Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2013

ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΛΕΥΚΑΔΑ




 Η ΔΙΑΝΑ
ΤΟΥ ΝΟΤΗ ΜΠΡΑΝΕΛΛΟΥ


-Μπα, μπα, μαρή, κιο παραγίν’κε το κακό τση… Αυτήν δεν είναι «διάνα», χριστιανή μ’, είναι ξεπατωμός, ο Θέος να με σ’χωρέσει…
-Έλα, μαρή τσάτσα κι η αφεντιά σ’, τώρα!… Εγέρασες και σ’ αμποδάν’ ούλα! Ε, νύχτα που ‘ναι, το ρίχτ’ και τσότσο όξ’ ο κόσμος, να ξεδώκ’ ο νους του… -Τσώπα, καημένε, π’ θα μ’ τσου διαφεντέψ’ς κιόλας, δε ντρέπονται και δε σ’καίνονται, λέου ‘γώ… Και καλά οι κονσόλ’, εκείν’ οι άλλ’ όμως, ν’κοκυραίοι ανθρώπ’; Αυτοίν’ κάν’νε τα χ’ρότερα. Μόλ’ς βγει στ’ (μ)πιάτσα η μουζ’κή, πιάνονται αλαμπρατσέτο ούλ’ αντάμα, απ’ τα’ ναι πάντα του δρόμου στ’ν άλλ’ και με το «παραπάμ-παμ-παμ, παραπάμ-παμ-παμ» τση Διάνας, αρχ’νάνε εκειούς τσου σάλτους και τα’ αμποξίδια, π’ όγοιος βρεθεί μπροστά τσου πάει, τονε γκρεμίσανε, μαγάρι να ‘ναι κι εκατό χρονώνε. Άσε πάλε εκειές τσι καλότ’χες τσι κ’τσούνες, π’ όσες μείν’νε απούλ’τες, τσι πέρν’νε οι κονσόλ’ και τσι πετάνε ταψήλου κι όγοινε χριστιανό λάβ’νε πέφτοντας στο κεφάλ’ του, τον αφ΄ήν’νε καντάδο. -Κι εσύ πάλε, χριστιανή μου, μη (μ)παγαίνεις μπροστά τσου, σα (γ)και να ‘σαι κάνα τζόβενο, να μη σε γκρεμίζ’νε.
-Τι μ’ τσαμπ’νάς αυτού, μαρή ζουρλή; Ποιος πάει μπροστά τσου; Άλλ’ πρεμούρα δεν έχω, παρά να πάου μπροστά στου βουρλσμέν’ς!… Αλλά, μπορώ δα, να μη (γ)κάμω και τ’ στραβομάρα μου; Σ’κώθ’κα η καψερή τα’ν ώρα που γύρ’ζε το ταμπουρλάκι, ντύθηκα και χαζίρεψα το καντήλ’ μου. Έπλ’να τα’ (γ)κούπα του, τα’ άλλαξα τα’ (γ)καντηλήθρα και τόστριψα καινούρια φ’τίλια και πήρα το μαστραπά μου να πάου στ’ «Διάνα» να πάρω τα’ «αμίλ’το νερό» και τη (γ)κ’τσούνα μ’ και να γυρίσω δελόγκου στ’ μαγκουφιά μ’. Σ’λογίστ’κα όμως να πάρω καλύτερα τα’ λαΐνα μου. Βάνω, λέου, στο καντήλ’ μου, ραντίζω και το σπίτ’ κι όσο περ’σέψ’ το ‘χω για τα’ν αυγή, να μη ματαβγαίνω. Όμως, όχι, λέει, δε σ’ αφήν’νε οι κονσόλ’ ν’ αγιάσ’ς… Πάου, π’ λες, στο παζάρι, εδεκεί στη «βρύσ’ τ’ Αρέθα» και τα’ν ώρα π’ διάβαιν’ η μουζ’κή, απ’θώνω τα’ λαΐνα μου να γιομόσ’. Απάν’ στ’ν ώρα μ’ πετιέται, τση μαύρ’ς, ένας κόνσολας, τα’ν αρπάζ’ αλέστα κι αρχινάει τα κοσάκια και τσου σάλτους μπροστά απ’ τ’ «διάνα». Πάου κι εγώ η κακοφούρτ’νη από κοντά του και με σένια (δεν έκανε να κρίνω βλέπ’ς, για το δόλιο τ’ αμίλ’το νερό) το (μ)παρακαλάου να μ’ τ’νε δώκ’. Ναι, κυρά μ’… στο νου το ‘χε ο παλιόμ’λος. Με τυράγν’σε ίσαμ’ απάν’ στα «Χάβρ’κα» κι εδεκεί κάν’ ότ’ θα μ’ τ’νε δώκ’. Απλώνω το χέρ’ η καψερή να (ν)τ’ (μ)πάρω. Εκειός ο αγγελοκρουσμένος όμως τσι δίν’ ναι ταψήλου και πέφτ’ και γίν’κε τρίψαλα. Oραντίς κι είδα τέτοι πράμα, μούρτε τσαβαριαμέντο τσι πολύπαθ’ς κι αν’ξα κι εγώ το στόμα μ’ και δεν ήξερα τι έλεγε. «Μπα, π’ να μη σ’ εύρει ο άλλος χρόνος, παλιόμ’λε. Π’ να σε φάει κακό μαύρο χτικιό, αχρόνιαστε… Ν’ ακούσω γλήγορα τ’ απόφωνά σου… Π’ όπως μ’ αγγούσεψες απόψε, να σε σπαβεντάρ’ η Κυρά Φανερωμένη». Μωρέ… θα (ν)τόλεγα κι άλλα, αλλά, όπως στεκόμ’να στ’ μέσ’ στο παζάρ’ κι ερχόνταν’ ούλ’ εκείν’ η τσέτα, αλαμπρατσέτα, με τα σαλτίδια τση και τα’ αμποξές τση, μ’ δίν’ ναι και με πετάει μέσ’ στ’ αυλάκι ξερή… Κι έμ’να εδεκεί, ίσαμε π’ διάβ’κε «παραπάμ-παμ-παμ, παραπάμ-παμ-παμ» η μουζ’κή κι ούουουουλο κειό το πόπολο που τα’ν ακ’λούθαγε και στα στερνά κι ο Σταύρος, σαλτέρνοντας κι η αφεντιά τα’, με τα’ (γ)κόφα του παραμάσκαλα, γκαρίζοντας: «κ’τσούνεεεες…».
-Σπολλάτη, μαρή τσάτσα… Να ‘σαι και του χρόν’ καλά, να λες…
-Εεεε… Δεν είπα δα και τίποτσι…
*Παναγιώτη Τ. Ματαφιά (Νότη Μπρανέλου), Απ’ τον Αη-Μηνά ίσαμε τον Πόντε, Αθήνα 1992, σελ. 17-18.
 -----------------------------------------------------------------------------------------------------
Καλή χρονιά.Ποιά καλή χρονιά.Μας έχουν μαυρίσει την ψυχή.Ποιά έθιμα και ποια διάθεση;Η πρωτοφανής ληστεία των εισοδημάτων, στο όνομα της κρίσης, εχει παγώσει τα χαμόγελα και εχει ανατρέψει τις ζωές ολων.Και το 2014θα είναι χειρότερο αφου έρχονται και άλλες’’ κεραμίδες’’ από την εφορία καθως και νεες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.Και ενώ εχουν  ομολογήσει ότι η τρόικα 'εκανε λάθος στήν συνταγή της  με την περιπτωση της Ελλάδας, φέρνουν και νεα βάρβαρα, άδικα και αντιαναπτυξιακά  μέτρα τα οποία θα οδηγήσουν σε περαιτέρω ύφεση την οικονομία.Αυτο σημαίνει ότι η ανεργία θα εκτιναχθεί πανω απο 24% με 1,5 εκατομμύριο ανέργους  και οι μισθοί-συντάξεις θα περικοπούν πάλι σε σημείο να μιλάμε για φιλοδωρήματα.Ειναι πλέον δεδομένο οτι οι μισθοί παντού- σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα- θα μειωθούν στα 600-700 ευρω και οι συντάξεις για όλους στα 450-500 ευρώ.Παράλληλα τα λουκέτα και οι απολύσεις στις επιχειρήσεις θα λάβουν εκρηκτικές διαστάσεις  και ολα δείχνουν οτι το 2014 θα ειναι εφιαλτικό.
Ας δούμε ομως τα Λευκαδίτικα έθιμα της πρωτοχρονιάς, για να ξεφύγουμε, έστω για λίγο, απο την κατήφεια, την κατάθλιψη και την ανασφάλεια.
Εμένα βαθειά χαραγμένα στη μνήμη μου, στα παιδικά μου χρόνια στη Λευκάδα, είναι  η Διάνα και τα φαρομανητά.Και όχι μόνο.Τα μονά-ζυγά τα μαντολάτα εξω απο το κουρείο του Σπύρου Μπόρσα στην κεντρική αγορά αλλά και η στρούνα που μου εδινε κάθε χρόνο μια καταπληκτική γυναίκα, η Ελένη η Καλογιάναινα, η μητέρα του ηθοποιού Ηλία Λογοθέτη.Ηταν ενα εικοσάρικο δραχμές.Το ιδιο ποσό θυμάμαι μου έδινε και ο παπούς μου ο Νιόνιος- ενας καλόκαρδος  μεροκαματιάρης μπρανέλος- που δεν θα τον ξεχάσω ποτέ για την αγάπη και την ζεστασιά του.
 
