμενες όπερες έχουν μαέστρο τον Φον Κάραγιαν), στη «Νυχτερίδα» του Γ.
Στράους, κ.λπ. καθώς και οι τηλεοπτικές οπερατικές της εμφανίσεις δίπλα στους μεγαλύτερους τραγουδιστές του Κόσμου. Ταυτόχρονα (ως «χόμπυ» ή ως διάλειμμα από το "πρωταθλητικό" επίπεδο που κινείται) ασχολήθηκε και με την ελλ. ελαφρά μουσική, δισκογραφώντας ορισμένα ανεπανάληπτα τραγούδια του Μ.
Χατζιδάκι (και προκαλώντας τη μήνι του για τις φωνητικά "ποζαρισμένες" και κατά συνέπεια, τις εντελώς εκτός "ελαφρού στυλ" ερμηνείες της) και πραγματοποιώντας περιοδείες (με Σταύρο Ξαρχάκο, κ.ά.)
 . Έχει τιμηθεί με το χρυσό Μετάλλιο της πόλης των Αθηνών, με τον τίτλο της Kammersaengerin από την Όπερα της Βιέννης, το γαλλικό "prestige lyrique"
(της απενεμήθη από τον Ζακ Λανγκ) και το τιμητικό Μετάλλιο του γερμανικού κράτους.
 Το 1995 τιμήθηκε από την Ελληνική Δημοκρατία με τον Ταξιάρχη του Φοίνικα.
 Είναι επίτιμο μέλος της Όπερας της Βιέννης και τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Τέλος, η Αγνή Μπάλτσα με τις επτανησιακές της μουσικές καταβολές (δεν είναι τυχαία η μοναδική της απόδοση στο "belcando" ρεπερτόριο...), την εξαίρετη φωνή, την άψογη τεχνική, την επιβλητική σκηνική παρουσία, την ερμηνευτική ευφυία και το εκτυφλωτικό της ταμπεραμέντο αποτελεί μια ακόμα λαμπρή σελίδα στο πολυσέλιδο βιβλίο των Ελλήνων καλλιτεχνών καθολικής διεθνούς αναγνώρισης. Εκτός αυτού, όταν η ίδια δηλώνει (υποβαθμίζοντας τα μοναδικά φωνητικά και σκηνικά της προσόντα):

-"Είχα πολύ μεγάλη τύχη, πρέπει όμως να πω ότι εργάστηκα πολύ σκληρά. Και είμαι ευγνώμων που μου δόθηκαν τόσες ευκαιρίες. Γιατί το να έχεις ορισμένα χαρίσματα και να δουλέψεις σκληρά δεν προϋποθέτει αυτόματα και την επιτυχία.

Χρειάζεται και τύχη..." μας υπενθυμίζει, πέρα από τα οποιαδήποτε σημαινόμενα της δήλωσής της, πως η πνευματική σεμνότητα βαίνει ευθέως ανάλογη προς την πραγματική αξία (Πηγη: www. musipedia. gr ).
 Ακολουθεί  συνέντευξη της Αγνης Μπάλτσα στο περιοδικό BHMAgazino, αρ. 332,
25 Φεβρουαρίου 2007, με τίτλο «Με βασανίζει η Ελληνίδα μέσα μου'':

-Να ξεκινήσουμε πάλι με ονόματα, κυρία Μπάλτσα; Σιμιονάτο ή Μπαρμπιέρι; Τρογιάνος ή Μπάλτσα;

-ΑΓΝΗ: Κι εγώ απάντηση σ' αυτές τις ερωτήσεις πώς να δώσω; Το κοινό τις δίνει συνήθως τις απαντήσεις αυτές. Εγώ λάτρεψα και την Κρίστα Λούντβιχ, αλλά και τη Σιμιονάτο. Αυτός ο συνδυασμός φαίνεται μου πάει, μια κι είμαι Ελληνίδα αλλά και γερμανόφωνη πολλά χρόνια. Η Κρίστα Λόυντβιχ υπήρξε μεγάλη δασκάλα και καταπληκτική τραγουδίστρια, με μιάν απίστευτα ερωτική φωνή, αλλά τι να πει κανείς και για τις άλλες;

-Έχει σημασία, εγώ λέω, πως κι εσείς τι λέτε.