-Οι κουτσούνες:Κουτσούνες λέγονται οι αγριοκρεμμύδες. Θεωρούνται σύμβολα τύχης. Παιδιά -και όχι μόνο- ξεριζώνουν κουτσούνες απ’ τις εξοχές της Χώρας και των χωριών και τις πηγαίνουν στα σπίτια τους ή τις πουλάνε. Στα χωριά τις έβαζαν στο κατώι, πάνω σε μια καπάσα ή ένα βαένι με λάδι ή τις κρεμούσαν σ’ ένα πατωμάτερο. Στη χώρα τις τοποθετούσαν στην κουζίνα.
-Η βασιλόπιτα:Το καθιερωμένο γλύκισμα των ημερών και το παραδοσιακό λευκαδίτικο γλυκό, το ταιριαστό σε κάθε περίσταση: η λαδόπιτα, ή κουσμερή, που την Πρωτοχρονιά λέγεται «βασιλόπιτα». Οι λαδόπιτες ήταν μελόπιτες (με μέλι), ζαχαρόπιτες (με ζάχαρη) ή πετιμεζόπιτες (με πετιμέζι, δηλ. σιρόπι βρασμένου μούστου). Την έκοβε ο αρχηγός της οικογένειας το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Έκοβε πρώτα ένα κομμάτι για τον Χριστό, ύστερα της Παναγίας, του Αγ. Βασιλείου και για κάθε μέλος της οικογένειας. Όποιος πετύχει στο κομμάτι του το κρυμμένο φλουρί, θα’ ναι ο καλότυχος της χρονιάς.
-Τα κάλαντα;«Το πρωί της Πρωτοχρονιάς τα παιδιά γύριζαν από σπίτι σε σπίτι και έλεγαν τα κάλαντα. Οι νοικοκυρές τους έδιναν, για το καλό, χρήματα, πίτα κ.ά. φιλέματα. Στη χώρα έβγαιναν την παραμονή, μα όχι μόνο παιδιά. Γύριζαν και οι μεγάλοι. Έτσι, οι ψαράδες των παραλιακών συνοικιών έφκιαναν μια μικρή βάρκα, τη φώτιζαν, την στόλιζαν όμορφα και κρατώντας την στα χέρια, έψαλαν τα κάλαντα. Μπροστά πήγαινε ο αρχηγός των καλαντάρηδων μ’ ένα πορτοκάλι στα χέρια, που συνήθως το τοποθετούσαν μέσα σε πιατέλο στρωμένο με κεντητό πετσετάκι. Μαζί τους είχαν κι ένα φωνόγραφο «για να τα λέει μελωδικά!». Χτυπούσαν τις πόρτες κι έλεγαν: «Να τα πούμε;»-«Πέστε τα, ψυχούλα μου», ακουόταν η απάντηση από μέσα.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία,
Βαστάει πένα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι.
Το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί ομίλει:
-Βασίλη μ’, πούθεν έρχεσαι και πούθε κατεβαίνεις;
-Από το σπίτι μ’ έρχομαι και στο σκολειό πηγαίνω.
-Βασίλη, αν ξέρεις γράμματα, πες μας την Άλφα-Βήτα
Και στο ραβδί του ακούμπησε να πει την Άλφα-Βήτα.
Μα το ραβδί του ήταν ξερό και εβλάστησε κλωνάρια
Και στα κλωνάρια εκάθονταν πουλιά και κελαηδούσαν
Και τα εβλόγαε ο Χριστός, Χριστός και Παναγιά.
Και του χρόνου νάσαστε όλοι καλά!.