-Εγώ λέω, λοιπόν, πως το ενδιαφέρον έγκειται στη μοναδικότητα της κάθε φωνής, του κάθε ανθρώπου. Η ιδιαιτερότητα καθορίζει τον καθένα μας, κι εκεί βρίσκεται το σπουδαίο της κάθε φωνής. Ξέρετε, κύριε Κακίση, το τραγούδι είναι κι αυτό αθλητισμός.

-Και για σας, τους αρχιτραγουδιστές της όπερας, πρωταθλητισμός μέγας;

-Ναι, ακριβώς. Μιλάμε για μια ιστορία δύσκολη, αλλά μη νομίζετε κιόλας πως τραγουδώντας σώζουμε και ζωές. Όταν, πάντως, έχεις αυτό το θείο χάρισμα, όταν έχεις γεννηθεί μ' ένα τέτοιο ταλέντο, όταν έχεις και το μυαλό να το χρησιμοποιήσεις σωστά, η τύχη είναι πως η δουλειά σου είναι ταυτόχρονα και το χόμπυ σου. Ξέρετε τι μεγάλη τύχη, πόσο μεγάλο δώρο είναι αυτό; Γιατί τίποτα δεν είναι αυτονόητο, ούτε στο τραγούδι, ούτε στη ζωή.

-Πείτε πάλι αυτό...

-Ύστερα, δεν είναι και κανένας αναντικατάστατος. Κανένας. Γι' αυτό, λοιπόν, κι εγώ αισθάνομαι μιάν απέραντη ευγνωμοσύνη για ό,τι μου συνέβη. Γιατί, μεταξύ μας, δεν ήταν και τόσο λογικό αυτό που μου συνέβη, αυτό που συνέβη σ'
ένα μικρό κορίτσι από τη Λευκάδα.

-Που ήταν εκεί, όταν πέρασε από τον Σκορπιό η Κάλλας και τραγούδησε για τους Λευκαδίτες εκτάκτως, μ' ένα πιάνο στο λιμάνι;

-Όχι, έλειπα. Δεν ήμουνα εκεί, δεν την είδα ποτέ την Κάλλας ζωντανή δυστυχώς. Τραγούδησε Καβαλλερία εκείνη τη μέρα, νομίζω, έχω δει κι εγώ φωτογραφίες. Δεν είναι λογικό, λοιπόν σας έλεγα, ένα παιδί σ' ένα μικρό νησί γεννημένο, να κατακτήσει μετά τον κόσμο. Μόνη μου μάλιστα, τελείως μόνη, χωρίς να έχω πίσω μου ούτε καμμιά πάμπλουτη οικογένεια, ούτε καμμία στήριξη από άλλες πηγές. Δεν θέλω ν' ακουστεί αυτό τώρα μελοδραματικό, αλλά δεν πέρασαν πολλά χρόνια, κι έγινα ο μικρότερος Οκτάβιαν, στον «Ιππότη με το Ρόδο» εικοσιπεντάχρονη μόνο, στα χρονικά της Όπερας της Βιέννης.

-Και κάνατε το πρώτο σας ρεκόρ στον πρωταθλητισμό που λέγαμε, ρεκόρ που, αν δεν κάνω λάθος, δεν έχει καταρριφθεί ακόμη.

-Αυτό δεν το ξέρω, δεν μπορώ να σας το πω. Δεν παρακολουθώ τίποτα. Ούτε πόσες παραστάσεις έχω πια τραγουδήσει, ούτε μ' ενδιαφέρει ν' αναπολώ. Μ'
ενδιαφέρει, μ' ενδιέφερε ανέκαθεν, το τώρα, το σήμερα και το αύριο. Το ν'
αναμασάς το παρελθόν είναι σημάδι γηρατιών, δεν το θέλω.

-Ναι, αλλά-

-Ναι, γίνανε πράγματα για μένα καταπληκτικά, τραγούδησα με τους μεγαλύτερους μαέστρους, παντού, κι εδώ είμαι πάντα, συνεχίζω.

-Τα Επτάνησα, πάντως, με το τραγούδι και την όπερα είχαν σχέση σοβαρή από πολλών χρόνων.