-Η Διάνα:Η «Διάνα» είναι πρωτοχρονιάτικο έθιμο της χώρας. Πρόκειται μάλλον για κατάλοιπο της Ενετοκρατίας. Ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς, γύρω στις 4.π.μ., έβγαινε η μπάντα της Φιλαρμονικής και γύριζε μέσα στην πόλη παίζοντας το «εωθινό» και τα κάλαντα, μέχρι να ξημερώσει. Τα παλιότερα χρόνια τη «Διάνα» ακολούθαγαν σχεδόν όλοι οι Λευκαδίτες, με πρωταγωνιστές τους ντορατζήδες, που με τις εύθυμες φάρσες τους προκαλούσαν μεγάλο φαρομανητό.
Ο Παν. Ματαφιάς εικάζει ότι το όνομα της «Διάνας» προέρχεται απ’ την ιταλική λέξη Diana, που σημαίνει Αυγερινός και εγερτήριο, το χρονικό διάστημα μεταξύ 4 και 8 π.μ. μια και οι ώρες αυτές συμπίπτουν με τις ώρες που τελείται η πρωτοχρονιάτικη Διάνα. Να σημειωθεί εδώ ότι ενώ η Φιλαρμονική σήμερα βγαίνει αργότερα, διάφορες παρέες, αναβιώνουν τη «Διάνα», προκαλούν στο πέρασμα τους βιβλική καταστροφή, ακόμη και σε περίπτερα κ.ά. καταστήματα του Παζαριού. Νομίζω πάντως ότι ανάμεσα στις καλοστημένες φάρσες και τους βανδαλισμούς υπάρχει μεγάλη διαφορά.
-Το αμίλητο νερό:Την ώρα που γινόταν η Διάνα, οι νοικοκυρές έπρεπε να σηκωθούν και να πάρουν απ’ τις διάφορες βρύσες της χώρας το «αμίλητο νερό». Αυτή που θα το’ παιρνε, έπρεπε να μην μιλήσει καθόλου από τη στιγμή που θα’ βγαινε απ’ το σπίτι ώσπου να επιστρέψει. Με το νερό αυτό, οι νοικοκυρές γέμιζαν το ανανεωμένο καντήλι στο εικονοστάσι, ραντίζοντας τις τέσσερις γωνιές του σπιτιού, ψιθυρίζοντας ευχές για να τους πάει καλά ο καινούριος χρόνος. Για να τις πειράξουν οι «κονσόλοι», πολλές φορές έσπαγαν τα αγγειά των γυναικών για να τις προκαλέσουν να μιλήσουν. Όσες άντεχαν στον πειρασμό, γύριζαν αμίλητες στο σπίτι για να πάρουν καινούριο δοχείο. Με την λειτουργία, γίνονται επισκέψεις στα συγγενικά σπίτια ή στους αναδεχτούς και οι νοικοκυραίοι κάνουν την στρούνα (μπουναμά), για το καλό.Παλιότερα πρόσεχαν πολύ το ποδαρικό, δηλ. ποιος θα μπει πρώτος στο σπίτι τους. Πολλές φορές καλούν παιδιά ή όποιους θεωρούν καλοΐσκιωτους για να τους κάνουν ποδαρικό, με το σχετικό φιλοδώρημα. Εννοείται ότι αποφεύγουν αυτούς που θεωρούν γρουσούζηδες. Τέλος, χαρακτηριστικό των ημερών είναι το χαρτοπαίγνιο, για το καλό κι αυτό (!!!), που μπορεί να αφορά μικροποσά, μπορεί όμως να πρόκειται και για αρκετά χρήματα.
ΣΣ :Στοιχεία του αφιερώματος αντλήθηκαν απο παλαιότερη ανάρτηση του  http://meganisinews.eu/
ΕΥΧΟΜΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ-ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗ

Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2013

ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ


Καλήν ημέραν άρχοντες, 


αν είναι ορισμός σας,

Χριστού την θείαν Γέννησιν

να πω στ' αρχοντικό σας.

Θα σας τα πω με κινητά,

email και sms

χάσαμε τα τρίγωνα

τις παιδικές φωνές.

-----------------------------

Χάθηκαν τα κάλαντα

ακόμη και οι κουτσούνες

ενα ωραίο παρελθόν

έμειναν οι στρούνες.

---------------

Καλήν  ημέρα άρχοντες

αν ειναι ορισμός σας,

η κρίση κι η κατάθλιψη

μπήκαν στ' αρχοντικό σας.

-------------------------------------------

Mας κλέβουν ολων τη ζωή

χωρίς δικαιολογία,

η κρίση λέει ευθύνεται

που δεν υπάρχει... μία.

---------------------------------------

Να πάνε αυτοί να... κουρευτούν

στης Μέρκελ το γινάτι,

πρέπει να αντιδράσουμε

για να μην κλείνουν μάτι.

--------------------------------

Να διώξουμε την τρόικα

να βρούμε την υγειά μας,

απο το πολύ το κούρεμα

χάσαμε τα... μαλιά μας.

----------------------------

Αντε να πάν στο διάολο

να δούμε άσπρη μέρα

'ετσι που καταντήσαμε

δεν πάει παραπέρα.

-------------------------------------

Σε εφεδρεία βάλτε τους

μας εχουνε τρελάνει

μαζί τους και τα κόμματα

που εχουνε πεθάνει.

----------------------------------

Χάθηκαν δώρα και μισθοί

χάθηκαν κι΄οι συντάξεις

παντού απογοήτευση

οπου και να κοιτάξεις.

-------------------------------

Φόροι, φέσια, ομόλογα

σπρέντ και αγωνία

θύματα οι νέοι μας

με τέτοια ανεργία.

-------------------------------
Ακόμη και στον ύπνο μας
το σοκ του μνημονίου
έφερε  παρενέργειες
δεν ... κάνει τσίου-τσίου.

------------------------------

Πάθος με τι-βι και κινητά

φεύγει η ζωή μας στις οθόνες

γύρω όλα ειναι μοναξιά

σμίξαν καλοκαίρια και χειμώνες.

Οι τράπεζες ληστεύουνε

με κάρτες και με δάνεια

δόσεις και επιτόκια

έφθασαν στα.. ουράνια.
-----------------------------------
Λαμόγια και δειλοί πολιτικοί

τη τσέπη τους έχουνε συμφέρον

γκρεμίζουν των παιδιών μας τη ζωή

κλέβουν απο τη σκέψη μας το μέλλον.

------------------------------------------------

Μνημόνια και θλίψη γενική

χρωστάμε και δεν φθάνουν οι συντάξεις

ακόμη και να δεις την ουρανό

κάμερες παντού οπου κοιτάξεις.

----------------------------------------

Χρόνια πολλά σας εύχομαι

κι ας πούμε  μια ευχή:

άμεσα η τρόικα

να πάει να... κουρευτεί!.

ΕΥΧΟΜΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ-ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2013

ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΕ ΣΤΙΧΟΥΣ ΗΛΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ





ΘΟΛΩΜΕΝΟ ΜΥΑΛΟ
ΣΤΙΧΟΙ: ΗΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΓΑΝΕΛΗΣ
EKTEΛΕΣΗ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΤΣΙΚΑΣ

ΓΙΑ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙΣ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΠΑΤΗΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ:
http://www.youtube.com/watch?v=smRX01j-hEM

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

ΕΝΑ ΟΜΟΡΦΟ ΔΩΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ


'ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ' (εκδόσεις 'ΑΓΚΥΡΑ')-Περιέχει δώρο CD(με τραγούδια για τη Λευκάδα σε στίχους του συγγραφέα).
Το “Χορεύουν τα κόκκινα” είναι η τέταρτη λογοτεχνική περιπλάνηση του βραβευμένου δημοσιογράφου ΗΛΙA Π. ΓΕΩΡΓAΚΗ. Oι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας, η περιπέτεια της ζωής, η μοναξιά, η καθημερινότητα ερχονται να προστεθούν στην αναζήτηση, στην αγωνία για ένα καλύτερο αύριο. Και πάντα –μόνιμος χορηγός ονείρων– η Λευκάδα.

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΩ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ

www.agyra.gr

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑ : Λ. Κατσώνη 271 Αγ. Ανάργυροι 210 2693800-210 2693806

ΑΓΚΥΡΑ ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Σόλωνος 124 -Αθήνα 210 3837540 - 210 3837667-210 383706
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
''Χορεύουν τα Κόκκινα'' του Ηλία Π. Γεωργάκη