-Ο πατέρας μου εμένα ήταν έμπορος, κι η μητέρα είχε μιά πολύ ωραία φωνή.

Μιλάμε για μιά οικογένεια απλή και νορμάλ, που εμένα προσωπικά μου έδωσε πολλή αγάπη. Επτά χρονών άρχισα να μαθαίνω πιάνο σ' έναν μουσικο-φιλολογικό όμιλο ονόματι Ορφέα, και πρωτοανέβηκα στη σκηνή οκτώ χρονών, και με άγνοια κι αυθάδεια, αρκετά χοντρούλα, τραγούδησα έναν Σούμπερτ, που από τότε δεν έχω ξανατραγουδήσει, και, και, και.

-Λένε πως υπάρχει μιά ηχογράφηση της Κάλλας στη Νέα Υόρκη δωδεκάχρονης, να κερδίζει έναν διαγωνισμό τραγουδιού...

-Δεν πρωτοτραγούδησε πολύ μικρή Καβαλλερία, στο Ολύμπια, εδώ στην Αθήνα; Να, αν δεν προσέξουμε, και δεν έχουμε καθόλου μέχρι τώρα σαν χώρα προσέξει το θέμα Μαρία Κάλλας, θα την κατοχυρώσουν οι Αμερικανοί σαν Αμερικάνα, ή οι Ιταλοί, που περιμένουνε κι αυτοί στη γωνία πάντα, ως Ιταλίδα. Ντροπή μας, δηλαδή.

-Ναι, αλλά ο Ιταλός Πρόεδρος, στα είκοσι χρόνια από το θάνατο της Κάλλας, μιλάει στην τηλεόραση μισή ώρα γι' αυτήν, αποδίδοντάς της τιμές όρθιος, κι εμείς περιοριζόμαστε ως συνήθως σε προχειρότητες.

-Πού είναι ένας δρόμος, μια πλατεία κεντρική «Μαρία Κάλλας»;

-Υπάρχει μιά προτομή της κρυμμένη πίσω από το Χίλτον...

-Ναι, κατάλαβα. Μα σας παρακαλώ πολύ, σας παρακαλώ πολύ. Επιτέλους!

-Ας γυρίσουμε, όμως, στο δικό σας όνειρο πάλι, στο δικό σας υπέροχο παραμύθι.

-Τό 'χω ξαναπεί αυτό: όταν πρωτο-αποκτήσαμε ραδιόφωνο, εγώ, το βράδυ, που όλη η οικογένεια πήγαινε στην παραλία βόλτα, έμενα στο σπίτι, να ψάχνω με αγωνία να βρω κάποιο σταθμό ιταλικό, ν' ακούω όπερα, και να κλαίω, να συγκινούμαι συνέχεια. Και να μη θέλω μετά τίποτ' άλλο να κάνω στη ζωή, από αυτό που έκανα. Αν δεν τραγούδαγα, θά 'πρεπε ίσως να γράφω, να είχα βρει οπωσδήποτε έναν τρόπο να ελευθερώνομαι. Εγωισμός, απίστευτος εγωισμός, αν το σκεφτείτε.

-Το σκέφτομαι, ομολογώ.

-Ευτυχώς, με βοήθησε το σπίτι μου στη συνέχεια, δεν εμπόδισε το όνειρό μου αυτό, κι εγώ άρχισα από μικρή να είμαι στο ωδείο και να λαμβάνω μέρος σε συναυλίες. Στην Αθήνα βέβαια όταν ήρθαμε με πολύ άσχημες συνθήκες, εγώ βρήκα μια καταπληκτική δασκάλα, τη Νουνούκα Φραγκιά-Σπηλιοπούλου, κι αυτή τότε μου έμαθε το πιο σπουδαίο πράγμα: να πατάω στα πόδια μου, να μην ψάχνω δικαιολογίες έξω από μένα, να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου πάντα. Αυτή η γυναίκα με λάτρεψε αλλά δεν με παίνεψε. Με στρίμωξε, αλλά και μού 'δωσε από πολύ νωρίς πρωτοβουλίες, για το πώς θα στήσω μόνη μου τον εαυτό μου τραγουδιστικά, πώς θα βρω τα πατήματά μου τα σωστά κι από μόνη μου.

-Η όπερα όμως, κι επέμενε σ' αυτό ο Κώστας ο Πασχάλης, δεν είναι μόνο φωνή.
Η όπερα είναι όλα.

-Και βέβαια είναι όλα η όπερα. Εγώ προσωπικά όταν ζητάω βοήθεια από κάποιον σκηνοθέτη ή από κάποιον μαέστρο, για να προστατεύσω εκεί πάνω το φόβο μου ή να μπορέσω καλύτερα να εκφραστώ, ξέρετε τι του λέω; Πρώτα, είμαι μουσικός.
Δεύτερον, είμαι τραγουδίστρια. Τρίτον, αν το μπορώ κι αυτό, είμαι ηθοποιός.

Αλλά, πάνω απ' όλα αυτά, είμαι ένας μικρός, πολύ μικρός άνθρωπος, που όταν φτάσει εκείνη η στιγμή η μεγάλη που οφείλω στο δευτερόλεπτο να τραγουδήσω, τότε είμαι μόνη μου τελείως. Ο-λο-μό-να-χη.

-Υπακούοντας στου συνθέτη το όραμα.

-Υπακούοντας στου συνθέτη το όραμα, με τον μέγιστο δυνατό σεβασμό. Ξέρετε, κύριε Κακίση, οι παρτιτούρες είναι νεκρές. Αν δεν καθήσουν άνθρωποι με μία διορατικότητα και μία πειθαρχία και μία γνώση, να προσπαθήσουν να καταλάβουν όλες τις παραμέτρους τους, οι ίδιες οι παρτιτούρες μόνες τους δεν θα σε σώσουν. Ύστερα, την παράσταση δεν την κάνει ένας άνθρωπος μόνος του, αλλά πολλοί, όλοι, όλοι μαζί. Η παράσταση ξεκινάει από τον τελευταίο πορτιέρη, που θα μπεις μέσα και θα τον χαιρετίσεις, και πάει ως τον πιο ταπεινό βοηθό σκηνής. Εγώ τον χρειάζομαι αυτόν τον βοηθό σκηνής εκείνες τις στιγμές όσο δεν φαντάζεστε.

-Κι αυτό το φαντάζομαι, όσο μπορώ. Εσάς πάλι σας συνδέει και με τον Νίκο Ζαχαρίου η μεγάλη αδυναμία που σας είχε ο Κάραγιαν.

-Ναι, να μιά άλλη μεγάλη μου τύχη πάλι. Εγώ, παίρνοντας την υποτροφία Μαρίας Κάλλας, δεν πήγα στην Ιταλία, αλλά στη Γερμανία, σε μιάν άλλη καταπληκτική δασκάλα. Κι όλα αυτά τα χρόνια είχα την Αλεξάνδρα Τριάντη, με τις ώρες να μιλάμε για το κάθε τι. Κι είχα και τον Χρήστο τον Λαμπράκη, από την αρχή της καριέρας μου, και μ' αυτόν να είμαι σε διαρκή εφ' όλης της ύλης διάλογο, πέρα κι από τη μουσική, πάνω σε κάθε θέμα. Αυτός με συμβούλευε, αυτός με καθοδηγούσε, να πάρω τη μία ή την άλλη απόφαση, πότε σύμφωνα με τη δική του ιδέα, και πότε κι αντίθετα, όπως η δική μου διαίσθηση έλεγε. Αυτός ο διάλογος συνεχίζεται χωρίς διακοπή μέχρι σήμερα.

-Ο Κάραγιαν δεν υπάρχει, βέβαια, πια. Γιατί επέμενε, λέτε, τόσο στη Μπάλτσα;

-Δεν μπορώ να το ξέρω αυτό. Ο Κάραγιαν επέμενε να τραγουδήσω και πράγματα, που ή τα τραγούδησα πολύ μετά, ή δεν τα τραγούδησα και ποτέ. Ένας μαέστρος μπορεί να επιμένει να τραγουδήσει ο τραγουδιστής ένα ρόλο. Αν εγώ, ως τραγουδιστής, υπερτιμήσω τότε τις δυνάμεις μου και τον τραγουδήσω αυτόν τον ρόλο, είμαι άξια της τύχης μου. Εγώ εξ αρχής είχα αποφασίσει να κάνω τρία βήματα μπροστά, κι αμέσως ύστερα δύο πίσω. Να συγκεντρωθώ, να ανασυγκροτηθώ, να αφουγκραστώ, να μετρήσω. Είπαμε: είσαι ολομόναχος εκεί πάνω. Κι εσύ αποφασίζεις τελικά για όλα. Τι θέλεις να κάνεις; 'Ενα σώου για πέντε χρόνια, ή να το πας αυτό το ευγενές σου μικρόβιο μακριά;

-Κι η Έλενα η Σουλιώτη πόσο γρήγορα σταμάτησε, πόσο νωρίς.