Γράφει η Αργυρώ Βερυκίου - Μπαλντά

Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο του κ. Ηλία Γεωργάκη, που κυκλοφορεί εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα από τις εκδόσεις «Άγκυρα» μου ήρθαν στο μυαλό κάποιες φράσεις που διάβασα σε διήγημα του Μένη Κουμανταρέα από το βιβλίο του «Η γυναίκα που πετάει» (εκδόσεις «Κέδρος»). «Σε τι λοιπόν, σας ερωτώ, θα χρησίμευε η λογοτεχνία αν όχι στο να μας κάνει να σκεφτόμαστε, να μας κρατά σε εγρήγορση, να μας παρηγορεί και να φωτίζει τη ζωή μας, χωρίς απαραίτητα να την εξηγεί;».
Έτσι ακριβώς. Η φράση που αποτελεί και τίτλο του βιβλίου «Χορεύουν τα Κόκκινα», ίσως να προβληματίσει τον επίδοξο αναγνώστη που δεν είναι Λευκαδίτης, αλλά και Λευκαδίτης κάποιας ηλικίας, διότι στους νέους και πολύ νέους πάλι αυτός ο τίτλος δεν έχει κάτι να τους θυμίσει, δεν έχει  κάτι να τους πει. Όμως ανοίγοντας τις μέσα σελίδες υπάρχει πάλι και ως τίτλος του πρώτου πεζού κειμένου που με αφηγηματικά γλαφυρό τρόπο δίνει το νόημα και τη σημασία της φράσης «χορεύουν τα κόκκινα». Ακουμπά σε αυτά που πιο πάνω αναφέρθηκαν: «... να μας κάνει να σκεπτόμαστε, να μας κρατά σε εγρήγορση...». Σκεπτόμαστε αυτομάτως το «Πάνθεο», την αίθουσα που «... επί πενήντα χρόνια στέγασε τους ρυθμούς της καρδιάς χιλιάδων ανθρώπων...» όπως γράφει ο ίδιος ο συγγραφέας. Αποτελούσε το σήμα κατατεθέν της παλιάς Λευκάδας. Ήταν η αίθουσα κινηματογράφου, χοροεσπερίδων, διαλέξεων, θεατρικών παραστάσεων μαθητικών, ερασιτεχνικών, αλλά και επαγγελματικών περιοδευόντων θιάσων που έρχονταν κατά καιρούς στην πόλη. Αναφέρω τις πέντε παραστάσεις σε μια μέρα με τον «Έμπορο της Βενετίας» του Σαίξπηρ από κλιμάκιο του Εθνικού Θεάτρου με πρωταγωνιστή στο ρόλο του Σάιλοκ τον αείμνηστο Νίκο Τζαβαλά Καρούσσο. «... έλα στο «Πάνθεον» / λοιπόν / στο πανηγύρι / των τρελών / μη μένεις έξω. / Σάμπα, μαζούρκα / και ταγκό / νύχτες που / σβήνουν στο χορό / θα λαχταρήσω... /... εδώ δε νοιώθεις / μοναχός / είναι το κέφι οδηγός / γύρισε πίσω... /... Κι όταν θα έρθει / το πρωί / των μπουρανέλων / η φυλή / θα σου μιλήσει...».
 Δημοσιογράφος μάχημος ο κ. Γεωργάκης, έχει στο βιβλίο του πεζά μα και ποιήματα. Διαβάζοντάς το συναντάς την πραγματικότητα του χτές και του σήμερα, αλλά και τ' όνειρο, τον ρομαντισμό και την αγάπη για τη γεννέτειρά του, το νησί του, τη Λευκάδα. Εικόνες της καθημερινής σημερινής πραγματικότητας που βγαίνουν μέσα από σύντομα αναγνώσματα, γεμάτα όμως συναίσθημα και αγωνία για τις δυσκολίες των απλών ανθρώπων, που ζουν με την ελπίδα, που δεν επικοινωνούν πια μεταξύ τους. Ο αείμνηστος Αντώνης Σαμαράκης χρόνια πριν, στο βιβλίο του «Ζητείται Ελπίς» είχε γράψει: «Τώρα που οι στέγες των σπιτιών των ανθρώπων είναι τόσο κοντά, οι καρδιές τους ειναι τόσο μακριά...». Αλλά και η έλειψη της ασφάλειας κάνει τους ανθρώπους να σταυροκοπιούνται: «Που είμαστε ακόμη ζωντανοί με τόσα που συμβαίνουν γύρω μας, με τις αρρώστιες, τους θανάτους, αλλά και την αβεβαιότητα που σκιάζει το μέλλον». Το πολύτιμο αγαθό της υγείας είναι αντικείμενο στυγνής εκμετάλλευσης για χιλιάδες ασφαλισμένους από τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, αφού και η πολιτεία με τη δωρεάν προσφορά στα δημόσια νοσοκομεία βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση λόγω τρομερών ελείψεων σε θέσεις στην εντατική, έλειψη προσωπικού, απαράδεκτα κτίρια. Η οδήγηση στους δρόμους καρμανιόλες και με οδηγούς ειδικούς ως Έλληνες όπως ο Στέλιος που είναι ειδικός σε όλα, από το ποδόσφαιρο μέχρι τ' αυτοκίνητα και από τους σεισμούς μέχρι τη θερμοκρασία του σώματος. Βρίζει τους πολιτικούς, αλλά φανατίζεται πριν από τις εκλογές και τρέχει να ψηφίσει και με τα δύο χέρια. Είναι προπονητής στο ποδόσφαιρο, ειδικός στις μηχανές και άριστος γνώστης στα πολιτικά δρώμενα. Ο μοναχικόςάνθρωπος, ο κυρ Μιχάλης - συνταξιούχος θυρωρός - καθισμένος στην κουνιστή του πολυθρόνα είχε μοναδικές απολαύσεις το φαγητό και τον ύπνο. Δεν είχε τηλεόραση, δεν άκουγε ραδιόφωνο, δεν έβλεπα τα θλιμένα ρεπορτάζ, τα ψέματα των πολιτικών, δεν άκουγε τις φρούδες υποσχέσεις των κομμάτων. Λίγα πάρε δώσε με τους περαστικούς, φαγητό και ύπνος και με την ελπίδα λιποτάκτη στ'όνειρό του λίγο πριν από τα χριστούγεννα πέθανε. Ακολουθούν: Ο απέναντι φίλος (ένας σκύλος) που καθημερινά πηγαινοέρχεται στο ερημικό μπαλκόνι τουτρίτου ορόφου. Εκεί έχει και το σπιτάκι του και δεν έχει ακούσει κανείς τογαυγισμά του. Μόνο καμιά φορά σηκώνει τα δυό του πόδια στα κάγκελα - ίσωςγια να ξεμουδιάσει, ποιός ξέρει... «Ίσως κάποια ώρα να του δίνουν λίγο φαγητό και νερό, ίσως να τον βγάζουν κάποια βόλτα, αλλά μου δίνει την αίσθηση του ξεχασμένου...».
Όλα τα κείμενα του κ. Γεωργάκη αποτελούν παρεμβάσεις στο δημόσιο βίο, είναιη δημοκρατική του συνείδηση, η συνείδηση του πολίτη και η έγνοια του γιατους πολιτειακούς και πολιτικούς θεσμούς. Είναι μιά ευθεία αναφορά στηΔημοκρατία των ιδεών, στους θεσμούς που αναδεικνύουν τη συμμετοχή στα κοινά και στην παιδεία των πολιτών. Παρατηρεί κανείς ότι λείπει ολωσδιόλου το ερωτικό στοιχείο. Μα σ' αυτή την καθημερινότητα την τόσο πεζη και αποπνιχτική, τι συμβαίνει;... Συμβαίνει ότι ακολουθούν στίχοι και ήχοι για τον έρωτα, τη ζωή, για τη Λευκάδα. Για τις καληνύχτες που χάσαμε και τις καλημέρες που ελπίζουμε.
Έρωτας ατελείωτος, αιώνιος, φλογερός είναι η Λευκάδα, η παλιά Λευκάδα, η νοσταλγία γι' αυτήν με τις κιθάρες, με τις καντάδες, με τις σοροκάδες, με τις καμάρες. Κάθε στιγμή μια Κυριακή, γέλια και φάρσες μα και του Ανδρέα οι πάστες. Ο «Γλάρος» το καράβι της γραμμής, ο Άη Γιάννης, η Μαδουρή, οι Μύλοι,η δύση στη Γύρα, το μπάνιο στο Κάστρο, αμπαλί στου Πάλα, η βόλτα στον Πόντε κι ο Βαλαμόντες φιλόσοφος, ποιητής, ζωγράφος καί από τζάκι - αφού ήταν Ντε Βαλαμόντε. Κι ο Βούλης με τις παρλάτες, κι ο Αθηνιώτης ο ευπατρίδης, ο καλλιτέχνης, ο ποιητής κι ο Μαλακάσης ο επιστήμονας, ο ζωγράφος, ο λογοτέχνης κι ο γιατρός ο Γρηγόρης ο σωτήρας, ο παραστάτης των φτωχων και των κατατρεγμένων, ο ιδεαλιστής, πυξίδα μέσα στην πίκρα και μια λαμπάδα στην κυρά Φανερωμένη, ψυχής λιακάδα. Κι ο Σπύρος Φίλιππας Πανάγος αρχηγός στο πνεύμα και στη σκέψη πρώτος. Ψάρεμα με πυροφάνι με τη βάρκα τη Μαριορή και κει στο Διαβασίδι, στου Άη Νικόλα το νησάκι τα νερά, τρέμει αργά το πυροφάνι. Κι ο ψαράς όρθιος στην πλώρη κάνει σκοπό την πίκρα του. Και πολλοί άλλοι στίχοι ακόμα ακολουθούν με μήνυμα στη μοναξιά από το κομπιούτερ και με πιοτό πάλι απόψε θα ξεχάσει γιατί ένα άδειο χαρτί είναι η ψυχή του, αλλά και πάντα ταξιδευτής ο νους τρέχει απ' το Λευκάτα στο Σκορπιό, και στη Μαδουρή, και στο Βλυχό, και στο Μεγανήσι και στον Άη Νικήτα τα χρέη θα ξοφλήσει στο Μαΐστρο. «Αυτή η νιότη που απομένει / στα όνειρά μου / λέγεται Λευκάδα». Λευκάδα μ' όλες τις εποχές, μ' όλους τους καιρούς.«Χειμωνιάτικη λιακάδα / βρίσκεις πάντα αφορμή / να γυρίσω στη Λευκάδα / όταν ήμουνα παιδί».
Κλείνοντας δεν παραλείπω να αναφερθώ στο καλαίσθητο εξώφυλλο του βιβλίου όπου μέσα σε φόντο κατακόκκινο δεσπόζει παλία φωτογραφία με το δάσκαλο Μορίνα να παίζει ακορντεόν και σε πρώτο πλάνο ο σπουδάιος ηθοποιός και Λευκαδίτης Ηλίας Λογοθέτης - μαθητής τότε του Γυμνασίου - με την παρτενέρ
του Γωγώ Γαντζία. Η αμφίεση είναι ανάλογη γιατί είναι απόκριες 7 Μαρτίου - είναι ο χορός του Ορφέα με αποκριάτικο διάκοσμο. Σ' αυτό το χορό ο Ηλίας με τη Γωγώ στο κωμικό ντουέτο «ο Πιπίνος και η Πιπίνα». Στον Ηλία Λογοθέτη - το νονό του - ο Ηλίας Γεωργάκης αφιερώνει ένα πολύ τρυφερό κι αισθαντικό ποίημα:

«Χωρίς Αυλαία»

«... Σε στίχους του Πανάγου οι εξετάσεις

Πέρασε ευθύς χωρίς συστάσεις

Είχε το ταλέντο και την τύχη

Κι ας σήκωσε τόσο ψηλά τον πήχη»-

Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ

1.ΟΣΟ ΚΙ ΑΝ ΦΕΥΓΩ 

Toν μαίστρο 

θα προστάξω 

το Μαγιάπριλο 

θαρθώ, 

τη ψυχή μου 

να πετάξω, 

στην Ελάτη 

αετό. 

Να ζητήσω 

στο μελτέμι 

να με φέρει 

στο Νυδρί, 

να πετάξω 

σαν το γλάρο 

Μεγανήσι, 

Μαδουρή. 

Να λυγίσω 

σαν το πεύκο 

σαν αλήτισσα ιτια, 

στού Πουλιού 

το τριανέμι 

να κοιτάξω 

τη Κυρα. 

Οσο κι΄αν φεύγω 

σε ζητώ 

στο Ιβάρι 

δειλινό 

ενα βότσαλο 

στο Πόρο 

στη ζωή μου 

είσαι δώρο, 

πλατάνι 

στη Καρυά 

πηγάδι 

στο Φρυά. 

Οσο κι αν φεύγω 

είμαι εδώ, 

ένας γλάρος 

στο Βλυχό, 

στους Σκάρους 

κυπαρίσσι, 

στο Κάβαλο 

μελίσσι, 

κρινάκι στην ακτή 

μια στροφή 

στην Εγκλουβή, 

ένας φάρος 

στο Λευκάτα 

προσευχή 

στα Λαζαράτα, 

μια αυλή 

στο Σπαρτοχώρι, 

' μυγδαλιά 

στο Σπανοχώρι 

ενα δίχτυ 

στη ντουγάνα 

καλοκαίρι 

στη Νικιάνα. 