-Η μεγάλη Μαρία Κάλλας «κατέστρεψε» πολλές, φοβάμαι. Ξέρετε πόσες νέες Μαρίες Κάλλας έχουν βγει από την Κάλλας ώς σήμερα; Δεν υπάρχει άλλη Μαρία Κάλλας. Το να ταυτίζεις εαυτόν με την Κάλλας και να κάνεις υπερβάσεις επικίνδυνες για να τη φτάσεις, συχνά σε οδηγεί στην καταστροφή.

-Δεν έλεγε κι η Κάλλας πως στην Τουραντότ αφήνεις πάντα κάτι από τη φωνή σου; Η Σουλιώτη νεότατη τραγούδαγε, λέγεται, το ένα βράδυ Τουραντότ και το επόμενο Τζοκόντα...

-Και τη Σουλιώτη δεν την είδα ποτέ λάιβ. Η Κάλλας όμως ήταν ανεπανάληπτη, ένα απίστευτο φαινόμενο στους αιώνες των αιώνων. Ένα φαινόμενο που δεν μπορεί να εξηγηθεί. Πώς να εξηγηθούν οι τρομερές της εκστάσεις, πείτε μου; Είναι πέραν της λογικής. Ο τραγουδιστής δεν πρέπει να παραείναι ερωτευμένος με τον εαυτό του. Το αν μπορώ να κάνω ένα ρόλο δεν μετράει και τόσο. Αυτό που μετράει είναι το τι κάνω μετά από τον ρόλο αυτόν. Τι χάνω και τι κερδίζω.

-Τι αντέχει κανείς, τελικά.

-Εμένα ξέρετε πόσες φορές στη διάρκεια της καριέρας μου μου προτείνανε να τραγουδήσω Λαίδη Μάκβεθ ή Τόσκα; Μιλάμε για ρόλους θεϊκούς, ας μη γελιόμαστε. Εγώ, ας είχε η φωνή μου μία ευκολία και μία έκταση στις επάνω νότες, σοπράνο δεν είμαι, μεσόφωνος είμαι. Το χρώμα κάνει τη φωνή. «-Γιατί δεν το τόλμησες, βρε Ανιές;», με ρωτάγανε κάποιοι. «-Να σας πω», τους απαντούσα. «-Είτε από εξυπνάδα, είτε γιατί λιποψύχησα». Από δειλία, πείτε, αν θέλετε. Να όμως που έχω τόσα χρόνια επιβιώσει. Φαίνεται πως σωστά έπραξα.

-Μάλιστα. Ήμασταν στον Κάραγιαν, στον... αρχαίο αυτόν Έλληνα. Που έβαζε και τον Ζαχαρίου με την Κάλλας να μιλάνε μεταξύ τους ελληνικά, για να απολαμβάνει τη γλώσσα των προγόνων του!

-Εγώ έγραψα και τον πρώτο μου δίσκο με τον Φον Κάραγιαν, τη Missa Solemnis.

Απέξω μάλιστα τραγουδήσαμε, χωρίς libretto. Εκεί νομίζεις πως θα πεθάνεις εκατό φορές! Ο Κάραγιαν απαιτούσε από τους τραγουδιστές του αυτό που απαιτούσε κι από τον εαυτό του. Είχε μαζί μας σχέση έρωτα και... μίσους, ας πούμε. Αυτός όμως ο «θεός», όταν έφτανε η ώρα της παράστασης γινότανε σαν τον πιο μικρό καπέλμaϊστερ: σου άπλωνε ένα χαλί καταπληκτικής προστασίας παντού σου ολόγυρα.

-Ο, κατά τ' άλλα, κατηγορηθείς πως κατέστρεψε και φωνές;

-Εμένα ο Κάραγιαν μου πρότεινε σε πάρα πολύ μικρή ηλικία να τραγουδήσω Πάρσιφαλ. Εγώ δεν του απέκλεια τίποτα εξ αρχής. «-Μα εγώ τραγουδάω Ροσσίνι», του έλεγα. «-Και τι καριέρα θα κάνετε με Ροσσίνι;», μού 'βαζε τις φωνές αυτός. «-Εγώ όμως θέλω να τραγουδάω για πολλά χρόνια μαζί σας. Είμαι εγωίστρια», του ξανάλεγα. Και τότε έβαζε τα γέλια αυτός. Δεν ήμουνα έτοιμη για Πάρσιφαλ. Γιατί να τον τραγουδήσω ένα-δυό χρόνια τώρα, και μετά να εξαφανιστώ;

-Αλλά με Τζοκόντα ξεκίνησε η Κάλλας στην Ιταλία...

-Μπορείτε να την αφήσετε ήσυχη την Κάλλας; Η Κάλλας ήταν η Κάλλας. Μην επανερχόμαστε συνέχεια εκεί. Πήγα να σας πω πριν πως, μετά από ένα κονσέρτο με τον Κάραγιαν, μεγάλης έντασης, του λέω, «-Μας τσακίσατε, μας διαλύσατε σήμερα». Κι αυτός, κουρασμένος κι ευτυχής όμως, τι γυρνάει και μου λέει:
«-Παιδί μου, μόνο δύο Έλληνες θα τα βγάζανε σήμερα πέρα, όπως τα βγάλαμε εμείς!»...

-Όπως είπε κι ο Βισκόντι στον Τσαρούχη κάποτε, «-Ας μη λέγονται τέτοια πράγματα μεταξύ Ελλήνων»... Κι η Ελλάδα στην Αγνή Μπάλτσα, που την επισκέπτεστε, αρκετά συχνά μεν, αλλά ως κάτοικος εξωτερικού, πώς σας φαίνεται, πώς σας μοιάζει; Γιατί εμείς οι εδώ νοιώθουμε έντονα την πνευματική, και όχι μόνο, εγχώρια δυσκολία.

-Κατ' αρχήν, εγώ βλέπω πρώτα τα καλά, τις βελτιώσεις της Ελλάδας, μια και λείπω. Να, τώρα, δεν μπορώ να πιστέψω πως βρισκόμαστε σ΄ένα τέτοιο κτίριο, κι ετοιμαζόμαστε ν' ανεβάσουμε μια Ηλέκτρα με τέτοιες προδιαγραφές. Σε μέγαρα πια υπερσύγχρονα, όχι σ' ένα μόνο Μέγαρο. Πραγματικά, δεν μπορώ να το πιστέψω.

-Απέξω όμως; Στους παραδρόμους των Αττικών μας Οδών;

?

-Τι να σας πω; Φαντάζομαι πως θα υπάρχει, όπως παντού στον κόσμο σήμερα, και πολύ σκουπίδι. Και πνευματικό, και ό,τι άλλο. Όμως κάτι κινείται. Πού μπορεί να πάει επιτέλους αυτή η κατάσταση; Και πρέπει να είμαστε πάντα αισιόδοξοι.

Να κάνουμε όσο πιο καλά γίνεται τη δουλειά μας εμείς, να μην προσχωρούμε στο λίγο, στο άσχημο. Από την άλλη, καθόλου δεν ξέρω πώς αντιμετωπίζει η ελληνική Πολιτεία τα πολιτιστικά, πράγματα, είτε καν πόσο τα ξέρει.

-Η Πολιτεία, που λέτε: κήδεψε πρόσφατα τον Κώστα τον Πασχάλη δημοσία δαπάνη λέγεται, έστειλαν στεφάνια ο Πρωθυπουργός κι ο υπουργός Πολιτισμού. Αλλά στην αμέσως επόμενη κηδεία παρέστησαν σύσσωμοι, στου δολοφονημένου διοικητή του Ι.Κ.Α. Κι η είδηση του θανάτου του Πασχάλη στην κρατική τηλεόραση ήταν τελευταία είδηση, και αν...