Λευκάδα μάνα 

του πόθου σήμα. 

πευκοβελόνα 

στη Νηρά. 

Λευκάδα μάνα 

παραμάνα 

στο πανωφόρι 

τη χειμωνιά. 

Λευκάδα κόρη 

γλάρος 

στην πλώρη, 

στο ξεροβόρι 

μια αγκαλιά 

Λευκάδα πόνος 

γυρίζω μόνος 

με μιά κιθάρα 

στην αμμουδιά. 

--------------------------------------------- 

2.ΛΕΥΚΑΔΑ ΜΑΓΙΣΣΑ 

Ντυμένο 

όνειρο 

στο μπλέ, 

ψυχής 

ακροθαλάσσι, 

μια νύχτα 

δεν θα φθάσει 

για να 

σ΄ονειρευτώ, 

να τρέξω στα 

καντούνια σου, 

στις κάτασπρες 

αυλές σου 

και τις 

ομορφιές σου 

να κάνω 

φυλακτό. 

Λευκάδα 

μάγισσα 

τα χρόνια 

χάλασα 

στη ξενιτιά. 

μα σε 

νοστάλγησα, 

κύματα 

ναύλωσα 

νάρθω κοντά 

Να φύγω με 

μονόξυλο 

στα κύματα 

του Κάστρου 

και στην τροχιά 

του άστρου 

να σε συναντώ, 

να πλέξω 

με αγιόκλημα 

μνήμες 

να σου στείλω 

και στης 

Κυράς 

το μύρο 

να σωθώ. 

Λευκάδα 

μάγισσα 

φεγγάρια 

δάνεισα 

για να 

σε δω, 

Λευκάδα 

μάγισσα 

τσιγάρα 

μάζεψα 

για το 

φευγιό. 
ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ 'ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ''(ΕΚΔΟΣΕΙΣ 'ΑΓΚΥΡΑ'')

Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013

TAΞΙΔΙ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ





Λένε πως θα σε μαγέψει 
την καρδιά σου θα την κλέψει 

δεν μπορείς ν΄αντισταθείς 

έλα και μην καρτερείς. 

Της βαρκούλας το πανί 

θα μας πάει Μαδουρή, 

φεγγαράδα στο Βλυχό 

πάμε Κάλαμο, Καστό. 

Στο Νυδρί και στα Χορτάτα 

βαρτζαμί στα Λαζαράτα 

Πόρος, Σύβρος Βουρνικά 

Κάθισμα για μιά βουτιά. 

*Τα τοπία στη Λευκάδα 

δεν υπάρχουν στην Ελλάδα 

Της Λευκάδας τα τοπία 

του Θεού η ευλογία. 

Τ΄Αη Γιαννιού τα δειλινά 

δεν θα βρίσκεις πουθενά 

η Κυρά Φανερωμένη
στην καρδιά σου ριζωμένη. 

Στα πλατάνια της Καρυάς 

και στα βράχια της Νηράς 

βόλτα στη Βασιλική 

Μεγανήσι, Εγκλουβή. 


Θα σε πιάσει απ΄το χέρι 

μεθυσμένο καλοκαίρι 
θα σου δείξει μυστικά 

φρέσκο ψάρι στη Λυγιά. 

*Της Λευκάδας τα τοπία 

ειναι ποίημα, μαγεία. 

Τα τοπία στη Λευκάδα 

ομορφαίνουν την Ελλάδα. 

------------------------------------ 

Χρυσαφένιες αμμουδιές 

και απάτητες κορφές 

τα νερά της άλλο μπλέ 

που δεν ειναι είδατε ποτέ. 

Το γλυκό το μαϊστράλι 

θα μας βγάλει Περιγιάλι, 

μία στάση στη Νικιάνα 

πυροφάνια στη ντουγάνα.
Έγινε στο κύμα δίκη 

δια βοής Πόρτο Κατσίκι 

πεύκα, ρείκια και θυμάρι 

κορμοράνοι στο Ιβάρι. 

*Τα τοπία στη Λευκάδα 

δεν υπάρχουν στην Ελλάδα 


Της Λευκάδας τα τοπία 


του Θεού η ευλογία. 

------------------------------------------ 
Μια βραδιά στον Αι Νικήτα 

οτι θα ποθήσεις ζήτα. 

Εγκρεμνοί και Αγιοφίλι 

Γύρα, Κάστρο να κι΄οι Μύλοι. 

Με κιθάρες και καντάδες 

στα καντούνια οι κυράδες 

Καλαμίτσι και Δρυμώνας 

δεν υπάρχει εδω χειμώνας. 

Καταπράσινο νησί 

στεναγμός του ποιητή 

οταν έρθεις θα ενδώσεις 

και με στίχους θα πληρώσεις. 

*Της Λευκάδας τα τοπία 

ειναι ποίημα, μαγεία. 

Τα τοπία στη Λευκάδα 

ομορφαίνουν την Ελλάδα. 

HΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

Δημοφιλείς αναρτήσεις