-Κι ο Πασχάλης ήταν παγκοσμίως αυτό που ήταν: ένας πολύ μεγάλος τραγουδιστής της όπερας, με καριέρα τεράστια, και με φωτοστέφανο ελληνικό, δικό μας.

Εκεί, ναι, αυτοφωτογραφίζεται και η Πολιτεία, και όλοι. Αλλά ο Κώστας ο Πασχάλης τι στεφάνι να χρειάζεται, κι από ποιόν; Υπάρχει ένας μικρός τάφος, επίσης στο Πρώτο Νεκροταφείο, του Δημήτρη του Μητρόπουλου. Χορταριασμένος, εγκαταλελειμμένος. Αλλά δεν χρειάζονται οι βασιλιάδες στεφάνι. Αυτοί μένουνε ζωντανοί στους αιώνες των αιώνων.

-Προλάβατε, τραγουδήσατε με τον Πασχάλη, όπως κι εκείνος πρόλαβε με τον Μητρόπουλο. Σας συνδέει κι η Βιέννη, άλλωστε.

-Ναι, τον πρόλαβα τον Πασχάλη στην αρχή της καριέρας μου. Σας λέω πως το εκτόπισμά του σαν τραγουδιστή, η γοητεία του, η ομορφιά του, η σκηνική του παρουσία, η μουσικότητά του, το τίμπρο της φωνής του, όλα ήσαν υψηλότατων προδιαγραφών. Ο Κώστας ήταν στα μάτια μου, και θα μείνει πάντα, ένας γίγαντας. Κι ο κόσμος ολόκληρος τον λάτρεψε, όχι μόνο οι αυστριακοί, οι γερμανοί ή οι γάλλοι. Όλοι, σ' όλον τον κόσμο.

-Όπως κι εσας, από τη Μετροπόλιταν, ώς την Ιαπωνία. Ως την Κλυταιμνήστρα εδώ, σήμερα.

-Στην Κλυταιμνήστρα με συλλαμβάνετε τώρα με τους πόνους της... γέννας του ρόλου μου. Που έχω μέσα μου και τους αρχαίους Έλληνες τραγικούς, αλλά και του μεγάλου Χόφμανσταλ το libretto. Κι έχω τραγουδήσει και πολύ Ιππότη του με το Ρόδο, αλλά και Αριάδνη στη Νάξο. Παλεύω με το κείμενό του λοιπόν αυτές τις μέρες, όχι μόνο ως γερμανόφωνη τραγουδίστρια, αλλά και ως Ελληνίδα, με τον μύθο της Κλυταιμνήστρας ανέκαθεν μέσα μου. Και δεν θέλω καθόλου να σχηματίσω μιά καρικατούρα στη σκηνή, αλλά, ει δυνατόν, μιά γυναίκα τραγική, υπερβατική κι ολόκληρη.

-Είναι υπέροχο το ντουέττο πάντως με την Ηλέκτρα.

-Κάποτε, παλιά, μου είχανε ξαναπροτείνει να τραγουδήσω Κλυταιμνήστρα, ξέρετε. Κι εγώ, με αυθάδεια τότε μεγάλη, είχα ρωτήσει, «-Γιατί, ποιά θα τραγουδήσει Ηλέκτρα; Η Μαρία Κάλλας;». Πρωτοτραγούδησα Κλυταιμνήστρα πριν δυό χρόνια στο Τόκιο. Μιλάμε για απίστευτα δύσκολο ρόλο, γιατί δεν σου δίνεται η ευκαιρία να τον ξεδιπλώσεις ολόκληρο δραματουργικά. Με βασανίζει, δηλαδή, η Ελληνίδα μέσα μου. Θέλω να τη δαμάσω, κι όταν δεν τα καταφέρνω, συγχύζομαι. Θα δούμε. Θα με δείτε. Γιατί εγώ θέλω πάντα, μέσω της μουσικής, να τα πω, να τα λέω πάντα. Εγώ δεν είμαι της σχολής «Εγώ είμαι η Αγνή Μπάλτσα, και σήμερα παίζω αυτό». Εγώ θέλω να είμαι αυτό. Η Κλυταιμνήστρα.

-Κι ο έρωτας στη ζωή της Ντίβας; Ευτυχώς δεν έχει φόνους, σαν του Αγαμέμνονα...

-Ο έρωτας για κάθε γυναίκα, για κάθε άνθρωπο, είναι ευλογία, ζωή. Αλλά πώς γίνεται να τα έχει όλα κανείς; Και πώς γίνεται ένας άνθρωπος να σε ακολουθεί συνέχεια, όταν είσαι αλλού, στην Τέχνη σου κατ' αρχήν, αφοσιωμένος; Πώς να είχα τώρα τρία παιδιά, καταπληκτικά παιδιά όπως θα τά 'θελα, πώς να ήμουνα γιαγιά, πώς να είχα αναπνεύσει συνεχώς όλ' αυτά τα χρόνια δίπλα σ' αυτά παιδιά, όταν, αυτό που έκανα εγώ, όλο αλλού με πήγαινε; Μιά πληρωμή, λοιπόν, ίσως είναι κι αυτό, για όλα τ' άλλα τα μεγάλα που ώς τώρα, εγωιστικά αν θέλετε, αξιώθηκα κι απολαμβάνω. -Η πληρωμή της μοναξιάς, λέτε;

-Ναι, της μοναξιάς, αν θέλετε. Της εποικοδομητικής μοναξιάς όμως. Και για την τέχνη, και για τη ζωή μου. Που εμένα ποτέ δεν με φόβισε, που πάντα την είχα σύντροφό μου. Γιατί η ζωή είναι σύντομη, και για έχθρες και πολέμους επιπλέον, για του έρωτα και των σχέσεων τις δυσκολίες, δεν υπάρχει, σ' εμένα τουλάχιστον δεν περισσεύει καιρός. Άλλωστε, το ξέρω πολύ, πάρα πολύ καλά
αυτό: κι εκατό φορές να ξαναζούσα, τις ίδιες θα είχα ξαναπάρει αποφάσεις, τα ίδια ακριβώς εγώ λάθη πιστεύω πως θα ξανάκανα.

Σε άλλη συνεντευξή της στο 'ΒΗΜΑ''σxολιάζοντας την προσωπική της πορεία η Αγνή Μπάλτσα αναφέρεται επανειλημμένως στον παράγοντα τύχη.
 «Θεωρώ πως για κάθε άνθρωπο από τη στιγμή που θα γεννηθεί είναι γραμμένο το τι θα του συμβεί. Βεβαίως δεν άφησα τα πράγματα στην τύχη τους. Είμαι απίστευτα ευγνώμων για το δώρο της φωνής. Είχα επίσης μια καταπληκτική οικογένεια, μια μεγάλη δασκάλα, συνάντησα και συνεργάστηκα με σπουδαίους ανθρώπους... Δεν ξέρω αν όλα αυτά ήταν συμπτώσεις. Για μένα όμως γράφουν την τύχη. Ημουν βεβαίως και τυχερή να γεννηθώ με το μυαλό που γεννήθηκα: δεν άφησε να πάει το ταλέντο μου χαμένο και με προστάτεψε από το να υπερεκτιμήσω τις δυνάμεις μου. Δέχτηκα, ξέρετε, άπειρες επικίνδυνες προτάσεις σε νεαρή ηλικία. Δεν μετρά όμως το να κάνεις έναν ρόλο όσο το τι θα βγει μετά από αυτόν. Πιστεύω ότι, την κατάλληλη στιγμή, ζύγισα τα πράγματα σωστά. Εκανα τρία βήματα μπροστά και δύο πίσω για να εκτιμήσω την κατάσταση και να αυτοσυγκεντρωθώ.
Και το έχω ξαναπεί: παρέμεινα μαθήτρια».

Τελος σε άλλη συνέντευξη της η Αγνη τονίζει'' δεν είναι και κανένας αναντικατάστατος. Κανένας. Γι' αυτό, λοιπόν, κι εγώ αισθάνομαι μία απέραντη ευγνωμοσύνη για ό,τι μου συνέβη. Γιατί, μεταξύ μας, δεν ήταν και τόσο λογικό αυτό που μου συνέβη, αυτό που συνέβη σ' ένα μικρό κορίτσι από τη Λευκάδα''.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΝΗ ΜΠΑΛΤΣΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥΣ:

Δημοφιλείς αναρτήσεις